天美影院

Cyflwyniad

Ym mis Hydref 2024, lansiodd yr awdurdodau polisi pysgodfeydd, yr Ysgrifennydd Gwladol, Gweinidogion yr Alban, Gweinidogion Cymru ac Adran Amaethyddiaeth, yr Amgylchedd a Materion Gwledig Gogledd Iwerddon (DAERA), ymgynghoriad 6 wythnos ar welliannau i Atodiad A o鈥檙 Cyd-ddatganiad ar Bysgodfeydd. Cafodd y drafft diwygiedig Atodiad A o鈥檙 Cyd-ddatganiad ar Bysgodfeydd, a oedd yn destun ymgynghoriad, ei baratoi ar y cyd gan yr awdurdodau polisi pysgodfeydd.

Mae鈥檙 ddogfen hon yn darparu鈥檙 鈥榗rynodeb o ymatebion鈥� a gafwyd i鈥檙 ymgynghoriad hwnnw, yn ogystal 芒 chyd-ymateb llywodraethau鈥檙 DU.

Mae Llywodraeth y DU, Llywodraeth yr Alban, Llywodraeth Cymru a DAERA yn cydweithio鈥檔 gynhyrchiol ar reoli pysgodfeydd, yn unol 芒鈥檙 Cyd-ddatganiad ar Bysgodfeydd er mwyn cyfrannu at gyflawni amcanion pysgodfeydd Deddf Pysgodfeydd 2020 (y Ddeddf). Yn ei dro, bydd hyn yn gwireddu gweledigaeth y DU ar gyfer cefnforoedd a moroedd gl芒n, iach, diogel a biolegol-amrywiol.

Cefndir

Mae鈥檙 Ddeddf yn darparu fframwaith deddfwriaethol ar gyfer rheoli stociau pysgod ac amgylchedd morol y DU yn gynaliadwy trwy 8 amcan pysgodfeydd. O dan y Ddeddf, mae鈥檔 ofynnol i鈥檙 awdurdodau polisi pysgodfeydd nodi polis茂au ar gyfer cyflawni鈥檙 amcanion hyn, neu gyfrannu at gyflawni鈥檙 amcanion hyn mewn Cyd-ddatganiad ar Bysgodfeydd. Cyhoeddwyd y Cyd-ddatganiad ar Bysgodfeydd cyntaf, a鈥檙 un cyfredol, ar 23 Tachwedd 2022.

Un o鈥檙 dulliau allweddol o wireddu鈥檙 dyheadau polisi a nodir yn y Cyd-ddatganiad ar Bysgodfeydd yw鈥檙 Cynlluniau Rheoli Pysgodfeydd. Mae鈥檙 Ddeddf yn diffinio Cynllun Rheoli Pysgodfeydd fel dogfen sy鈥檔 amlinellu鈥檙 polis茂au sydd 芒鈥檙 nod o adfer un neu fwy o stociau pysgod m么r i lefelau cynaliadwy, neu eu cadw ar lefelau cynaliadwy.

O dan y Ddeddf, mae鈥檔 rhaid i awdurdodau polisi pysgodfeydd baratoi a chyhoeddi pob Cynllun Rheoli Pysgodfeydd yn unol 芒鈥檙 amserlen a nodir yn Atodiad A y Cyd-ddatganiad ar Bysgodfeydd. Mae鈥檙 Atodiad hwn hefyd yn darparu鈥檙 rhestr a gynigir i鈥檙 Cynlluniau Rheoli Pysgodfeydd; pa awdurdod polisi pysgodfeydd sy鈥檔 gyfrifol am gydlynu鈥檙 gwaith o baratoi a chyhoeddi pob Cynllun Rheoli Pysgodfeydd; pa stociau, math o bysgota ac ardal ddaearyddol sydd wedi鈥檜 cynnwys ym mhob Cynllun Rheoli Pysgodfeydd.

Roedd yr ymgynghoriad yn ymwneud yn unswydd 芒鈥檙 manylion yn yr Atodiad ac, yn benodol, yn cynnig diwygio terfynau amser cyhoeddi鈥檙 Cynlluniau Rheoli Pysgodfeydd. O ganlyniad i brofiad yr awdurdodau polisi pysgodfeydd hyd yma o gyflawni rhaglen waith y Cynllun Rheoli Pysgodfeydd (gan gynnwys cyhoeddi鈥檙 5 Cynllun cyntaf ym mis Rhagfyr 2023), daeth yn amlwg nad oedd bellach yn bosibl cyhoeddi鈥檙 Cynlluniau Rheoli Pysgodfeydd sy鈥檔 weddill yn unol 芒鈥檙 terfynau amser gwreiddiol a nodwyd yn Atodiad A y Cyd-ddatganiad ar Bysgodfeydd. Cafodd yr amserlenni eu heffeithio gan amryw ffactorau, gan gynnwys yr angen am amser digonol i ymgysylltu 芒 rhanddeiliaid, newidiadau i gyngor gwyddonol a鈥檙 saib gofynnol yn y gwaith yn sgil cyfnod Etholiad Cyffredinol 2024 y DU.

Yn ogystal, roedd yr ymgynghoriad yn cynnig Cynllun Rheoli Pysgodfeydd newydd yng Ngogledd Iwerddon, ac roedd yn ceisio barn ynghylch a ddylai Gweinidogion Cymru barhau fel awdurdod cyfrifol am baratoi a chyhoeddi鈥檙 Cynlluniau hynny sy鈥檔 cwmpasu parth Cymru yn unig.

Roedd ymgynghori ar y diwygiadau arfaethedig hyn i Atodiad A y Cyd-ddatganiad ar Bysgodfeydd yn gyfle hefyd i wneud rhai newidiadau technegol a newidiadau eraill i rai Cynlluniau Rheoli Pysgodfeydd, er enghraifft, i鈥檙 stociau a鈥檙 ardaloedd daearyddol a oedd wedi鈥檜 cynnwys, er mwyn sicrhau bod y cynlluniau鈥檔 cyd-fynd 芒 realiti rheoli pysgodfeydd a鈥檙 wyddoniaeth sydd ar gael.

Trosolwg o ymatebion

Cyhoeddwyd yr ymgynghoriad ar ddiwygiadau i Atodiad A o鈥檙 Cyd-ddatganiad ar Bysgodfeydd ddydd Iau 10 Hydref 2024 am 6 wythnos, gan gau ddydd Iau 21 Tachwedd. Cynhaliwyd yr ymgynghoriad gan ddefnyddio CitizenSpace (offeryn ymgynghori ar-lein Defra).

Daeth cyfanswm o 39 o ymatebion i law, 32 trwy CitizenSpace a 7 drwy e-bost, gan amryw o sefydliadau ac unigolion. Maent wedi鈥檜 grwpio鈥檔 gategor茂au yn seiliedig ar sut y gwnaeth ymatebwyr nodi eu hunain yn eu hymatebion:

Buddiant yr ymatebwyr	Nifer yr ymatebwyr
Sector dal	12
Sefydliad Cynhyrchwyr	5
Pysgota M么r Hamdden	3
Llywodraeth neu lywodraeth leol	5
UE amgylcheddol neu arfordirol arall	1
Ddim yn unigolyn (yn ymateb ar ran cwmni neu gr诺p buddiant)	11
Arall	2
Cyfanswm	39

Nodir rhestr o鈥檙 sefydliadau a ymatebodd i鈥檙 ymgynghoriad yn Atodiad 1.

Methodoleg

Roedd pob cwestiwn ymgynghori yn rhoi opsiwn 鈥測dw鈥�, 鈥渘ac ydw鈥� neu 鈥渄im barn鈥� i ymatebwyr, yn ogystal 芒鈥檙 cyfle i nodi sylwadau ysgrifenedig. Mae鈥檙 ymatebion 鈥測dw鈥�, 鈥渘ac ydw鈥� a 鈥渄im barn鈥� wedi鈥檜 meintioli yn y crynodeb o鈥檙 ymatebion dan sylw isod. Ochr yn ochr 芒 hynny, mae unrhyw sylwadau ysgrifenedig a ddarparwyd gan ymatebwyr (ymatebion ansoddol) wedi cael eu dadansoddi a鈥檜 hystyried yn llawn gan yr awdurdodau polisi pysgodfeydd. Mae鈥檙 crynodeb o鈥檙 ymatebion i bob cwestiwn yn cyfuno鈥檙 dadansoddiad meintioledig ac ansoddol o鈥檙 ymatebion a ddaeth i law.

Crynodeb o鈥檙 ymatebion fesul cwestiwn

Cwestiwn 2: Ydych chi鈥檔 cytuno 芒鈥檙 dyddiadau cyhoeddi newydd arfaethedig ar gyfer yr FMPs a nodir yn Nhabl 1 yn y ddogfen ymgynghori hon?

Ymateb	Nifer yr ymatebion
Ydw	31
Nac ydw	7
Dim barn	1

O鈥檙 38 ymatebydd a roddodd farn ar y cwestiwn hwn, roedd 31 yn cefnogi鈥檙 cynnig i ddiwygio鈥檙 terfynau amser cyhoeddi ar gyfer y Cynlluniau Rheoli Pysgodfeydd fel y nodir yn Nhabl 1 y ddogfen ymgynghori.

O鈥檙 31 ymateb cefnogol hynny, dywedodd 6 ymatebydd fod terfynau amser cyhoeddi鈥檙 Cynllun Rheoli Pysgodfeydd presennol, a gyhoeddwyd yn y Cyd-ddatganiad ar Bysgodfeydd yn 2022, yn rhy uchelgeisiol ac yn afrealistig yn y pen draw. Eu barn nhw oedd y byddai cael yr amser ychwanegol hwn, yn sgil estyn y terfynau amser cyhoeddi, yn arwain at gynlluniau mwy cadarn, mwy addas i鈥檙 diben ac o ansawdd uwch. Roedd rhai ymatebwyr o blaid y cynnig yn cydnabod nad yw鈥檙 oedi yn golygu nad oes modd rheoli pysgodfeydd yn y cyfamser. Dywedodd pum ymatebydd y byddai estyn y terfynau amser ar gyfer cyhoeddi yn caniat谩u lefelau priodol o ymgysylltu 芒 rhanddeiliaid a chyfle i asesu鈥檙 dystiolaeth yn llawn fel bod y cynlluniau sy鈥檔 cael eu cyhoeddi yn effeithiol. Dywedodd sawl ymatebydd y byddent am i鈥檙 terfynau amser newydd hyn fod yn ddiwedd 鈥榗yfnod cyflawni鈥� gyda鈥檙 Cynlluniau Rheoli Pysgodfeydd yn cael eu paratoi a鈥檜 cyhoeddi cyn gynted 芒 phosibl o fewn y cyfnod hwnnw. Dylai鈥檙 estyniad fod yn gyfle i wella ansawdd y cynlluniau, gan sicrhau eu bod yn cyflawni amcanion y Ddeddf, ac na ddylai gael ei ddefnyddio i ohirio unrhyw benderfyniadau a wneir.

O鈥檙 7 a ymatebodd 鈥榥ac ydw鈥� i鈥檙 cwestiwn hwn, tynnwyd sylw at nifer o them芒u cyffredin. Dywedodd rhai ymatebwyr y byddai unrhyw oedi yn cael effaith negyddol ar allu鈥檙 awdurdodau polisi pysgodfeydd i reoli stociau pysgod yn gynaliadwy. Roedd ymatebwyr eraill yn teimlo, oherwydd bod yr awdurdodau polisi pysgodfeydd eisoes ar ei h么l hi o ran ymrwymiadau amgylcheddol eraill, ei bod hi鈥檔 bwysig cadw at y terfynau amser a gyhoeddwyd yn flaenorol. Ar y llaw arall, awgrymodd nifer o ymatebwyr ddull amgen, megis cyhoeddi Cynlluniau Rheoli Pysgodfeydd gam wrth gam. Gofynnodd rhai ymatebwyr am sicrwydd bod Cynlluniau Rheoli Pysgodfeydd yn dal i gael eu blaenoriaethu, gan ofyn am eglurhad ar y terfynau amser a鈥檙 cynllun gwaith arfaethedig newydd i鈥檞 cyflawni. Hefyd, bod y mesurau hynny sydd wedi鈥檜 cynnwys yn y Cynlluniau Rheoli Pysgodfeydd yn effeithiol wrth symud ymlaen.

Cwestiwn 3: Ydych chi鈥檔 cytuno 芒鈥檙 cynnig i gyflwyno鈥檙 newidiadau technegol a鈥檙 newidiadau eraill i FMPs arfaethedig fel y鈥檜 nodir yn Nhabl 2 yn y ddogfen ymgynghori hon?

Ymateb	Nifer yr ymatebion
Ydw	29
Nac ydw	4
Dim barn	6

O鈥檙 33 ymatebydd a roddodd farn ar y cwestiwn hwn, roedd 29 yn cefnogi鈥檙 cynnig i wneud y newidiadau technegol a鈥檙 newidiadau eraill i鈥檙 Cynlluniau Rheoli Pysgodfeydd arfaethedig a nodwyd yn Nhabl 2 y ddogfen ymgynghori.

O鈥檙 29 ymateb cefnogol hynny, dywedodd un ymatebydd y byddai鈥檙 newidiadau arfaethedig yn golygu bod y Cynlluniau Rheoli Pysgodfeydd arfaethedig yn cyd-fynd 芒 dull mwy synnwyr cyffredin. Nododd ymatebwyr eraill y byddai鈥檙 newidiadau arfaethedig yn helpu i addasu strategaethau rheoli pysgodfeydd gan ragweld heriau yn y dyfodol. Fe wnaeth llawer o ymatebwyr sylwadau hefyd ar newidiadau penodol a awgrymwyd i Gynlluniau Rheoli Pysgodfeydd arfaethedig, gyda nifer yn croesawu rhai newidiadau daearyddol fel cyfle i gefnogi datblygiad gwynt ar y m么r, er enghraifft.

O鈥檙 4 a ymatebodd 鈥榥ac ydw鈥� i鈥檙 cwestiwn hwn, tynnwyd sylw at sawl thema gyffredin. Roedd nifer o鈥檙 ymatebwyr yn teimlo nad yw鈥檙 newidiadau arfaethedig yn cyd-fynd 芒鈥檙 cyngor gwyddonol presennol. Roedd ymatebwyr eraill yn anghytuno 芒鈥檙 cynnig o newidiadau penodol, gan gynnwys, ond heb fod yn gyfyngedig i, ailenwi ac uno rhai Cynlluniau Rheoli Pysgodfeydd. Cynigiodd rhai ymatebwyr newidiadau atodol hefyd, gan awgrymu bod yr awdurdodau polisi pysgodfeydd yn ymestyn cylch gwaith ambell Gynllun Rheoli Pysgodfeydd, neu鈥檔 creu cynlluniau newydd, i gwmpasu rhywogaethau ychwanegol.

Cwestiwn 4: Ydych chi鈥檔 cytuno 芒鈥檙 cynnig i greu FMP newydd ar gyfer Gwichiaid yng Ngogledd Iwerddon fel y鈥檌 nodir yn Nhabl 3 yn y ddogfen ymgynghori hon?

Ymateb	Nifer yr ymatebion
Ydw	11
Nac ydw	2
Dim barn	26

O鈥檙 13 ymatebydd a roddodd farn ar y cwestiwn hwn, roedd 11 yn cefnogi鈥檙 cynnig i greu Cynllun Rheoli Pysgodfeydd newydd ar gyfer Gwichiaid yng Ngogledd Iwerddon.

O鈥檙 11 ymateb cefnogol hynny, dywedodd un ymatebydd nad yw casglu gwichiaid yn cael ei reoleiddio yng Ngogledd Iwerddon a dywedodd, er nad yw鈥檔 cael ei gydnabod yn ffurfiol fel rhywogaeth ysglyfaethus allweddol ar gyfer adar hirgoes yn yr ardal, bod casglu gwichiaid yn cael effaith ar adar m么r ac adar d诺r, o safbwynt cystadleuaeth am ysglyfaeth a tharfu cyffredinol ar y safleoedd dan sylw. Ychwanegodd yr ymatebydd hwnnw fod angen ystyried yr effeithiau amgylcheddol ehangach hyn wrth ddatblygu a gweithredu Cynllun Rheoli Pysgodfeydd newydd ar gyfer gwichiaid. Ni wnaeth saith o鈥檙 11 ymatebydd roi unrhyw sylw penodol, gyda鈥檙 tri ymatebydd arall yn darparu sylwadau y tu allan i gwmpas y cwestiwn hwn.聽

Mewn gwirionedd, dangosodd dadansoddiad o鈥檙 2 ymateb nad oedd y ddau鈥檔 cefnogi鈥檙 Cynllun Rheoli Pysgodfeydd newydd ar gyfer gwichiaid am eu bod yn poeni nad oedd y cynnig yn mynd yn ddigon pell. O ystyried hyd a lled yr arfer heb ei reoleiddio o gynaeafu pysgod cregyn yng Ngogledd Iwerddon, awgrymodd y ddau y dylai鈥檙 Cynllun Rheoli Pysgodfeydd newydd gwmpasu rhywogaethau eraill o bysgod cregyn sy鈥檔 cael eu casglu 芒 llaw megis wystrys, cregyn gleision a chocos, yn ogystal 芒 gwichiaid. Eu barn nhw oedd y byddai鈥檙 dull hwn yn hwyluso strategaeth reoli ragweithiol a chynhwysfawr ar gyfer y prif rywogaethau o bysgod cregyn sy鈥檔 cael eu casglu 芒 llaw.

Cwestiwn 5: Ydych chi鈥檔 cytuno 芒鈥檙 cynnig y dylai Gweinidogion Cymru fod yn awdurdod sy鈥檔 gyfrifol am baratoi a chyhoeddi FMPs sy鈥檔 cwmpasu parth Cymru yn unig?

Ymateb	Nifer yr ymatebion
Ydw	13
Nac ydw	2
Dim barn	24

O鈥檙 15 ymatebydd a roddodd farn ar y cwestiwn hwn, roedd 13 yn cefnogi鈥檙 cynnig y dylai Gweinidogion Cymru barhau鈥檔 awdurdod sy鈥檔 gyfrifol am baratoi a chyhoeddi鈥檙 Cynlluniau hynny sy鈥檔 cwmpasu parth Cymru yn unig.

Nid oedd dau ymatebydd yn cefnogi鈥檙 cynnig, ac ni chynigiodd un unrhyw sylwadau ychwanegol i esbonio鈥檙 rhesymeg y tu 么l i鈥檞 ymateb. Cododd yr ail ymatebydd bryderon am natur dros dro stociau pysgod a鈥檙 angen i Lywodraeth Cymru ymwneud 芒 dyfroedd cyfagos.

Sylwadau a wnaed y tu allan i gwmpas yr ymgynghoriad

Cododd rhai ymatebwyr bynciau y tu allan i gwmpas yr ymgynghoriad hwn, nad oeddent yn canolbwyntio鈥檔 uniongyrchol ar Atodiad A y Cyd-ddatganiad ar Bysgodfeydd. Felly, nid ydynt wedi cael eu hystyried yn yr ymateb hwn, ond mae鈥檙 holl sylwadau wedi鈥檜 trosglwyddo i鈥檙 timau polisi perthnasol ledled y DU. Yn y rhan fwyaf o achosion, bydd y rhain yn faterion a fydd yn cael eu hystyried fel rhan o鈥檙 gwaith o baratoi a gweithredu Cynlluniau Rheoli Pysgodfeydd unigol. Roedd y materion a godwyd y tu allan i gwmpas yr ymgynghoriad yn cynnwys:

• datblygu cynllun tystiolaeth a strategaeth dystiolaeth ar gyfer pob Cynllun Rheoli Pysgodfeydd
• ystyried effaith dyfroedd cyfagos mewn awdurdodaethau y tu allan i鈥檙 DU
• cyllid ar gyfer bylchau mewn tystiolaeth am stociau di-gwota
• datblygu datblygiadau ynni gwynt ar y m么r yng Ngogledd Iwerddon
• ystyried ynni adnewyddadwy wrth ddatblygu mesurau rheoli Cynllun Rheoli Pysgodfeydd Pysgod Cregyn di-gwota Gogledd Iwerddon

Ymateb y Llywodraeth

Er bod mwyafrif yr ymatebion yn cefnogi鈥檙 gwelliannau i Atodiad A, codwyd pryderon gan rai ymatebwyr ar ystod o faterion. Nodir ymatebion awdurdodau polisi pysgodfeydd i rai o鈥檙 them芒u a鈥檙 pwyntiau allweddol isod yn unol 芒 chwestiynau鈥檙 ymgynghoriad.

a) Newid dyddiadau ar gyfer cyhoeddi Cynlluniau Rheoli Pysgodfeydd

Mater:聽 Bydd estyn terfynau amser cyhoeddi Cynlluniau Rheoli Pysgodfeydd yn cael effaith negyddol ar allu awdurdodau polisi pysgodfeydd i reoli stociau pysgod yn gynaliadwy

Nid ydym o鈥檙 farn bod hynny鈥檔 wir. Mae gan yr awdurdodau polisi pysgodfeydd eisoes ddulliau hirsefydlog o reoli pysgodfeydd. Mae ein pysgodfeydd yn cael eu rheoleiddio鈥檔 effeithiol gyda rheolau, rheoliadau ac arferion rheoli sy鈥檔 cefnogi cyflawniad, neu鈥檔 cyfrannu at gyflawniad yr Amcanion Pysgodfeydd sydd yn y Ddeddf i wella cynaliadwyedd hirdymor ein stociau.聽

Mae Cynlluniau Rheoli Pysgodfeydd yn fecanwaith pwysig ar gyfer sicrhau bod ein harferion rheoli yn gadarn a鈥檜 bod yn gallu sicrhau cynaliadwyedd ein stociau pysgod yn y tymor hwy. Bydd darparu amser ychwanegol i ddatblygu鈥檙 cynlluniau gydag ymgysylltu cryf gan ddiwydiant a鈥檙 holl asesiadau angenrheidiol, yn galluogi鈥檙 awdurdodau polisi pysgodfeydd i ystyried effeithiau posibl, diogelu rhag canlyniadau anfwriadol a chreu cynlluniau cadarn a fydd yn effeithiol wrth baratoi ein pysgodfeydd ar gyfer y dyfodol.

Gellir cyflwyno mesurau yr un fath i reoli ein pysgodfeydd yn gynaliadwy a diogelu鈥檙 stociau pysgod os bydd angen cyn rhoi鈥檙 Cynlluniau Rheoli Pysgodfeydd ar waith.

Mater: Sut gall grwpiau 芒 buddiant fod yn hyderus y bydd y Cynlluniau Rheoli Pysgodfeydd sy鈥檔 weddill yn cael eu cyhoeddi o fewn y terfynau amser diwygiedig? A fyddai modd byrhau estyniad y terfynau amser cyhoeddi i ddiwedd 2025 yn hytrach na diwedd 2026 fel y cynigir yn yr ymgynghoriad?

Mae鈥檙 awdurdodau polisi pysgodfeydd wedi ymrwymo i sicrhau bod y Cynlluniau Rheoli Pysgodfeydd yn cyflawni鈥檙 gofynion a amlinellir yn y Ddeddf. Fodd bynnag, yn sgil ein profiad gyda鈥檙 cynlluniau hynny a gyhoeddwyd yn 2023, rydym wedi dysgu bod eu cyflawni yn broses gymhleth. Bydd estyn y terfynau amser ar gyfer cyhoeddi鈥檙 rhan fwyaf o鈥檙 Cynlluniau Rheoli Pysgodfeydd o 2 flynedd yn rhoi digon o amser i鈥檙 awdurdodau polisi pysgodfeydd lunio鈥檙 dystiolaeth sydd ei hangen i gefnogi datblygiad y Cynlluniau Rheoli Pysgodfeydd. Bydd hyn yn cynnwys sicrhau mewnbwn amlasiantaethol, bydd yn darparu cyfle i gynhyrchu asesiadau, er enghraifft Asesiadau Amgylcheddol Strategol, ac i ymgysylltu鈥檔 ystyrlon 芒 rhanddeiliaid.聽

Deallwn fod rhanddeiliaid yn awyddus i鈥檙 Cynlluniau Rheoli Pysgodfeydd fod ar waith. Fodd bynnag, mae rhanddeiliaid hefyd am gael gwrandawiad ac mae鈥檔 bwysig ein bod yn darparu鈥檙 gofod i hynny ddigwydd ac i鈥檙 safbwyntiau hynny gael eu hystyried yn iawn. Roedd sawl ymateb i鈥檙 ymgynghoriad yn adlewyrchu鈥檙 pwynt hwn, gan dynnu sylw at bwysigrwydd cymryd digon o amser i sicrhau Cynlluniau Rheoli Pysgodfeydd addas i鈥檙 diben, sy鈥檔 adlewyrchu gofynion y Ddeddf yn gywir. Croesawyd yr ymrwymiad i broses ymgysylltu ystyrlon 芒 rhanddeiliaid fel sbardun ar gyfer yr estyniad. Serch hynny, roedd rhai ymatebwyr yn glir y dylid cyhoeddi pob Cynllun cyn gynted ag sy鈥檔 ymarferol bosibl ac na ddylid oedi y tu hwnt i鈥檙 terfynau amser diwygiedig.聽

Gan bwyso ar y profiad a gafwyd wrth gyhoeddi鈥檙 5 Cynllun Rheoli Pysgodfeydd cyntaf ym mis Rhagfyr 2023, credwn fod cwblhau pob un o鈥檙 Cynlluniau Rheoli Pysgodfeydd sy鈥檔 weddill o fewn 2 flynedd fan bellaf i鈥檞 terfynau amser gwreiddiol yn realistig.

Roedd rhai ymatebion am weld llinell amser yn cael ei chyhoeddi gyda cherrig milltir yn olrhain cynnydd Cynlluniau Rheoli Pysgodfeydd dros y 24 mis nesaf. Roedd eraill am weld cynllun ar gyfer ymgysylltu 芒 rhanddeiliaid yn y dyfodol, gan bwysleisio ei bwysigrwydd a鈥檙 angen i ddefnyddio鈥檔 llawn gyfnod y dyddiad cau estynedig. Bydd y ddau bwynt pwysig hyn yn cael eu codi fel rhan o ddatblygiad pob cynllun unigol.

Roedd rhai am weld terfyn amser o flwyddyn yn hytrach na 2 yn achos rhai o鈥檙 cynlluniau. Ni fyddai estyniad o flwyddyn yn unig yn rhoi digon o amser i鈥檙 awdurdodau polisi pysgodfeydd gwblhau鈥檙 gwaith sydd ei angen i baratoi Cynllun Rheoli Pysgodfeydd a fyddai鈥檔 cynnwys ymgysylltu鈥檔 ystyrlon 芒 rhanddeiliaid. Fodd bynnag, mae鈥檙 awdurdodau polisi pysgodfeydd wedi ymrwymo i gamau nesaf y gwaith ar y Cynlluniau Rheoli Pysgodfeydd sydd eto i鈥檞 cyhoeddi cyn gynted 芒 phosibl. Gwneir pob ymdrech i鈥檞 cyflawni cyn y dyddiadau cyhoeddi diwygiedig.

b) Newidiadau technegol a newidiadau eraill i Gynlluniau Rheoli Pysgodfeydd arfaethedig

Roedd y materion a godwyd mewn ymateb i鈥檙 cwestiwn ar newidiadau technegol yn cynnwys:

Mater: Pryder ynghylch creu Cynllun Rheoli Pysgodfeydd Penfras M么r y Gogledd

Codwyd rhai pryderon am uno Cynlluniau Rheoli Pysgodfeydd Penfras M么r y Gogledd a Gorllewin yr Alban, er bod ymatebwyr yn cydnabod ei fod yn adlewyrchu鈥檙 cyngor gwyddonol diweddaraf. Roeddent yn teimlo y gellid colli manylion sy鈥檔 berthnasol i rai o鈥檙 is-stociau a bod yn rhaid i鈥檙 cynllun cyfun ystyried y gwahaniaethau yn yr is-bysgodfeydd hyn megis y Clyde, Minch a鈥檙 Hebrides Mewnol.

Mae鈥檙 cynnig hwn yn adlewyrchu鈥檙 ddealltwriaeth wyddonol ddiweddaraf o鈥檙 stoc, gan sicrhau bod y Cynlluniau Rheoli Pysgodfeydd yn cyd-fynd 芒 strwythurau Cyngor Rhyngwladol ar gyfer Archwilio鈥檙 M么r (ICES) Bydd unrhyw fesurau rheoli perthnasol, ardal-benodol, ar gyfer M么r y Gogledd a Gorllewin yr Alban yn cael eu hystyried, yn 么l y gofyn, wrth i鈥檙 cynllun gael ei ddatblygu.

Mater: Galw ar rai Cynlluniau Rheoli Pysgodfeydd i gwmpasu rhywogaethau ychwanegol

Roedd yna alw am i Gynllun Rheoli Pysgodfeydd pysgod cregyn di-gwota Gogledd Iwerddon beidio 芒 chael ei gyfyngu i gynnwys dim ond crancod, cimychiaid a chregyn bylchog.聽聽

Mae鈥檙 Cynllun Rheoli Pysgodfeydd yn cynnwys y 5 prif rywogaeth pysgod cregyn (sy鈥檔 stociau di-gwota ar hyn o bryd) sy鈥檔 cael eu glanio yng Ngogledd Iwerddon, gyda鈥檙 聽Sefydliad Bwyd-amaeth a鈥檙 Biowyddorau yn cyhoeddi asesiadau stoc blynyddol ar eu cyfer. Mae鈥檙 rhywogaethau pysgod cregyn di-gwota presennol hyn yn cynnwys cranc coch, cranc llygatgoch, cimwch, cregyn y brenin a chregyn y frenhines.

Efallai y bydd Cynlluniau Rheoli Pysgodfeydd ar gyfer pysgod di-gwota eraill a ddelir yn nyfroedd Gogledd Iwerddon yn cael eu hystyried yn y dyfodol os bodlonir meini prawf y Cyd-ddatganiad ar Bysgodfeydd ar gyfer cynnwys stoc benodol mewn Cynllun Rheoli Pysgodfeydd a bod y wyddoniaeth sydd ar gael yn cefnogi鈥檙 gwaith paratoi a chyhoeddi.

Mae teitl y Cynllun Rheoli Pysgodfeydd hwn yn adlewyrchu鈥檙 ffaith bod y rhywogaethau a gwmpesir yn stociau 鈥渄i-gwota鈥� ar hyn o bryd ac nid yw o reidrwydd yn awgrymu na fydd rheolaeth ar ffurf cwot芒u yn cael ei hystyried yn y dyfodol.

Mater: Creu Cynlluniau Rheoli Pysgodfeydd newydd

Roedd yna alw am greu Cynllun ychwanegol newydd ar gyfer Gogledd Iwerddon i gynnwys morgathod (鈥榮kates鈥� a 鈥榬ays鈥�). Mae ffocws presennol DAERA ar reoli鈥檔 effeithiol gadwraeth rhywogaethau elasmobraciaid 芒 blaenoriaeth cwota a di-gwota.

Er mwyn datblygu cyngor rheoli cadwraeth penodol, gofynnir am wybodaeth allweddol ar rywogaethau morgathod yn nyfroedd Gogledd Iwerddon drwy . Mae rhai rhywogaethau sydd wedi鈥檜 cynnwys yn y strategaeth yn rhan o鈥檙 ddalfa fwyaf a ganiateir (TAC) ar gyfer morgathod o fewn ardaloedd ICES 6a a 7a a gellid o bosibl eu cynnwys mewn Cynllun Rheoli Pysgodfeydd morgathod yn y dyfodol pe bai鈥檙 meini prawf a nodir yn y Cyd-ddatganiad ar Bysgodfeydd ar gyfer cynnwys stoc benodol mewn Cynllun Rheoli Pysgodfeydd yn cael eu bodloni.聽

Roedd awgrym hefyd y gellid dod 芒鈥檙 ci pigog i mewn i Gynllun Rheoli Pysgodfeydd.聽Cynghorwyd pennu TAC 2 flynedd gychwynnol yn dilyn cynnydd nodedig mewn stoc er mwyn osgoi gorbysgota. Am y rheswm hwn, mae wedi鈥檌 gynnwys yn Strategaeth Cadwraeth Elasmobranciaid. Os caiff digon o ddata ei gasglu ar lefelau stoc yn dilyn y cyfnod TAC 2 flynedd, a bod y meini prawf a nodir yn y Cyd-ddatganiad ar Bysgodfeydd yn cael eu bodloni ar gyfer cynnwys stoc benodol mewn Cynllun Rheoli Pysgodfeydd, gallai DAERA ystyried cynllun ar gyfer y ci pigog.

Mater: Dylai enwau rhai Cynlluniau Rheoli Pysgodfeydd newid

Sylwodd un ymatebydd fod y cyfeiriad yn nheitl y Cynllun Rheoli Pysgodfeydd Cregyn Moch yn cyfeirio at ddyfroedd Cymru yn hytrach nag ardal neu barth Cymru a bod hynny鈥檔 anghyson 芒 hyd a lled deddfwriaeth bresennol Cymru ar reoli鈥檙 stociau hyn.

Mae Llywodraeth Cymru yn cytuno bod y defnydd o 鈥榖arth Cymru鈥� yn fwy cywir a bydd yn gwneud y newid hwn. Felly bydd y Cynllun Rheoli Pysgodfeydd Cregyn Moch yn nyfroedd Cymru yn troi鈥檔 Gynllun Rheoli Pysgodfeydd Cregyn Moch ym mharth Cymru. Er cysondeb, bydd Llywodraeth Cymru hefyd yn newid enw鈥檙 Cynllun Rheoli Pysgodfeydd 聽Crancod a Chimychiaid Cymru i fod yn Gynllun Rheoli Pysgodfeydd Crancod a Chimychiaid ym mharth Cymru, ar yr un sail.

Mater: A yw鈥檙 gwelliannau arfaethedig yn cyd-fynd 芒 chyngor gwyddonol?

Holodd un ymatebydd a oedd y gwelliannau i Atodiad A y Cyd-ddatganiad ar Bysgodfeydd a gynigiwyd yn yr ymgynghoriad yn cyd-fynd 芒 chyngor gwyddonol. Mae鈥檙 awdurdodau polisi pysgodfeydd yn ymwybodol o鈥檙 ffaith nad yw rheoli pysgodfeydd yn gweithredu mewn amgylchedd digyfnewid. Mae stociau pysgod yn newid yn barhaus, ac mae gwyddoniaeth yn esblygu鈥檔 gyson. Rydym yn ystyried hynny wrth ddatblygu Cynlluniau Rheoli Pysgodfeydd fel eu bod yn parhau i fod yn berthnasol ac yn adlewyrchu鈥檙 sefyllfa ehangach. Cyn belled ag y bo modd, byddwn yn sicrhau bod ein dull rheoli yn ymatebol i gyngor gwyddonol sy鈥檔 esblygu.

Mater: Dim diweddariad i鈥檙 Asesiad Effaith Naratif (NIA)

Roedd un ymatebydd yn teimlo y dylid gwneud asesiad o effaith gohirio鈥檙 Cynlluniau Rheoli Pysgodfeydd am 2 flynedd oherwydd gallai鈥檙 stociau neu鈥檙 amodau amgylcheddol fod wedi gwaethygu yn y cyfnod hwnnw.

Rydym yn gwerthfawrogi鈥檙 pwynt hwn a bydd effaith estyn amserlen y Cynlluniau Rheoli Pysgodfeydd yn cael ei hystyried fel rhan o鈥檙 asesiadau effaith a gaiff eu paratoi ar gyfer y Cynlluniau Rheoli Pysgodfeydd unigol neu wrth eu paratoi ar wah芒n ar gyfer polis茂au penodol.

c) Cynllun Rheoli Pysgodfeydd newydd ar gyfer Gwichiaid yng Ngogledd Iwerddon

O ystyried y bygythiad a geir o gasglu 芒 llaw heb ei reoleiddio yng Ngogledd Iwerddon, roedd galw am ehangu鈥檙 Cynllun Rheoli Pysgodfeydd newydd ar gyfer Gwichiaid yng Ngogledd Iwerddon i gynnwys rhywogaethau eraill a gesglir yn y parth rhynglanwol fel cregyn gleision, wystrys a chocos.

Mae DAERA yn derbyn y cais i ehangu cwmpas y Cynllun Rheoli Pysgodfeydd Gwichiaid i gynnwys rhywogaethau eraill o bysgod cregyn sy鈥檔 cael eu casglu 芒 llaw.聽Adlewyrchir hyn yn enw鈥檙 Cynllun Rheoli Pysgodfeydd newydd a fydd yn ymddangos yn Atodiad A y Cyd-ddatganiad ar Bysgodfeydd: Cynllun Rheoli Pysgodfeydd Casglu Pysgod Cregyn 芒 llaw yn ardal rhynglanwol Gogledd Iwerddon. Bydd rhestr y rhywogaethau yn y Cynllun Rheoli Pysgodfeydd hwn nawr yn cynnwys cregyn gleision, wystrys, cocos a chyllyll m么r.

d) Newidiadau i鈥檙 awdurdodau sy鈥檔 gyfrifol am baratoi a chyhoeddi Cynlluniau Rheoli Pysgodfeydd

Gyda鈥檙 cwestiwn hwn, codwyd pryder am i ba raddau mae pysgod yn symud ar draws ffiniau. Roedd yn ystyriaeth ganolog a lywiodd y cynnig i Lywodraeth Cymru aros fel cyd-awdurdod yn y Cynlluniau Rheoli Pysgodfeydd hynny, a gydlynir gan Weinidogion yr Alban, lle maen nhw鈥檔 ymestyn i barth Cymru neu鈥檔 gyfagos iddynt. Mae Llywodraeth Cymru yn ymdrechu i fabwysiadu ymagwedd gymesur tuag at reoli pysgodfeydd. Fel y noda鈥檙 ymgynghoriad, mae Llywodraeth Cymru o鈥檙 farn mai鈥檙 awdurdodau hynny sydd 芒 chyfrifoldebau rheoleiddio a/neu fuddiant uniongyrchol mewn pysgodfeydd yn yr ardaloedd sydd 芒 stociau a gwmpesir gan y Cynllun Rheoli Pysgodfeydd ddylai ddylanwadu ar gamau rheoli sy鈥檔 ymwneud 芒 gorbysgota, agweddau economaidd-gymdeithasol a rhyngweithiadau ecosystemau. 聽

O ran cydbwysedd, ac am y rhesymau a nodir yn yr ymgynghoriad, mae Llywodraeth Cymru yn bwriadu bwrw ymlaen 芒鈥檙 cynigion yr ymgynghorwyd yn eu cylch.

Crynodeb o鈥檙 newidiadau sy鈥檔 cael eu gwneud i Atodiad A y Cyd-ddatganiad ar Bysgodfeydd

a) Newid dyddiadau cyhoeddi Cynlluniau Rheoli Pysgodfeydd

Bydd terfynau amser pob Cynllun Rheoli Pysgodfeydd yn cael eu diwygio fel y nodir yn y ddogfen ymgynghori. Mae鈥檙 rhain wedi鈥檜 nodi yn y fersiwn ddiwygiedig o Atodiad A o鈥檙 Cyd-ddatganiad ar Bysgodfeydd.

b) Newidiadau technegol a newidiadau eraill i Gynlluniau Rheoli Pysgodfeydd arfaethedig

Bydd yr holl newidiadau technegol a newidiadau eraill yn cael eu mabwysiadu fel y nodir yn y ddogfen ymgynghori. Mae鈥檙 rhain wedi鈥檜 nodi yn y fersiwn ddiwygiedig o Atodiad A o鈥檙 Cyd-ddatganiad ar Bysgodfeydd.

c) Cynllun Rheoli Pysgodfeydd newydd ar gyfer Gwichiaid yng Ngogledd Iwerddon

Bydd cwmpas y Cynllun Rheoli Pysgodfeydd Gwichiaid yng Ngogledd Iwerddon a gynigiwyd yn yr ymgynghoriad yn cael ei ehangu i gynnwys pysgod cregyn eraill a gesglir 芒 llaw gyda theitl newydd ar gyfer y cynllun: Cynllun Rheoli Pysgodfeydd Casglu Pysgod Cregyn 芒 llaw yn ardal rhynglanwol Gogledd Iwerddon.

d) Newidiadau i鈥檙 awdurdodau sy鈥檔 gyfrifol am baratoi a chyhoeddi Cynlluniau Rheoli Pysgodfeydd

Bydd diwygiadau鈥檔 cael eu gwneud i鈥檙 awdurdodau sy鈥檔 gyfrifol am baratoi a chyhoeddi Cynlluniau Rheoli Pysgodfeydd fel y nodir yn yr ymgynghoriad ac yn Atodiad A y Cyd-ddatganiad ar Bysgodfeydd. O ganlyniad, ni fydd Gweinidogion Cymru bellach yn cael eu rhestru fel awdurdod sy鈥檔 gyfrifol am baratoi a chyhoeddi鈥檙 18 o Gyd-Gynlluniau Rheoli Pysgodfeydd (y mae Gweinidogion yr Alban yn Awdurdod Cydlynu arnynt) ac nad ydynt yn berthnasol i barth Cymru nac i ddyfroedd cyfagos Cymru.

e) Newidiadau eraill sy鈥檔 deillio o ymatebion i鈥檙 ymgynghoriad

Bydd Cynllun Rheoli Pysgodfeydd Cregyn Moch yn nyfroedd Cymru yn cael ei ailenwi鈥檔 Gynllun Rheoli Pysgodfeydd Cregyn Moch ym mharth Cymru. Er cysondeb, bydd enw Cynllun Rheoli Pysgodfeydd Crancod a Chimychiaid Cymru yn cael ei newid i Gynllun Rheoli Pysgodfeydd Crancod a Chimychiaid ym mharth Cymru.

Bydd yr holl newidiadau a restrir uchod, a geir yn yr Atodiad A diwygiedig i鈥檙 Cyd-ddatganiadar Bysgodfeydd yn berthnasol ar unwaith.

Y camau nesaf

Mae鈥檙 Cynlluniau Rheoli Pysgodfeydd yn fecanwaith pwysig ar gyfer cyflawni uchelgeisiau鈥檙 DU i sicrhau pysgodfeydd cynaliadwy o鈥檙 radd flaenaf. Bydd gwaith i gyflawni hyn yn parhau gan gadw at y terfynau amser ar gyfer cyhoeddi a nodir yn Atodiad A diwygiedig y Cyd-ddatganiad ar Bysgodfeydd. Fodd bynnag, ni fydd y Cynlluniau Rheoli Pysgodfeydd yn aros yn ddigyfnewid. Bydd y cynlluniau yn addasu ac yn esblygu dros amser wrth i dystiolaeth bellach ddod i鈥檙 fei ac wrth i鈥檙 mesurau sydd wedi鈥檜 cynnwys yn y cynlluniau gael eu rhoi ar waith.聽

Rhaid adolygu pob cynllun o leiaf bob 6 blynedd ar 么l ei gyhoeddi, neu鈥檔 gynt os oes angen, a鈥檌 ddiwygio neu ei ddisodli (yn dilyn ymgynghoriad) er mwyn sicrhau ei fod yn parhau鈥檔 addas i鈥檙 diben o gyflawni ei ganlyniadau bwriedig.

Mae鈥檙 Ddeddf yn ei gwneud yn ofynnol i鈥檙 awdurdodau polisi pysgodfeydd adrodd ar sut y caiff y polis茂au a gynhwysir yn y Cyd-ddatganiad ar Bysgodfeydd eu gweithredu a hefyd sut y mae鈥檙 polis茂au Cyd-ddatganiad ar Bysgodfeydd hynny wedi cyflawni, neu wedi cyfrannu at gyflawni鈥檙 8 amcan pysgodfeydd 3 blynedd ar 么l cyhoeddi鈥檙 Cyd-ddatganiad ar Bysgodfeydd. Disgwylir cyhoeddi鈥檙 adroddiad ym mis Tachwedd 2025. Hefyd, mae鈥檙 Ddeddf yn ei gwneud yn ofynnol i鈥檙 adroddiad hwn nodi鈥檙 cynnydd sy鈥檔 cael ei wneud i weithredu鈥檙 polis茂au sy鈥檔 rhan o鈥檙 Cynlluniau Rheoli Pysgodfeydd a sut mae鈥檙 polis茂au hynny wedi effeithio ar lefelau stociau pysgod m么r.

Atodiad 1: Rhestr o鈥檙 sefydliadau a ymatebodd i鈥檙 ymgynghoriad

Cyflwynir y rhain yn nhrefn yr wyddor. Sylwch nad yw rhai ymatebwyr a oedd am aros yn gyfrinachol, neu na wnaeth ddarparu ymateb i鈥檙 cwestiwn cyfrinachedd, yn ymddangos ar y rhestr hon. Fodd bynnag, mae eu barn yn dal i fod yn sail i鈥檙 dadansoddiad o鈥檙 ymgynghoriad hwn ac maent wedi鈥檜 cynnwys yn y tablau a gyflwynir drwyddi draw.

• Angling Cymru
• Angling Trust
• Anglo Northern Ireland Fish Producers Organisation (ANIFPO)
• Benone Fishing Company LTD
• Blue Marine Foundation
• Community of Arran Seabed Trust (COAST)
• Cyfoeth Naturiol Cymru
• Cymdeithas Pysgotwyr Cymru
• Humberside Fish Producers Organisation
• Institute of Fisheries Management
• National Federation of Fishermen鈥檚 Organisations
• Natural England
• North Channel Wind
• North Sea Shellfish
• Oceana UK
• Open Seas
• RenewableNI
• Scottish Fishermen鈥檚 Federation
• Scottish Pelagic Fishermen鈥檚 Association
• Scottish White Fish Producers Association
• Shark Trust
• Shetland Fishermen鈥檚 Association
• South Coast Angling Club
• South Western Fish Producers Organisation
• Southern Inshore Fisheries & Conservation Authority (IFCA)
• SSE Renewables
• Sustainable Inshore Fisheries Trust (SIFT)
• Ulster Wildlife
• Y Gymdeithas Frenhinol er Gwarchod Adar (RSPB)