Bil Amaethyddiaeth yn gam pwysig tuag at sicrhau Brexit gwyrdd
Bydd y Bil yn rhoi pwerau i Weinidogion Llywodraeth Cymru fwrw ymlaen 芒鈥檜 diwygiadau eu hunain

- Mae Llywodraeth y DU yn pennu polisi 么l-Brexit pwysig i fuddsoddi yn yr amgylchedd a rhoi rheolaeth yn 么l i ffermwyr ar 么l bron i 50 mlynedd o dan reolau鈥檙 UE.
- Bydd y Bil yn rhoi pwerau i Weinidogion Llywodraeth Cymru fwrw ymlaen 芒鈥檜 diwygiadau eu hunain.
Ar 么l bron i hanner canrif o dan reolau鈥檙 UE, bydd deddfwriaeth i ddarparu amgylchedd iachach a glanach i genedlaethau鈥檙 dyfodol yn cael ei chyflwyno yn y Senedd heddiw (12 Medi).
Mae鈥檙 Bil Amaethyddiaeth yn nodi sut bydd ffermwyr a rheolwyr tir yn cael eu talu am 鈥渘wyddau cyhoeddus鈥 yn y dyfodol, fel gwell ansawdd aer a d诺r, pridd iachach, safonau uwch ar gyfer lles anifeiliaid, mynediad cyhoeddus i gefn gwlad a mesurau i leihau llifogydd.
Bydd hwn yn dod yn lle鈥檙 system cymorthdaliadau bresennol sy鈥檔 darparu Taliadau Uniongyrchol, sy鈥檔 aneffeithiol ac yn talu ffermwyr ar sail faint o dir maen nhw鈥檔 ei ffermio. Mae鈥檙 taliadau hyn yn ffafrio鈥檙 tirfeddianwyr mwyaf ac nid ydynt wedi鈥檜 cysylltu ag unrhyw fuddiannau cyhoeddus penodol. Mae鈥檙 10% uchaf yn derbyn bron i 50% o鈥檙 holl daliadau ar hyn o bryd, a鈥檙 20% isaf ddim ond yn cael 2%.
Bydd system Rheoli Tir er lles yr Amgylchedd yn disodli鈥檙 rhain o ddechrau鈥檙 flwyddyn nesaf ymlaen. Bydd y llywodraeth yn cydweithio 芒 ffermwyr i ddylunio, datblygu a threialu鈥檙 dull newydd. O dan y system newydd, bydd y ffermwyr a鈥檙 rheolwyr tir sy鈥檔 darparu鈥檙 buddiannau amgylcheddol mwyaf yn cael eu gwobrwyo, a fydd yn gosod y seiliau ar gyfer Brexit Gwyrdd.
Hefyd, bydd mesurau i gynyddu cynhyrchiant ac i fuddsoddi mewn Ymchwil a Datblygu yn sail i鈥檙 Bil. Er enghraifft, bydd cyllid ar gael i ffermwyr ddod at ei gilydd i ddatblygu a sicrhau鈥檙 prosiectau ymchwil y mae eu hangen a鈥檜 heisiau arnynt, p鈥檜n ai a yw鈥檙 rheini鈥檔 ymwneud ag iechyd pridd neu ffermio da byw mewn modd cynaliadwy. Bydd hyn yn arwain at fuddiannau ymarferol i ffermwyr a fydd yn eu helpu i wneud mwy o elw ac yn lleihau eu h么l troed amgylcheddol.
Bydd y llywodraeth hefyd yn gallu prosesu taliadau i ffermwyr yn ystod y cyfnod pontio saith mlynedd er mwyn buddsoddi mewn dulliau a thechnolegau newydd sy鈥檔 rhoi hwb i gynhyrchiant.
Dywedodd Michael Gove, Ysgrifennydd yr Amgylchedd:
Mae cyflwyno鈥檙 Bil Amaethyddiaeth yn ddigwyddiad hanesyddol wrth i ni adael yr UE a symud tuag at ddyfodol gwell ym maes ffermio. Ar 么l bron i 50 mlynedd o fod wedi鈥檔 clymu i reolau beichus a hen ffasiwn yr UE, mae gennym ni gyfle i sicrhau Brexit Gwyrdd. Bydd y Bil hwn yn caniat谩u i ni wobrwyo ffermwyr sy鈥檔 gwarchod ein hamgylchedd, gan sicrhau bod cefn gwlad mewn cyflwr mwy gl芒n, gwyrdd ac iach ar gyfer cenedlaethau鈥檙 dyfodol. Mae鈥檔 hollbwysig ein bod yn pontio鈥檔 llyfn ac yn raddol er mwyn i ffermwyr a rheolwyr tir allu cynllunio ymlaen llaw.
Ar 么l ymgysylltu鈥檔 agos 芒鈥檙 gweinyddiaethau datganoledig, bydd y Bil yn rhoi pwerau i Weinidogion Llywodraeth Cymru fwrw ymlaen 芒鈥檜 diwygiadau eu hunain, ac yn ehangu darpariaethau i Ogledd Iwerddon, nes bydd y ddeddfwriaeth sylfaenol yn mynd drwy eu deddfwrfeydd eu hunain.
Dywedodd Alun Cairns, Ysgrifennydd Gwladol Cymru:
Rwyf yn falch bod Llywodraeth y DU wedi gweithio鈥檔 agos 芒鈥檙 diwydiant ffermio a Llywodraeth Cymru i sicrhau bod pwerau yn y Bil Amaethyddiaeth wedi cael ei hymestyn i Gymru. Bydd y Bil yn rhoi pwerau newydd i Weinidogion ym Mae Caerdydd er mwyn sicrhau bod ein ffermwyr yn cael sicrwydd a sefydlogrwydd wrth i ni adael yr UE.
Mae鈥檔 hollbwysig bod yn flaengar ac yn uchelgeisiol er mwyn gwneud y gorau o鈥檙 cyfleoedd y mae Brexit yn eu cynnig, drwy weithio ochr yn ochr 芒 busnesau a chymunedau i sicrhau bod ein heconomi wledig yn parhau i dyfu.
Roedd Sioe Frenhinol Cymru yn gynharach eleni yn gyfle gwych i ni wneud hyn, ac i gadarnhau ein hymrwymiad i sicrhau bargen dda i鈥檙 sector yn ein trafodaethau wrth ymadael 芒鈥檙 UE.
Bydd ffermwyr yn cael eu cefnogi dros gyfnod pontio saith mlynedd wrth i ni adael Polisi Amaethyddol Cyffredin yr UE.
Ar gyfer 2019, bydd Taliadau Uniongyrchol yn cael eu gwneud yn yr un modd ag arfer, ac yn cael eu symleiddio lle bo hynny鈥檔 bosibl. Bydd Taliadau Uniongyrchol yn cael eu gwneud yn yr un modd yn 2020 hefyd. Byddwn yn symleiddio鈥檙 broses cyn gynted 芒 phosibl, yn amodol ar delerau cyfnod gweithredu Brexit yn gyffredinol. Wedyn, bydd cyfnod pontio amaethyddol yn Lloegr rhwng 2021 a 2027 wrth i鈥檙 taliadau ddod i ben yn raddol.
Yn ystod y cyfnod ymgynghori, roedd llawer o bobl o blaid lleihau Taliadau Uniongyrchol yn fwy helaeth. Felly, bydd taliadau鈥檙 rhan fwyaf o ffermwyr yn cael eu lleihau i ryw raddau yn ystod y cyfnod pontio, ac fe fydd y rheini sy鈥檔 cael y taliadau mwyaf yn wynebu gostyngiadau mwy i ddechrau. Bydd hyn yn rhyddhau cyllid i fuddsoddi mewn nwyddau cyhoeddus.
I helpu newydd-ddyfodiaid i ddod i mewn i鈥檙 sector ac i roi hyblygrwydd i ffermwyr gynllunio ar gyfer y dyfodol, bydd Taliadau Uniongyrchol yn ystod y cyfnod pontio amaethyddol hyd at 2027 yn cael eu 鈥渄atgysylltu鈥 o鈥檙 gofyniad i ffermio鈥檙 tir.
Bydd y taliadau hyn, y mae modd eu cyfrifo yn unol 芒鈥檙 arian a dderbyniwyd yn ystod y blynyddoedd blaenorol, yn gallu cael eu defnyddio gan ffermwyr i fuddsoddi yn eu busnes, i amrywio eu gweithgareddau neu i ymddeol o fyd ffermio a rhoi lle i bobl eraill.
Mae鈥檙 Bil hefyd yn nodi sut bydd y llywodraeth yn sicrhau rhagor o dryloywder yn y gadwyn gyflenwi er mwyn helpu ffermwyr i gael gwell bargen yn y farchnad.
Drwy gasglu data ledled y gadwyn gyflenwi, bydd y llywodraeth yn helpu cynhyrchwyr bwyd i gryfhau eu safle negodi yng nghlwyd y fferm a gofyn am enillion tecach.
Mae cyflwyno鈥檙 Bil Amaethyddiaeth yn golygu y bydd yr holl fesurau angenrheidiol ar waith ar gyfer dechrau鈥檙 cyfnod pontio amaethyddol yn 2021, gan sicrhau trosglwyddiad llyfn i鈥檙 polisi domestig newydd.