RWM yn nodi ei ddull o werthuso safleoedd ar gyfer GDF
Mae diogelwch, cymunedau a鈥檙 amgylchedd yn ystyriaethau allweddol

Bydd diogelwch, cyfleoedd i gymunedau, ac amddiffyn yr amgylchedd yn ystyriaethau allweddol wrth werthuso safleoedd i sicrhau eu bod yn addas ar gyfer Cyfleuster Gwaredu Daearegol (GDF).
Heddiw cyhoeddodd Radioactive Waste Management (RWM) ei ddull o werthuso safle GDF yng Nghymru a Lloegr, yn dilyn ymgynghoriad cenedlaethol cynhwysfawr ac agored.
Dim ond gyda chymuned barod a safle addas y bydd cyfleuster o鈥檙 fath yn cael ei adeiladu. Bydd 鈥榝factorau lleoli鈥, sy鈥檔 cael eu harwain gan bolisi a deddfwriaeth y llywodraeth, yn sail i鈥檙 sgyrsiau y bydd RWM yn eu cael gyda chymunedau ac wrth werthuso pa mor addas yw safleoedd.
Mae chwe ffactor lleoli, sy鈥檔 mynd i鈥檙 afael 芒鈥檙 canlynol:
-
Diogelwch 鈥 mae鈥檔 rhaid i reoleiddwyr annibynnol sicrhau ac ardystio diogelwch. Ni fydd GDF yn cael ei adeiladu oni bai ein bod ni, a nhw, yn fodlon ei fod yn ddiogel.
-
Cymuned 鈥 mae cymunedau wrth galon y broses o leoli GDF, a bydd RWM yn ystyried cyfleoedd cymdeithasol ac economaidd, llesiant cymunedol, a sut gall GDF fod yn gyson 芒 gweledigaeth y gymuned sy鈥檔 cynnig lleoliad ar gyfer y cyfleuster.
-
Amgylchedd 鈥 mae adeiladu GDF yn ymdrech fawr i amddiffyn yr amgylchedd. Bydd angen i鈥檙 broses o adeiladu GDF fodloni gofynion rheoleiddio annibynnol.
-
Dichonoldeb peirianyddol 鈥 bydd angen i RWM sicrhau bod lle i ddylunio鈥檔 gynaliadwy a bod modd adeiladu a gweithredu GDF mewn lleoliad.
-
Trafnidiaeth 鈥 cludo gwastraff, pobl a deunyddiau eraill yn ddiogel.
-
Gwerth am arian 鈥 mae dyletswydd ar RWM i sicrhau gwerth am arian.
Dywedodd Prif Weithredwr RWM, Karen Wheeler:
鈥淕DF yw鈥檙 ateb tymor hir gorau ar gyfer rheoli gwastraff ymbelydrol etifeddol uwch ei actifedd yn ddiogel yn y DU.鈥
鈥淒im ond gyda chymuned barod a safle addas y bydd cyfleuster o鈥檙 fath yn cael ei adeiladu, felly mae鈥檔 bwysig bod cymunedau a鈥檜 cynrychiolwyr yn deall sut byddwn yn gwerthuso pa mor addas yw safle.鈥
鈥淢ae鈥檙 dogfennau gwerthuso safle rydyn ni鈥檔 eu cyhoeddi heddiw yn nodi鈥檙 鈥榝factorau lleoli鈥 y byddwn yn eu defnyddio i asesu addasrwydd wrth i ni weithio gyda chymunedau sydd 芒 diddordeb mewn archwilio manteision a goblygiadau cynnig lleoliad ar gyfer GDF.鈥