天美影院

Ar gyfer pwy mae鈥檙 canllawiau hyn?

Mae camfanteisio troseddol ar blant, pobl ifanc ac oedolion agored i niwed ar gyfer cyflenwi cyffuriau, a chludo鈥檙 arian a鈥檙 arfau cysylltiedig, yn cael effaith ddinistriol ar ddioddefwyr, teuluoedd a chymunedau lleol ond yn aml nid yw鈥檔 cael ei gydnabod gan y rhai sydd yn y sefyllfa orau i鈥檞 weld. Bwriad y canllawiau hyn yw esbonio natur y niwed hwn er mwyn galluogi ymarferwyr i adnabod ei arwyddion ac ymateb yn briodol fel bod dioddefwyr a dioddefwyr posibl yn cael yr amddiffyniad a鈥檙 cymorth sydd eu hangen arnynt.

Mae鈥檙 canllawiau hyn wedi鈥檜 hanelu鈥檔 bennaf at staff rheng flaen yng Nghymru a Lloegr sy鈥檔 gweithio gyda phlant, pobl ifanc ac oedolion agored i niwed. Mae hyn yn cynnwys gweithwyr proffesiynol sy鈥檔 gweithio mewn:

• addysg;
• iechyd;
• gofal cymdeithasol i oedolion, gofal cymdeithasol i blant a chymorth cynnar/cymorth i deuluoedd;
• tai;
• y system budd-daliadau;
• plismona;
• carchardai, y gwasanaeth prawf a chyfiawnder ieuenctid;
• partneriaethau aml-asiantaeth; a
• sefydliadau partner cysylltiedig, er enghraifft yn y sector gwirfoddol.

Gall yr arwyddion a鈥檙 gwendidau sy鈥檔 gysylltiedig 芒 chamfanteisio llinellau cyffuriau fod yn wahanol i wahanol weithwyr proffesiynol a bydd prosesau diogelu yn amrywio yn dibynnu ar gyd-destunau lleol. Fodd bynnag, bwriedir i鈥檙 wybodaeth a ddarperir yma fod yn ddefnyddiol i bawb. Mae鈥檙 ddogfen hon yn darparu dolenni i adnoddau eraill i gynorthwyo gweithwyr proffesiynol i ystyried yn fanylach sut mae鈥檙 canllawiau hyn yn berthnasol i鈥檞 r么l a鈥檜 cyfrifoldebau. Gall hefyd fod yn ddefnyddiol i ofalwyr, rhieni ac eraill yn y gymuned, er nad nhw yw鈥檙 brif gynulleidfa.

Nid yw鈥檙 canllawiau hyn yn ceisio darparu gwybodaeth am y mater llinellau cyffuriau cyfan nac ymateb Llywodraeth y DU.

Fe鈥檌 lluniwyd gan y Swyddfa Gartref mewn cydweithrediad ag adrannau eraill y llywodraeth, Llywodraeth Cymru, asiantaethau statudol a phartneriaid yn y sector gwirfoddol.

Darperir nifer o astudiaethau achos go iawn i ddangos rhai o鈥檙 ffyrdd y gall camfanteisio ddigwydd ac mae gweithwyr proffesiynol wedi nodi dioddefwyr ac i ddangos rhai o鈥檙 arferion da wrth ymateb.

Beth yw camfanteisio llinellau cyffuriau?

Mae 鈥渓linellau cyffuriau鈥� yn ffurf dreisgar a chamfanteisiol ar ddosbarthu cyffuriau. Nodwedd gyffredin o linellau cyffuriau yw camfanteisio ar blant, pobl ifanc ac oedolion agored i niwed sy鈥檔 cael eu cyfarwyddo i ddosbarthu a/neu storio cyffuriau, ac arian neu arfau cysylltiedig, i ddelwyr neu ddefnyddwyr cyffuriau, yn lleol neu mewn siroedd eraill.

Mae Llywodraeth y DU yn diffinio llinellau cyffuriau fel hyn:

鈥淢ae llinellau cyffuriau yn derm a ddefnyddir i ddisgrifio gangiau a rhwydweithiau troseddol trefnedig sy鈥檔 ymwneud ag allforio cyffuriau anghyfreithlon i un neu fwy o ardaloedd mewnforio yn y DU, gan ddefnyddio llinellau ff么n symudol pwrpasol neu fath arall o 鈥渓inell ddelio鈥�. Maen nhw鈥檔 debygol o gamfanteisio ar blant ac oedolion agored i niwed i symud a storio鈥檙 cyffuriau a鈥檙 arian a byddan nhw鈥檔 aml yn defnyddio gorfodaeth, brawychu, trais (gan gynnwys trais rhywiol) ac arfau.鈥� (Strategaeth Trais Difrifol)

Er nad yw dioddefwyr llinellau cyffuriau wedi鈥檜 cyfyngu i鈥檙 rhai dan 18 oed, lle mae plentyn yn dioddef camfanteisio, fe鈥檌 disgrifir yn aml fel camfanteisio troseddol ar blant.

Mae Llywodraeth y DU yn diffinio camfanteisio troseddol ar blant fel hyn:

鈥淢ae camfanteisio troseddol ar blant yn gyffredin mewn llinellau cyffuriau ac mae鈥檔 digwydd pan fo unigolyn neu gr诺p yn manteisio ar anghydbwysedd p诺er i orfodi, rheoli, trin neu dwyllo plentyn neu berson ifanc o dan 18 oed. Mae鈥檔 bosibl bod y dioddefwr wedi cael dioddef camfanteisio troseddol hyd yn oed os yw鈥檙 gweithgaredd yn ymddangos yn gydsyniol. Nid yw camfanteisio troseddol ar blant bob amser yn cynnwys cyswllt corfforol; gall hefyd ddigwydd trwy ddefnyddio technoleg.鈥� (Strategaeth Trais Difrifol)

Mae camfanteisio troseddol ar blant yn ehangach na llinellau cyffuriau yn unig ac mae鈥檔 cynnwys, er enghraifft, plant sy鈥檔 cael eu gorfodi i weithio ar ffermydd canabis neu i gyflawni lladrad. Fodd bynnag, bydd llawer o nodweddion camfanteisio llinellau cyffuriau yn bresennol mewn mathau eraill o gamfanteisio troseddol ar blant. Yn yr un modd, gall dioddefwyr llinellau cyffuriau hefyd brofi mathau eraill o gamfanteisio, megis rhywiol, yn ogystal 芒 throseddol.

Mathau a dulliau o gamfanteisio

Gall unigolion neu grwpiau o unrhyw rywedd neu genedligrwydd ddefnyddio llinellau cyffuriau a gall ymddangos yn ansoffistigedig neu鈥檔 drefnus. Fe鈥檌 nodweddir gan ryw fath o anghydbwysedd p诺er, y mae cyflawnwyr yn ei ddefnyddio i orfodi, gorfodi, paratoi a/neu ddenu dioddefwyr i weithgarwch llinellau cyffuriau. Gallant ddefnyddio sawl dull i wneud hynny, megis:

• cynnig cyfnewid 鈥� cario cyffuriau yn gyfnewid am rywbeth, megis arian, dillad, cyffuriau, statws, amddiffyniad neu gyfeillgarwch canfyddedig, ymdeimlad o berthyn neu hunaniaeth, neu anwyldeb;
• trais corfforol neu fygythiadau o drais 鈥� a ddefnyddir i ddychryn a chosbi dioddefwyr a鈥檜 teuluoedd a gall gynnwys arfau, gan gynnwys cyllyll ac arfau tanio;
• cipio neu herwgipio 鈥� weithiau mae dioddefwyr yn cael eu symud a鈥檜 cadw mewn lleoliad oddi cartref;
• cam-drin emosiynol neu reolaeth orfodol seicolegol 鈥� trwy drin, bygwth, rheoli neu fonitro symudiadau鈥檙 dioddefwr;
• cam-drin a chamfanteisio rhywiol 鈥� gall pob rhywedd brofi hyn;
• blacmel 鈥� trwy orfodi dioddefwyr i gyflawni trosedd fel y gallant ei ddal drostynt a bygwth adrodd amdano os nad ydynt yn cydymffurfio;
• y defnydd o gyfryngau cymdeithasol, apiau negeseua, safleoedd chwarae gemau a llwyfannau ar-lein eraill 鈥� gan gynnwys gwefannau marchnadle a setiau teledu clyfar i dargedu a chyfathrebu 芒 dioddefwyr. Mae鈥檙 dulliau hyn yn cael eu defnyddio gan gamfanteiswyr i feithrin perthnasoedd dibynadwy ar-lein ar gam, neu i bostio hysbysebion swyddi twyllodrus sy鈥檔 ymddangos yn gyfreithlon, neu i ddioddefwyr seibr-goesen er mwyn euparatoi, eu caethiwo a鈥檜 gorfodi i weithgarwch llinellau cyffuriau;
• 鈥渃ogio鈥� (a elwir hefyd yn 鈥済oresgyniad cartref dan orfodaeth鈥�) 鈥� tacteg a ddefnyddir gan droseddwyr, yn nodweddiadol delwyr cyffuriau, i gymryd drosodd cartrefi unigolion agored i niwed, megis y rhai sy鈥檔 gadael gofal neu鈥檙 rhai 芒 phroblemau ynghylch dibyniaeth, iechyd corfforol neu feddyliol, a defnyddio鈥檙 eiddo fel canolfan ar gyfer gweithgarwch troseddol. Mae hyn yn nodwedd gyffredin o fodel busnes llinellau cyffuriau a gall ddigwydd mewn amrywiaeth o leoliadau megis eiddo rhentu a phreifat, llety myfyrwyr, carchardai, ac eiddo masnachol;
• cuddio mewnol dan orfodaeth (a elwir hefyd yn 鈥減lygio鈥�) 鈥� yr arfer lle mae plentyn neu oedolyn agored i niwed yn cael ei reoli neu ei orfodi i guddio cyffuriau yn fewnol fel dull cludo i osgoi canfod. Mae cyffuriau neu gardiau sim fel arfer yn cael eu cuddio o fewn condom neu becynnau tebyg a鈥檜 gosod i mewn i dwll corfforol (rectwm neu fagina) gan ddefnyddio iraid, neu eu llyncu;
• caethiwed dyled 鈥� math o gaethiwo pan fo dioddefwr mewn dyled i鈥檞 camfanteiswyr ac yn cael ei orfodi i ad-dalu ei ddyled, naill ai鈥檔 ariannol neu drwy ddull arall megis cludo cyffuriau. Gall y sawl sy鈥檔 camfanteisio feithrin perthynas amhriodol 芒鈥檙 dioddefwr trwy ddarparu arian neu nwyddau i ddechrau y bydd yn rhaid i鈥檙 dioddefwr eu talu鈥檔 么l. Gall y camfanteisiwr hefyd gynhyrchu dyled yn fwriadol, er enghraifft trwy ladrad cyffuriau neu arian parod ym meddiant y dioddefwr er mwyn cribddeilio arian oddi wrth deuluoedd neu i sicrhau y bydd y dioddefwr yn parhau i gyflawni tasgau ar ei ran. Gall y ddyled hefyd gael ei hetifeddu oddi wrth rieni a brodyr a chwiorydd; a
• camfanteisio ariannol 鈥� gall camfanteisio ariannol fod ar sawl ffurf. Yn y cyd-destun hwn, rydym yn defnyddio鈥檙 term i ddisgrifio camfanteisio sy鈥檔 digwydd at ddiben gwyngalchu arian. Dyma pan fydd troseddwyr yn targedu plant ac oedolion sy鈥檔 wynebu risg ac yn manteisio ar anghydbwysedd p诺er i鈥檞 gorfodi, eu rheoli, eu trin, neu eu twyllo i hwyluso鈥檙 broses o symud arian anghyfreithlon. Gall hyn gynnwys arian parod corfforol a/neu daliadau trwy gynhyrchion ariannol, megis cyfrifon banc a chryptoarian.

Astudiaeth achos (Heddlu Trafnidiaeth Prydeinig)

Pwy sy鈥檔 agored i gamfanteisio llinellau cyffuriau?

Gallai unrhyw blentyn, person ifanc neu oedolyn agored i niwed ddioddef camfanteisio llinellau cyffuriau wrth i gamfanteiswyr barhau i addasu pwy maent yn eu targedu er mwyn osgoi cael eu canfod.

• Oedran: Pobl ifanc 15-17 oed yw鈥檙 rhan fwyaf o鈥檙 bobl sy鈥檔 agored i niwed sy鈥檔 ymwneud 芒 llinellau cyffuriau ond mae鈥檔 hysbys hefyd bod plant oed ysgol gynradd ac oedolion yn cael eu targedu (Canolfan Cydgysylltu Llinellau Cyffuriau Cenedlaethol).
• Rhyw/rhywedd: gellir camfanteisio ar bobl o bob rhywedd. Gall menywod a merched ddioddef camfanteisio i gyflawni rolau gwahanol a gallant brofi mathau eraill o niwed ar yr un pryd ac felly nid ydynt yn aml yn cael eu nodi鈥檔 ddigonol fel dioddefwyr camfanteisio troseddol 鈥� ni ddylai gweithwyr proffesiynol wneud rhagdybiaethau wrth weithio gyda merch neu fenyw ifanc am yr ymyriad sydd ei angen.
• Ethnigrwydd: mae pobl o bob ethnigrwydd a chenedligrwydd yn cael eu targedu ac mae demograffeg dioddefwyr camfanteisio yn amrywio ar draws Cymru a Lloegr. Mewn rhai ardaloedd, mae gor-gynrychiolaeth o bobl o grwpiau ethnig du a chymysg, tra bod dioddefwyr yn wyn yn bennaf mewn ardaloedd eraill.
• Lleoliad: mae llinellau cyffuriau yn gyffredin ar lefel genedlaethol, mewn ardaloedd gwledig a threfol, ac er y gallant gynnwys symud cyffuriau ar draws ffiniau sirol o un ardal yn y DU i鈥檙 llall, mae rhai llinellau鈥檔 cyflenwi鈥檙 farchnad gyffuriau yn lleol, o fewn yr un dref, dinas. neu鈥檙 sir y maent yn tarddu ohoni. Gall meithrin perthynas amhriodol rhwng llinellau cyffuriau ddigwydd mewn amrywiaeth o leoliadau, gan gynnwys mewn cartrefi, mannau cyhoeddus, ysgolion a phrifysgolion, carchardai a sefydliadau troseddwyr ifanc yn ogystal ag ar-lein.

Mae rhai o鈥檙 ffactorau a all wneud person yn fwy agored i niwed yn cynnwys:

• cysylltu 芒鈥檙 system cyfiawnder troseddol 鈥� hyd yn oed ar gyfer m芒n droseddau nad ydynt yn ymddangos yn gysylltiedig 芒 llinellau cyffuriau;
• gall bod 芒 phrofiad o esgeulustod, cam-drin corfforol, cam-drin/camfanteisio rhywiol neu ddiffyg amgylchedd cartref diogel/sefydlog, nawr neu yn y gorffennol (gan gynnwys cam-drin domestig, rhiant yn camddefnyddio sylweddau neu gyfranogiad troseddol rhieni) 鈥� trawma, gan gynnwys profiadau niweidiol yn ystod plentyndod, gael effaith negyddol ar allu unigolyn i ddatblygu perthnasoedd y gellir ymddiried ynddynt neu gael mynediad at wasanaethau cymorth;
• ynysu cymdeithasol neu anawsterau cymdeithasol 鈥� gall diffyg rhwydwaith cymorth olygu bod rhywun yn llai abl i gael cymorth;
• bregusrwydd economaidd 鈥� gall cynigion o feddiannau materol neu arian i ddioddefwyr neu eu teulu gael eu derbyn yn haws oherwydd teimlad o anghenraid a diffyg dewisiadau ariannol cyfreithlon;
• digartrefedd neu statws llety ansicr 鈥� mae diffyg amgylchedd diogel i ddarparu diogelwch a phreifatrwydd;
• cysylltiadau 芒 phobl eraill mewn gangiau 鈥� mae rhai unigolion yn cael eu targedu trwy deulu neu ffrindiau sydd eisoes yn ymwneud 芒 gweithgarwch troseddol eu hunain ac weithiau mae dyled cyffuriau sy鈥檔 ddyledus ganddynt yn cael ei throsglwyddo i gyfoedion neu aelodau o鈥檙 teulu;
• bod ag anabledd corfforol neu anabledd dysgu, neu fod yn niwroddargyfeiriol 鈥� mae鈥檔 bosibl y bydd dioddefwyr yn llai abl i gydnabod eu bod yndioddef camfanteisio, neu鈥檔 llai abl i鈥檞 gyfathrebu neu i gael cymorth;
• bod 芒 phroblemau iechyd meddwl 鈥� gall camfanteisio dargedu lles emosiynol gwael neu hunan-barch isel;
• bod 芒 phroblemau camddefnyddio sylweddau 鈥� weithiau rhoddir sylweddau i ddioddefwyr yn lle taliad;
• bod mewn gofal neu鈥檔 gadael gofal 鈥� gall y cyd-destun y tu 么l i pam mae person yn cael ei ddwyn i ofal wneud person yn fwy agored i niwed ynddo鈥檌 hun, tra gall y rhai mewn llety lled-annibynnol/annibynnol, sydd wedi鈥檜 lleoli y tu allan i鈥檙 ardal neu鈥檔 gadael gofal gael llai o fynediad at rwydweithiau cymorth;
• cael eu gwahardd o addysg brif ffrwd, a/neu ddisgybl mewn darpariaeth amgen megis uned cyfeirio disgyblion 鈥� gall ffactorau sy鈥檔 dylanwadu ar waharddiad plentyn awgrymu ei fod yn agored i gamfanteisio, tra鈥檔 ymddieithrio o weithgarwch ystyrlon a gall cyfoedion greu teimladau o ddifreinio ac, i鈥檙 rhai sydd ag amserlen lai neu nad ydynt yn mynychu鈥檙 ysgol o gwbl, gall amser a dreulir heb oruchwyliaeth gynnig cyfleoedd i gamfanteisio arnynt; a
• statws mewnfudo ansicr 鈥� er enghraifft, gall fod gan blant ar eu pen eu hunain sy鈥檔 ceisio lloches a ffoaduriaid nifer o ffactorau bregusrwydd a all gynyddu eu hamlygiad i gamfanteisio, gan gynnwys ynysu cymdeithasol/diwylliannol wrth gyrraedd y wlad ac o bosibl gysylltiadau 芒 throseddau trefnedig o鈥檜 taith.

Mae鈥檔 bwysig cofio nad yw ffactorau risg fel y rhain byth yn achosi camfanteisio ar berson agored i niwed i weithgarwch llinellau cyffuriau; yn hytrach, maent yn arwain at anghydbwysedd p诺er y mae cyflawnwyr yn aml yn ceisio ei gamddefnyddio.

At hynny, mae achosion wedi鈥檜 cofnodi o gamfanteisio ar unigolion heb unrhyw ffactorau risg hysbys ac nad oeddent yn hysbys i wasanaethau o鈥檙 blaen (y cyfeirir atynt weithiau fel 鈥渃rwyn gl芒n鈥� gan gamfanteiswyr), gan eu bod yn cael eu hystyried yn llai tebygol o ddenu sylw gan awdurdodau.

Arwyddion i wylio amdanynt

Ni ddylai gweithwyr proffesiynol ddisgwyl i ddioddefwyr adrodd am eu camfanteisio oherwydd efallai na fyddant yn nodi neu鈥檔 gallu mynegi eu bod yndioddef camfanteisio. Gallent hefyd fod yn rhy ofnus i ddweud wrth weithwyr proffesiynol beth sy鈥檔 digwydd rhag ofn dial gan eu camfanteisiwr.

Fodd bynnag, mae eu camfanteisio trwy linellau cyffuriau yn aml yn gadael arwyddion. Dylid trafod unrhyw newidiadau sydyn yn ffordd o fyw person gyda nhw.

Mae rhai arwyddion posibl o gamfanteisio llinellau cyffuriau yn cynnwys, ond heb fod yn gyfyngedig i:

Ymddygiadau

• mynd ar goll o鈥檙 ysgol neu gartref, amharodrwydd i egluro ble maen nhw a/neu gael eu canfod mewn ardaloedd nad oes ganddynt unrhyw gysylltiadau amlwg 芒 nhw (y tu allan i鈥檙 ardal);
• gwaharddiad(au) o鈥檙 ysgol a/neu ostyngiad sylweddol mewn presenoldeb, canlyniadau neu berfformiad ysgol;
• hunan-niweidio neu newidiadau sylweddol mewn lles emosiynol, personoliaeth neu ymddygiad;
• ymddygiad gwrthgymdeithasol neu ymwneud 芒 throseddau eraill; a
• defnyddio bratiaith yn ymwneud 芒 chyffuriau a llinellau cyffuriau (gweler adnoddau pellach).

Meddiannau

• caffael arian, dillad neu ffonau symudol heb esboniad;
• derbyn gormod o negeseuon testun/galwadau ff么n a/neu gael cardiau sim neu setiau llaw lluosog 鈥� gallai hwn fod yn 鈥榝f么n llosgwr鈥�, yn aml yn fodel h欧n sy鈥檔 defnyddio cerdyn sim heb ei gofrestru, ond gall hefyd fod yn ff么n clyfar sy鈥檔 gallu defnyddio apiau seiliedig ar y we heb rif ff么n;
• cario neu storio arfau;
• camddefnyddio sylweddau neu feddu ar gyffuriau neu offer cyffuriau megis nodwyddau wedi鈥檜 taflu, cloriannau, bagiau selio bach neu gling ffilm;
• meddu ar docynnau tr锚n ar gyfer teithiau tr锚n anarferol; a
• meddu ar sach deithio neu fag y maent yn gaeth iawn iddo neu na fyddant yn ei roi i lawr.

Perthnasoedd

• perthnasoedd ag unigolion neu grwpiau rheoli/h欧n; a
• ynysu oddi wrth gyfoedion arferol neu rwydweithiau cymdeithasol.

Golwg

• amheuaeth o anafiadau ymosodiad corfforol/ anesboniadwy 鈥� mae鈥檙 rhain yn dueddol o fod yn anafiadau gweladwy ond m芒n sy鈥檔 cael eu rhoi fel bygythiad, megis llosgiadau sigar茅ts neu friwiau bach, ond gallant hefyd fod yn anafiadau mwy difrifol sy鈥檔 bygwth bywyd llawer, megis clwyfau trywanu.

Mae arwyddion i wylio amdanynt ar-lein yn cynnwys:

• treulio mwy o amser neu gyfnodau anarferol o ormodol o amser ar-lein ddydd a nos;
• meithrin perthnasoedd amhriodol ar-lein neu ymddangos yn bryderus neu鈥檔 gyfrinachol am eu gweithgareddau ar-lein a gyda phwy y maent yn cyfathrebu;
• rhannu gwybodaeth bersonol yn annisgwyl neu鈥檔 ormodol ar-lein, megis enw llawn, cyfeiriad, neu rif ff么n;
• profi bwlio, aflonyddu neu fygythiadau ar-lein; a
• derbyn neu anfon arian, anrhegion neu docynnau chwarae gemau/darnau arian at rywun ar-lein.

Mae arwyddion o eiddo sydd wedi鈥檌 gogio鈥檔 cynnwys:

• presenoldeb unigolion anghyfarwydd yn mynd a dod o鈥檙 eiddo bob amser neu gynnydd mewn gweithgarwch ffob allwedd;
• cynnydd mewn traffig traed neu loetran yn yr ardal o amgylch yr eiddo neu nwyddau cludfwyd ar oriau anarferol;
• cynnydd mewn lefelau s诺n ac aflonyddwch, gan gynnwys part茂on hwyr y nos neu ddadleuon neu arwyddion eraill o ymddygiad gwrthgymdeithasol megis sbwriel o amgylch yr eiddo;
• difrod i鈥檙 eiddo, megis ffenestri neu ddrysau wedi torri; a
• bygythiadau neu frawychu tuag at breswylwyr neu gymdogion eraill.

Mae arwyddion cuddio mewnol dan orfodaeth yn cynnwys:

• gwrthod bwyta neu yfed;
• meddu ar ireidiau, condomau neu ddeunydd pacio tebyg;
• golwg anniben gyda dillad wedi鈥檜 staenio; a
• bod yn s芒l yn gorfforol.

Mae arwyddion camfanteisio ariannol neu gaethiwed dyled yn cynnwys:

• derbyn symiau mawr o arian parod neu adneuon anesboniadwy mewn cyfrif banc;
• trafodion ariannol anarferol neu sy鈥檔 cael eu gwneud i wneud trafodion ariannol nad ydynt yn eu deall;
• diddordeb newydd mewn ennill arian;
• gofyn am arian neu ddwyn arian/eitemau i dalu dyled yn 么l; ac
• agor cyfrifon newydd gyda banciau neu gyfnewidfeydd crypto.

Beth i鈥檞 wneud os ydych yn pryderu

Diogelu

Mae angen ymateb diogelu ar unrhyw blentyn, person ifanc neu oedolyn agored i niwed y credwch y gallai fod mewn perygl o gael ei ecsbloetio 芒 llinellau cyffuriau.

Mae鈥檙 canllawiau statudol Gweithio Gyda鈥檔 Gilydd i Ddiogelu Plant yn nodi鈥檙 hyn y mae angen i weithwyr proffesiynol a sefydliadau yn Lloegr ei wneud, yn unigol ac mewn partneriaeth ag asiantaethau eraill, i ddiogelu a hyrwyddo lles plant a phobl ifanc. Mae Gweithio Gyda鈥檔 Gilydd yn amlygu bod gan bawb sy鈥檔 gweithio gyda phlant gyfrifoldeb dros eu cadw鈥檔 ddiogel a bod gweithio amlasiantaethol a rhannu gwybodaeth yn hanfodol i sicrhau bod plant a theuluoedd yn cael y cymorth cywir ar yr amser cywir. Mae Gweithio Gyda鈥檔 Gilydd yn ei gwneud yn glir, ym mhob ymholiad lles a diogelu, y dylai ymarferwyr fabwysiadu dull sy鈥檔 canolbwyntio ar y plentyn er mwyn sicrhau bod buddiannau gorau鈥檙 plentyn yn cael eu hystyried bob amser.

Mae Gweithio Gyda鈥檔 Gilydd hefyd yn nodi rhagor o wybodaeth am y ddyletswydd gyfartal a rennir ar y tri phartner diogelu (yr awdurdod lleol, iechyd a鈥檙 heddlu) i wneud trefniadau i gydweithio i ddiogelu a hyrwyddo lles pob plentyn mewn ardal leol. Mae Gweithio Gyda鈥檔 Gilydd yn darparu rhagor o wybodaeth am y broses atgyfeirio ar gyfer adrodd am bryderon ynghylch diogelwch neu les plentyn a鈥檙 camau y dylai ymarferwyr eu cymryd wrth gydweithio i asesu a darparu gwasanaethau i blant a allai fod mewn angen, gan gynnwys y rhai sy鈥檔 dioddef niwed. Mae Gweithio Gyda鈥檔 Gilydd yn ei gwneud yn glir y dylai fod gan bob ardal leol brotocol lleol ar waith sy鈥檔 nodi sut y caiff achos ei reoli unwaith y caiff plentyn ei atgyfeirio i ofal cymdeithasol plant.

Os ydych yn credu bod person mewn perygl uniongyrchol o niwed:

Cysylltwch 芒鈥檙 heddlu. Ffoniwch 999 nawr.

Os nad yw person mewn perygl uniongyrchol o niwed:

Dilynwch eich canllawiau diogelu lleol a sicrhewch fod y wybodaeth hon yn cael ei rhannu 芒 gwasanaethau cymdeithasol awdurdodau lleol a鈥檙 heddlu. Ni ddylai cyfranogiad yr heddlu gael ei gyfyngu i achosion o risg uniongyrchol o niwed.

Y cam cyntaf fel arfer yw cysylltu 芒鈥檆h arweinydd diogelu dynodedig yn eich sefydliad a ddylai gwblhau atgyfeiriad diogelu i鈥檙 awdurdod lleol sy鈥檔 gyfrifol am blentyn neu oedolyn agored i niwed. Os nad ydych yn gwybod pwy yw hwn, cyfeiriwch at eich rheolwr. Eich arweinydd diogelu dynodedig sy鈥檔 gyfrifol am gysylltu 芒 gwasanaethau cymdeithasol eich awdurdod lleol, ond dylech wneud gwaith dilynol i sicrhau bod camau鈥檔 cael eu cymryd. Ni ddylech gymryd yn ganiataol y bydd cydweithiwr, neu weithiwr proffesiynol arall yn cymryd camau a allai fod yn hollbwysig i gadw person agored i niwed yn ddiogel.

Bydd gwasanaethau cymdeithasol eich awdurdod lleol wedyn yn ystyried ar y cyd ag asiantaethau partner diogelu a oes angen unrhyw gamau pellach i amddiffyn y person sy鈥檔 agored i niwed.

Os nad ydych yn fodlon ag ymateb yr awdurdod lleol, dylech fynd ar drywydd eich pryderon drwy drafod y rhain gyda鈥檆h arweinydd diogelu neu eu huwchgyfeirio drwy鈥檙 weithdrefn uwchgyfeirio leol.

Mae rhagor o wybodaeth am ddiogelu ar gael yn adran adnoddau pellach y canllawiau hyn.

Caethwasiaeth fodern a masnachu mewn pobl

Mae camfanteisio troseddol yn fath o gaethwasiaeth fodern ac oherwydd hynny, os ydych yn ar gyfer y Mecanwaith Atgyfeirio Cenedlaethol (NRM), rhaid i chi hefyd atgyfeirio unrhyw blentyn rydych yn amau ei fod yn ddioddefwr posibl caethwasiaeth fodern i鈥檙 NRM gan ddefnyddio鈥檙 . Mewn achosion sy鈥檔 ymwneud ag oedolion rhaid i chi eu hatgyfeirio lle maent yn rhoi cydsyniad ar sail penderfyniad cytbwys i chi wneud hynny. Lle nad yw oedolyn yn cydsynio, mae gan Ymatebwyr Cyntaf statudol 鈥楧dyletswydd i Hysbysu鈥� y Swyddfa Gartref o hyd eu bod wedi dod ar draws dioddefwr posibl. Ym mhob achos, dylai Ymatebwyr Cyntaf ystyried a yw鈥檔 briodol hefyd atgyfeirio鈥檙 dioddefwr posibl sy鈥檔 oedolyn i wasanaethau diogelu oedolion awdurdodau lleol. Mae鈥檙 NRM yn fframwaith ar gyfer nodi dioddefwyr posibl caethwasiaeth fodern a sicrhau eu bod yn cael y cymorth priodol. Dylai unrhyw atgyfeiriad ddigwydd ar 么l i gamau diogelu priodol gael eu cymryd ac yng ngoleuni unrhyw drafodaethau amlasiantaeth gofynnol. Os nad ydych yn Ymatebwr Cyntaf dynodedig ar gyfer yr NRM dylech weithio gydag Ymatebwr Cyntaf dynodedig a all wneud atgyfeiriad o鈥檙 fath lle bernir bod hynny鈥檔 briodol.

Yn dilyn atgyfeiriad, bydd penderfynwr Awdurdod Cymwys yn ystyried yr achos ac yn gwneud penderfyniad Seiliau Rhesymol. Mae鈥檙 trothwy Seiliau Rhesymol yn un gwrthrychol. Rhaid i鈥檙 penderfynwr gytuno 芒鈥檙 datganiad bod 鈥渟ail resymol dros gredu bod person yn ddioddefwr caethwasiaeth fodern (masnachu mewn pobl neu gaethwasiaeth, caethwasanaeth, neu lafur dan orfod neu orfodol)鈥�. Dylai penderfynwr ystyried yr holl wybodaeth sydd ar gael, gan gynnwys adroddiad y dioddefwr ac unrhyw wybodaeth berthnasol arall sy鈥檔 ei gefnogi neu鈥檔 ei danseilio, ond dylai hefyd ystyried a yw鈥檔 rhesymol, o dan amgylchiadau鈥檙 achos, i ddisgwyl i dystiolaeth ategol neu gwybodaeth gadarnhau fod ar gael. Felly, pan wneir atgyfeiriad, dylai鈥檙 ymatebwr cyntaf ystyried pa dystiolaeth ategol neu wybodaeth gadarnhau y gellir ei darparu i gefnogi penderfyniad.

Dylai sefydliadau yng Nghymru ddilyn Llwybr Diogelu Caethwasiaeth Fodern Cymru.

Mae dioddefwyr caethwasiaeth fodern hefyd yn cael amddiffyniad statudol ar gyfer troseddau penodol o dan .

Ceir rhagor o wybodaeth am yr NRM, gan gynnwys prosesau atgyfeirio a gwneud penderfyniadau ar gyfer oedolion a phlant, y cymorth sydd ar gael ac amddiffyniad Adran 45 yn adran adnoddau pellach y canllawiau hyn.

Yn y ddalfa

Os amheuir bod unigolyn yn y ddalfa wedi profi camfanteisio, rhaid i swyddogion heddlu ddefnyddio eu trefniadau diogelu lleol i ymateb i bryderon diogelwch a lles. Gall cael eich arestio fod yn foment allweddol y gellir ei chyrraedd ac felly dylid defnyddio dull amlasiantaeth cydgysylltiedig i atal camfanteisio pellach.

Ceir gwybodaeth ychwanegol am gyfrifoldebau tuag at blant yn y ddalfa yn adran adnoddau pellach y canllaw hwn.

Cuddio mewnol dan orfodaeth

Mae鈥檔 bosibl y bydd dioddefwr sydd wedi鈥檌 orfodi i guddio cyffuriau鈥檔 fewnol wedi dioddef niwed corfforol difrifol o ganlyniad i fewnosod neu dynnu eitemau dan orfod ac felly efallai y bydd angen triniaeth feddygol ar unwaith. Yn ogystal, efallai y bydd angen cymorth parhaus arnynt i fynd i鈥檙 afael 芒鈥檜 hanghenion emosiynol a seicolegol.

Mae gwybodaeth ychwanegol am gyfrifoldebau lle mae amheuaeth o guddio mewnol dan orfod, gan gynnwys ar chwiliadau personol, i鈥檞 gweld yn adran adnoddau pellach y canllaw hwn.

Caethiwed dyled a chamfanteisio ariannol

Mae ymateb i gaethiwed dyled a chamfanteisio ariannol yn gymhleth. Gall atafaelu arian neu gyffuriau greu dyled yn anfwriadol y byddant yn cael eu gorfodi i鈥檞 thalu ac mae cefnogi ymdrechion i wneud taliadau yn annhebygol o arwain at ddileu dyledion. Mae鈥檔 bwysig felly bod gweithwyr proffesiynol yn darparu cefnogaeth a deialog agored i drafod risgiau gyda dioddefwyr, gan gynnwys i鈥檞 teuluoedd, ac ystyried cynlluniau diogelwch ac ymyriadau amharu i dorri鈥檙 cylch camfanteisio.

Ceir canllawiau ychwanegol yn adran adnoddau pellach y ddogfen hon.

Amharu

Mae targedu ac amharu ar gyflawnwyr camfanteisio ar linellau cyffuriau yn rhan annatod o amddiffyn dioddefwyr. Yn yr un modd, gall adrodd am bryderon diogelu gefnogi gweithgarwch ac ymchwiliadau i amharu.

Mae amrywiaeth o droseddau cyffuriau, caethwasiaeth fodern, arfau, trais a rhywiol y gellir eu cyhuddo yn erbyn cyflawnwyr llinellau cyffuriau fesul achos.

Mae hefyd amrywiaeth o orchmynion sifil y gellir gwneud cais amdanynt i amharu ar gyflawnwyr, gan gynnwys ond heb fod yn gyfyngedig i: Gorchmynion Risg Caethwasiaeth a Masnachu Pobl a Gorchmynion Atal Caethwasiaeth a Masnachu Pobl; Gwaharddebau Sifil Ymddygiad Gwrthgymdeithasol; a Gorchmynion Cyfyngu ar Delathrebu Delio mewn Cyffuriau. Mae offer anstatudol hefyd ar gael megis Hysbysiadau Rhybuddio Herwgydio Plant (CAWNS).

Cogio

Mewn achosion o gogio, gall yr heddlu, awdurdodau lleol a chymdeithasau tai gymryd camau i droi鈥檙 troseddwyr allan a chefnogi鈥檙 dioddefwr i adennill rheolaeth ar eu heiddo trwy gymhwyso gorchmynion sifil megis Gorchmynion Cau a Hysbysiadau Diogelu Cymunedol y gellir eu defnyddio i gau i lawr eiddo sy鈥檔 cael ei ddefnyddio ar gyfer gweithgareddau troseddol. Dylech ystyried sut y bydd defnyddio unrhyw orchymyn yn effeithio ar ddiogelwch y dioddefwr.

Ceir gwybodaeth ychwanegol am offer a thactegau amharu yn adran adnoddau pellach y canllaw hwn.

Astudiaeth achos (Heddlu Gogledd Cymru)

Ffyrdd o weithio

Rhoi鈥檙 dioddefwr yn gyntaf

Wrth weithio gydag unigolyn yr amheuir ei fod yn dioddef camfanteisio gan linellau cyffuriau, gall eu gweithgarwch ymddangos yn gydsyniol, efallai na fyddant yn cydnabod eu bod yn dioddef camfanteisio a gall y gwahaniaeth rhwng y dioddefwr a鈥檙 troseddwr ymddangos yn aneglur. Gall hyn fod yn wir yn arbennig ar gyfer y rhai sy鈥檔 pontio i fyd oedolion.

Fodd bynnag, nid yw unigolion sydd wedi cael eu meithrin yn bwrpasol a鈥檜 camfanteisio i fyd gweithgarwch troseddol wedi dewis o鈥檜 gwirfodd i gymryd rhan, ni allant gydsynio i ddioddef camfanteisio ac felly dylent gael eu gweld yn ddioddefwyr yn gyntaf ac yn bennaf.

Mae hefyd yn bwysig cydnabod eu bod yn debygol o fod wedi cael profiadau trawmatig y gallent fod wedi dechrau eu normaleiddio. Dylech ystyried ymatebion o safbwynt sy鈥檔 ystyriol o drawma a defnyddio dull sy鈥檔 rhoi鈥檙 plentyn, y person ifanc neu鈥檙 oedolyn agored i niwed yn gyntaf, gan gynnwys eu cynnwys yn y broses ddiogelu a thrafod y camau nesaf gyda nhw i feithrin eu hymddiriedaeth.

Astudiaeth achos (Catch22)

Deall y risgiau

Wrth weithio gyda dioddefwr a amheuir o linellau cyffuriau, defnyddiwch chwilfrydedd proffesiynol, cadwch log o weithgarwch a chadwch unrhyw dystiolaeth sy鈥檔 ymwneud 芒鈥檙 camfanteisio, gan gynnwys eitemau megis tocynnau tr锚n a derbynebau o鈥檙 tu allan i鈥檙 ardal, yn ogystal 芒 negeseuon, delweddau neu fideos ar-lein. Defnyddiwch eiliadau cyraeddadwy i gysylltu 芒鈥檙 person agored i niwed a cheisio mewnbwn o wahanol safbwyntiau proffesiynol i adeiladu darlun o鈥檙 stori gyfan.

Partneriaethau a gwaith amlasiantaeth

Mae cydweithio effeithiol a rhannu gwybodaeth rhwng asiantaethau yn hanfodol i amddiffyn dioddefwyr ac amharu ar droseddwyr. Mae鈥檔 bwysig felly darparu cymaint o wybodaeth 芒 phosibl fel rhan o鈥檙 broses atgyfeirio diogelu. Bydd hyn yn caniat谩u i unrhyw asesiad ystyried yr holl dystiolaeth sydd ar gael i fynd i鈥檙 afael 芒 niwed.

Os ydych yn ymwybodol y gallai dioddefwr posibl fod wedi dod o/teithio i ardal arall fel rhan o鈥檌 gysylltiad 芒 llinellau cyffuriau, dylech gynnwys y wybodaeth hon i alluogi cyswllt rhwng asiantaethau diogelu yn y gwahanol ardaloedd. Fodd bynnag, cofiwch nad yw鈥檙 teithio traws-sirol hwn yn angenrheidiol 鈥� lle mae gennych bryderon am gamfanteisio troseddol ar gyfer cyflenwi cyffuriau yn lleol, bydd angen diogelu dioddefwyr yn yr un ffordd. Yn yr un modd, ni ddylai absenoldeb llinell ff么n ar gyfer cyflenwi鈥檙 cyffuriau eich atal rhag gwneud atgyfeiriad diogelu gan y gellir cynnal gweithgarwch llinellau cyffuriau ar-lein. Ni ddylai鈥檙 math o dechnoleg a ddefnyddir benderfynu a gymerir camau i ddiogelu dioddefwyr.

Bydd rhannu gwybodaeth gyd-destunol arall yn rhagweithiol, megis asesiadau a gynhaliwyd, atgyfeiriadau am gymorth neu fesurau eraill sydd ar waith ar gyfer person agored i niwed yn helpu partneriaid i weithredu鈥檔 fwy effeithiol.

Dylech ddeall y trefniadau diogelu amlasiantaeth a鈥檙 grwpiau y gallwch adrodd gwybodaeth iddynt yn lleol a all alluogi鈥檙 cydweithio hwn, gan gynnwys ond heb fod yn gyfyngedig i: gyfarfodydd strategaeth amddiffyn plant, Canolfannau Diogelu Amlasiantaeth, paneli Camfanteisio ar Blant Amlasiantaeth (neu gyfwerth) , Partneriaethau Diogelwch Cymunedol, Partneriaethau Brwydro yn erbyn Cyffuriau, Trefniadau Amlasiantaeth ar gyfer Diogelu鈥檙 Cyhoedd.

Yn ogystal, byddwch yn ymwybodol o Unedau Lleihau Trais a gwasanaethau eraill a gomisiynir sydd ar gael yn lleol ac yn genedlaethol a ddarperir gan sectorau eraill a all ddarparu ymyriadau cymorth arbenigol i bobl agored i niwed sy鈥檔 peri pryder.

Dylid hefyd ystyried rhieni a theuluoedd yn bartneriaid diogelu. Gwrandewch ar eu pryderon o ddifrif a thrafodwch atebion gyda nhw oherwydd y gallent helpu ymarferwyr i nodi beth fydd yn gweithio orau i鈥檞 plentyn.

Adnoddau defnyddiol eraill

Llinellau sirol a Chamfanteisio Troseddol ar Blant

• Canolfan Cydgysylltu Llinellau Cyffuriau Cenedlaethol, 鈥� fideo 10 munud a gr毛wyd mewn partneriaeth 芒 Sketchups, yn trafod methodoleg llinellau cyffuriau a sut mae hyn yn effeithio ar blant, pobl ifanc ac oedolionagored i niwed, partneriaid, gorfodi鈥檙 gyfraith a chymdeithas.
• Cymdeithas y Plant, ymgyrch ymwybyddiaeth o ecsbloetio 鈥� a ariennir gan y Swyddfa Gartref ac a gynhelir mewn partneriaeth 芒鈥檙 Ganolfan Cydgysylltu Llinellau Cyffuriau Cenedlaethol a Heddlu Trafnidiaeth Prydeinig, sy鈥檔 gofyn i bawb chwarae r么l wrth sylwi ar arwyddion llinellau cyffuriau a mathau eraill o camfanteisio ar blant a chymryd camau i sicrhau bod y plant hyn yn cael cymorth.
• Cymdeithas y Plant, 鈥� pecyn cymorth ar gyfer cefnogi pobl ifanc sydd mewn perygl o gael eu masnachu neu sy鈥檔 cael eu masnachu at ddiben camfanteisio troseddol.

Cam-drin a chamfanteisio rhywiol

• Canolfan Arbenigedd ar Gam-drin Plant yn Rhywiol, Arwyddion a Dangosyddion: Templed ar gyfer nodi a chofnodi arwyddion o gam-drin yn rhywiol 鈥� i gefnogi gweithwyr proffesiynol ar draws ystod o sefydliadau ac asiantaethau i arsylwi, cofnodi a chyfathrebu鈥檔 systematig eu pryderon ynghylch cam-drin plant yn rhywiol sy鈥檔 bosibl.
• Canolfan Arbenigedd ar Gam-drin Plant yn Rhywiol, 鈥� canllaw i鈥檙 rhai sy鈥檔 gweithio gyda phlant sydd wedi neu a allai fod wedi cael eu cam- drin yn rhywiol.
• Canolfan Arbenigedd ar Gam-drin Plant yn Rhywiol, 鈥� tri adnodd wedi鈥檜 teilwra i helpu pob gweithiwr addysg proffesiynol pan fydd ganddynt bryderon ynghylch cam-drin plant yn rhywiol neu ymddygiad.
• NCA, 鈥� Diogelu plant a phobl ifanc rhag cam-drin plant yn rhywiol ar-lein trwy addysg.

Caethiwed dyled a chamfanteisio ariannol

• Cymdeithas y Plant, 鈥� adnodd cymorth i weithwyr proffesiynol.
• NCA, 鈥� cyngor NCA i bobl ifanc, rhieni a gweithwyr addysg proffesiynol ar fulo arian.

Cuddio mewnol dan orfodaeth

• GIG, ) 鈥� dogfen sy鈥檔 cael ei darllen yn gyflym ar guddio mewnol.
• Coleg Plismona, -(physical) 鈥� arfer proffesiynol awdurdodedig ar gyfer plismona ar chwiliadau agos a noeth o blant a phobl ifanc.

Diogelu

• Yr Adran Addysg, Cydweithio i ddiogelu plant 鈥� canllawiau statudol ar ddiogelu a hyrwyddo lles plant a phobl ifanc.
• Adrodd am Gam-drin Plant i鈥檆h Cyngor Lleol 鈥� offeryn ar-lein sy鈥檔 cyfeirio at rif cyswllt gofal cymdeithasol plant yr awdurdod lleol perthnasol.
• Yr Adran Addysg, Cyngor ar rannu gwybodaeth i ymarferwyr diogelu 鈥� canllawiau ar rannu gwybodaeth i bobl sy鈥檔 darparu gwasanaethau diogelu i blant, pobl ifanc, rhieni a gofalwyr.

Caethwasiaeth fodern a masnachu mewn pobl

• Dylid gwneud atgyfeiriadau at yr NRM gan ddefnyddio鈥檙 ffurflen atgyfeirio ar-lein .
• Y Swyddfa Gartref, Caethwasiaeth Fodern: sut i adnabod a chefnogi dioddefwyr 鈥� canllawiau statudol ar gyfer Cymru a Lloegr, yn disgrifio鈥檙 arwyddion y gall rhywun fod yn ddioddefwr caethwasiaeth fodern, y cymorth sydd ar gael i ddioddefwyr, a鈥檙 broses ar gyfer penderfynu a yw rhywun yn ddioddefwr.

Amharu

• Y Swyddfa Gartref, Pecyn cymorth amharu ar gamfanteisio ar blant 鈥� tactegau amharu ar gyfer y rheini sy鈥檔 gweithio i ddiogelu plant a phobl ifanc o dan 18 oed rhag camfanteisio rhywiol a throseddol.

Ffyrdd o weithio

• 鈥� canllawiau anstatudol ar gyfer ardaloedd lleol, a ddatblygwyd gan y Rhaglen Gymorth Mynd i鈥檙 Afael 芒 Chamfanteisio ar blant (TCE), a ariennir gan yr Adran Addysg ac a gefnogir gan y Swyddfa Gartref, yr Adran Iechyd a Gofal Cymdeithasol a鈥檙 Weinyddiaeth Gyfiawnder.
• 鈥� cyhoeddiadau ac adnoddau ymarfer a gynhyrchwyd gan y rhaglen ymchwil Diogelu Cyd-destunol.
• Y Swyddfa Gwella Iechyd a Gwahaniaethau, Diffiniad gweithredol o arfer sy鈥檔 ystyriol o drawma 鈥� canllawiau ar ymarfer sy鈥檔 ystyriol o drawma.

Iaith

• Cymdeithas y Plant, ) 鈥� canllawiau i weithwyr proffesiynol ar y defnydd priodol o iaith wrth drafod plant a鈥檜 profiad o gamfanteisio mewn ystod o gyd-destunau.
• Rhieni yn Erbyn Camfanteisio ar Blant, 鈥� rhai geiriau/termau a ddefnyddir yn gyffredin wrth ddisgrifio gweithgaredd llinellau cyffuriau.

Yr heddlu a鈥檙 CPS

• Gwasanaeth Erlyn y Goron, 鈥� mae鈥檔 nodi ymagwedd yr heddlu a鈥檙 CPS at droseddu llinellau cyffuriau, gan gynnwys diogelu pobl agored i niwed, ac ymchwilio ac erlyn troseddau.
• Y Swyddfa Gartref, 鈥� canllawiau statudol i heddluoedd ac awdurdodau lleol yn Lloegr ar eu cyfrifoldebau tuag at blant yn y ddalfa.
• Coleg Plismona, 鈥� arfer proffesiynol awdurdodedig ar gyfer plismona ar linellau cyffuriau a chamfanteisio troseddol ar blant.
• Coleg Plismona, 鈥� ymarfer gweithwyr proffesiynol awdurdodedig ar gyfer plismona plant a phobl ifanc.
• Coleg Plismona, 鈥� ymarfer gweithwyr proffesiynol awdurdodedig ar gyfer plismona oedolion mewn perygl.
• Rhaglen Gwybodaeth ac Ymarfer Plismona Bregusrwydd Genedlaethol, 鈥� dysgu ymarfer yr heddlu o ddau Adolygiad Achos Difrifol cyhoeddedig ynghylch diogelu plant sydd mewn perygl o gamfanteisio troseddol.

Addysg

• Yr Adran Addysg, Cadw plant yn ddiogel mewn addysg 鈥� canllawiau statudol i ysgolion a cholegau yn Lloegr ar y dyletswyddau cyfreithiol y mae鈥檔 rhaid eu dilyn i ddiogelu plant.

Iechyd

• Camfanteisio Llinellau Cyffuriau: cymhwyso Iechyd Pawb 鈥� adnodd i helpu gweithwyr iechyd proffesiynol i atal camfanteisio ar blant ac amddiffyn plant agored i niwed sydd wedi cael eu trin a鈥檜 gorfodi i droseddu.

Carchardai, y gwasanaeth prawf a chyfiawnder ieuenctid

• Y Weinyddiaeth Gyfiawnder, Camfanteisio Llinellau Cyffuriau: Canllawiau ymarfer ar gyfer Timau Troseddau Ieuenctid ac ymarferwyr rheng flaen 鈥� canllawiau ymarfer, sy鈥檔 darparu llwybrau atgyfeirio clir i鈥檞 dilyn a鈥檜 defnyddio fel templed arfer gorau, wrth ymateb i, a diogelu plant sy鈥檔 ymwneud 芒 llinellau cyffuriau.
• HMPPS, Canllawiau caethwasiaeth fodern 鈥� canllawiau caethwasiaeth fodern i staff.

Llywodraeth leol

• Cymdeithas Llywodraeth Leol, 鈥� canllawiau i gynghorwyr, yn amlinellu cyfrifoldebau awdurdodau lleol o ran camfanteisio troseddol a rhywiol ar blant.
• Cymdeithas Llywodraeth Leol, 鈥� ystod o ddogfennau canllaw a phecynnau cymorth i gefnogi cynghorau gyda鈥檜 gwaith ar gaethwasiaeth fodern.

Cymru

• Diogelu Cymru, 鈥� gweithdrefnau cenedlaethol Cymru sy鈥檔 manylu ar swyddogaethau a chyfrifoldebau hanfodol ymarferwyr i sicrhau eu bod yn diogelu plant ac oedolion sydd mewn perygl o gael eu cam-drin a鈥檜 hesgeuluso.
• Diogelu Cymru, 鈥� gwybodaeth ychwanegol am ddiogelu plant rhag camfanteisio troseddol ar blant. Dylid ei ddefnyddio ar y cyd 芒 Gweithdrefnau Diogelu Cymru.
• Llywodraeth Cymru, 鈥� mae鈥檙 llwybr yn disgrifio beth i鈥檞 wneud os byddwch yn dod ar draws dioddefwr posibl o gaethwasiaeth fodern.
• Llywodraeth Cymru, 鈥� crynodeb o鈥檙 hyn i鈥檞 ystyried wrth rannu gwybodaeth i ddiogelu pobl.
• 鈥� fframwaith holl gymdeithas i gefnogi dull cydlynol a chyson o ddatblygu a gweithredu arfer sy鈥檔 ystyriol o drawma ledled Cymru.
• 鈥� Rhaglen Ysgolion Heddlu Cymru.

Cymorth i ddioddefwyr

Gall gweithwyr proffesiynol atgyfeirio dioddefwyr a theuluoedd at y gwasanaethau cymorth arbenigol canlynol a ariennir gan y Swyddfa Gartref:

• 鈥� gwasanaeth cymorth ac achub arbenigol yn Llundain, Gorllewin Canolbarth Lloegr, Glannau Mersi a Manceinion Fwyaf ar gyfer pobl ifanc hyd at 25 oed a鈥檜 teuluoedd sy鈥檔 dioddef camfanteisio troseddol trwy linellau cyffuriau.
• 鈥� llinell gymorth a gwasanaeth cymorth cyfrinachol a dienw i bobl ifanc ac aelodau o鈥檙 teulu yng Nghymru a Lloegr y mae llinellau cyffuriau a chamfanteisio troseddol yn effeithio arnynt. Mae鈥檙 gwasanaeth hefyd yn darparu cymorth a chyngor cyfrinachol i weithwyr proffesiynol mewn perthynas 芒鈥檜 gwaith gyda pherson ifanc neu deulu sy鈥檔 dioddef camfanteisio. Ffoniwch neu tecstiwch 116000 am ddim, 9am i 11pm, 7 diwrnod yr wythnos.
• 鈥� sy鈥檔 rhedeg y Gwasanaeth Gwarcheidiaeth Masnachu Plant Annibynnol (ICTGS) arbenigol mewn 17 o safleoedd yng Nghymru a Lloegr, gan ddarparu ffynhonnell annibynnol o gyngor ac eiriolaeth i blant sydd wedi鈥檜 masnachu a rhywun sy鈥檔 gallu siarad ar eu rhan. Darperir ICTGs yn ychwanegol at y cymorth statudol a ddarperir gan awdurdodau lleol i bob plentyn yn eu hardal.

Mae sefydliadau eraill sy鈥檔 cynnig rhagor o wybodaeth, cyngor neu gymorth uniongyrchol mewn rhai ardaloedd o鈥檙 sir yn cynnwys (nid yw hon yn rhestr gyflawn):

• Ymddiriedolaeth St Giles
• Cymdeithas y Plant
• NSPCC
• Parents Against Child Exploitation [Rhieni yn Erbyn Camfanteisio ar Blant]
• Railway Children [Plant y Rheilffordd]

Adrodd am bryder

• Yr Heddlu 鈥� ffoniwch 999 mewn argyfwng, ffoniwch 101 ar gyfer ymholiadau nad ydynt yn rhai brys.

• Heddlu Trafnidiaeth Prydeinig 鈥� tecstiwch 61016 neu defnyddiwch yr .
• Crimestoppers 鈥� ffoniwch 0800 555 111 neu defnyddiwch y . Cyrchu gwasanaeth Fearless i鈥檙 rhai dan 18 oed hefyd drwy ddefnyddio鈥檙 hon.
• Action Fraud 鈥� ffoniwch 0300 123 2040 neu ewch i鈥檙 .