天美影院

Crynodeb

Mae鈥檙 canllawiau hyn yn nodi safbwynt y Gwarcheidwad Cyhoeddus ar nifer o faterion sy鈥檔 ymwneud 芒 chostau sefydlog y gall dirprwyon proffesiynol a dirprwyon awdurdodau cyhoeddus eu codi yn unol 芒 Chyfarwyddyd Ymarfer 19B.

Pwrpas a chwmpas

Mae鈥檙 canllawiau hyn yn nodi rhai egwyddorion cyffredinol ynghylch costau sefydlog a thaliadau, gan fod y rhain yn cael eu diffinio yng Nghyfarwyddyd Ymarfer 19B (PD19B), sef safbwynt y Gwarcheidwad Cyhoeddus ar sut y dylai dirprwyon proffesiynol a dirprwyon awdurdodau cyhoeddus ddefnyddio鈥檙 rhestr o gostau sefydlog a thaliadau a nodir yn PD19B. Mae hefyd yn darparu arweiniad ar nifer o faterion sy鈥檔 ymwneud 芒 dehongli categor茂au penodol o gostau sefydlog. Ni fwriedir iddo fod yn ganllaw cynhwysfawr i bob agwedd ar gostau sefydlog, ond bydd yn ffocysu ar y meysydd hynny lle mae pryderon neu gwestiynau wedi cael eu codi gan ddirprwyon proffesiynol a dirprwyon awdurdodau cyhoeddus.

Egwyddorion Cyffredinol

Bydd yr adran hon yn egluro egwyddorion sylfaenol sut y gall dirprwyon proffesiynol a dirprwyon awdurdodau cyhoeddus godi costau sefydlog, gan gynnwys yr awdurdod i godi costau sefydlog neu i gael costau wedi鈥檜 hasesu, diffiniad o asedau net, ac egwyddorion bilio, gan gynnwys amcangyfrif o gostau.

Costau sefydlog a Chyfarwyddyd Ymarfer 19B

Mae Rheol 19.13 o Reolau鈥檙 Llys Gwarchod 2017 yn caniat谩u i ddirprwyon gael eu talu o yst芒d P am y costau a ysgwyddir wrth gyflawni eu dyletswyddau. Gall y llys orchymyn bod y dirprwy鈥檔 cael cymryd costau sefydlog a鈥檌 fod yn cael ei dalu鈥檔 unol 芒鈥檙 rhestr ffioedd a nodir yn PD19B. Cyhoeddwyd y fersiwn gyfredol o PD19B ar 1 Ebrill 2024: Cyfarwyddyd Ymarfer 19B. Mae paragraff 4 o fersiwn 2024 o PD19B yn caniat谩u i鈥檙 categor茂au costau sefydlog a thaliadau i ddirprwyon a nodir yn y Cyfarwyddyd Ymarfer gael eu cymhwyso i unrhyw achos lle mae鈥檙 cyfnod a gwmpesir gan y costau sefydlog yn dod i ben ar 1 Ebrill 2024, neu ar 么l hynny. Dylai dirprwyon sy鈥檔 cael codi costau sefydlog barhau i hawlio costau ar y cyfraddau a nodir yn y fersiwn flaenorol o PD19B, lle daeth y cyfnod a gwmpaswyd gan unrhyw gategori penodol o gostau neu daliadau i ben cyn 1 Ebrill 2024.

Ble mae鈥檙 cyfnod y mae ffi reoli flynyddol yn cael ei hawlio ar ei gyfer yn llai na blwyddyn, er enghraifft, os yw鈥檙 ddirprwyaeth yn dod i ben ar 么l marwolaeth P neu ar 么l i鈥檙 gorchymyn dirprwyaeth gael ei derfynu, rhaid i鈥檙 swm sy鈥檔 cael ei hawlio fod yr un gyfran o鈥檙 ffi berthnasol ag y mae鈥檙 cyfnod yn ei ddwyn i flwyddyn.

Wrth godi costau sefydlog am waith sydd wedi ei wneud ar ran P, rhaid i ddirprwyon ystyried a yw鈥檙 costau鈥檔 rhesymol ac yn gymesur 芒 chyfanswm maint ystad P. Rhaid i ddirprwyon bob amser ystyried lles pennaf P ac a yw asedau P yn cael eu teneuo鈥檔 sylweddol neu鈥檔 gyflym. Mae Swyddfa鈥檙 Gwarcheidwad Cyhoeddus (OPG) yn disgwyl i ddirprwyon allu egluro pam y codwyd unrhyw ffi benodol, os gofynnir iddynt wneud hynny, a gallu dangos bod gwaith priodol sy鈥檔 gysylltiedig 芒鈥檙 categori ffioedd dan sylw wedi鈥檌 gwblhau. Efallai y bydd yn rhaid i ddirprwyon ad-dalu ffioedd os nad yw鈥檙 gwaith priodol wedi鈥檌 gwblhau.

Cyfnodau adrodd

Yn y rhan fwyaf o achosion, bydd yr OPG yn gofyn i ddirprwyon adrodd yn flynyddol. Fel arfer, bydd y cyfnod adrodd yn 12 mis o ddyddiad gwneud y gorchymyn llys. Er enghraifft, os mai鈥檙 dyddiad ar eich gorchymyn llys yw 10 Mehefin, yna mae鈥檙 cyfnod adrodd rhwng 10 Mehefin a 9 Mehefin y flwyddyn ganlynol. Wrth lenwi adroddiad y dirprwy, dylid cofnodi asedau net P fel y maent ar ddiwrnod olaf y cyfnod adrodd. Yr awdurdod i godi costau sefydlog neu i gael costau wedi鈥檜 hasesu

Mae paragraff 10 y Cyfarwyddyd Ymarfer diwygiedig yn nodi cyfraddau t芒l sefydlog ble mae鈥檙 llys wedi penodi 鈥渃yfreithiwr, corfforaeth ymddiriedolaeth a reoleiddir gan yr Awdurdod Rheoleiddio Cyfreithwyr, gweithrediaeth gyfreithiol siartredig a dirprwyon eraill sydd ag awdurdod penodol drwy orchymyn llys i gymryd cyfraddau cyfreithwyr er mwyn gweithredu fel dirprwy鈥�. Efallai y caniateir i ddirprwyon nad ydynt yn gyfreithwyr godi cyfraddau cyfreithwyr os awdurdodir hynny gan y Llys Gwarchod. Fel arall, pan fydd gorchymyn dirprwyaeth ar gyfer dirprwy proffesiynol nad yw鈥檔 gyfreithiwr yn caniat谩u i鈥檙 dirprwy godi costau sefydlog, bydd cyfradd yr awdurdod cyhoeddus yn berthnasol. Fel y nodir ym mharagraff 12 PD19B, ni fydd gan ddirprwyon proffesiynol a benodir mewn achosion eiddo a materion ariannol yr hawl i gael asesiad costau lle mae asedau net P yn llai na 拢20,300, oni bai fod y llys wedi gwneud gorchymyn penodol ar gyfer asesiad manwl.

Oni nodir yn wahanol, bydd unrhyw gyfeiriadau at awdurdodau cyhoeddus yn y canllawiau canlynol hefyd yn berthnasol i ddirprwyon proffesiynol nad ydynt yn gyfreithwyr ac sydd wedi鈥檜 cyfyngu gan delerau eu gorchymyn dirprwyaeth i gymryd costau sefydlog.

Yn unol 芒鈥檙 safbwynt a nodwyd gan yr Uwch Farnwr Hilder yn achos The London Borough of Enfield v Matrix Deputies Ltd & Anor [2018] EWCOP22 (Dyfarniad Matrix), ble nad yw鈥檙 gorchymyn llys yn caniat谩u i鈥檙 dirprwy gael asesiad o gostau ond bod bil costau wedi鈥檌 gyflwyno i Swyddfa Costau鈥檙 Uwchlysoedd serch hynny, ni fydd gan y dirprwy hawl i gymryd costau ar gyfradd uwch, hyd yn oed os oes tystysgrif costau wedi鈥檌 darparu. Mewn achosion lle mae costau dirprwy鈥檔 cael eu hasesu pan nad yw hyn yn cael ei awdurdodi gan y gorchymyn, mae鈥檙 OPG yn disgwyl i鈥檙 dirprwy wneud cais i鈥檙 Llys Gwarchod am awdurdodiad 么l-weithredol i gymryd costau ar y gyfradd uwch, a rhyddhad atebolrwydd sy鈥檔 gysylltiedig 芒 chymryd ffi heb ei hawdurdodi. Dylai鈥檙 dirprwy ystyried y ffactorau canlynol wrth wneud y cais:

• amgylchiadau鈥檙 apwyntiad dirprwyaeth gwreiddiol;
• esboniad o鈥檙 camau yr oedd y dirprwy wedi鈥檜 cymryd wrth gyflawni ei swyddogaethau yn ystod y cyfnod perthnasol, a pham nad yw costau sefydlog yn cael eu hystyried yn briodol;
• esboniad pam y gofynnwyd am asesiad heb awdurdod;
• maint ystad P;
• swm y costau a aseswyd.

Os na fydd y dirprwy鈥檔 gwneud y cais, bydd y Gwarcheidwad Cyhoeddus yn ystyried gwneud ei chais ei hun i ryddhau鈥檙 dirprwy.

Ffioedd 么l-weithredol

Ar gyfer unrhyw gategori o gostau sefydlog y gellir eu codi ar gylchwyl y gorchymyn llys, ond nad yw ffioedd wedi cael eu codi ar P am fwy na blwyddyn, byddai鈥檙 OPG yn ei gwneud yn ofynnol i鈥檙 dirprwy wneud cais i鈥檙 llys am awdurdodiad i godi ffioedd yn 么l-weithredol.

Costau sefydlog ac asedau P

Diffiniad o asedau net

Lle mae PD19B yn cyfeirio at 鈥榓sedau net鈥�, diffinnir y rhain yn unol 芒鈥檙 safbwynt a bennwyd gan yr Uwch Farnwr Hilder yn achos Penntrust Ltd v West Berkshire District Council & Anor [2023} EWCOP 48 (Dyfarniad Penntrust):

鈥淒ylid deall bod gan 鈥渁sedau net鈥�, at ddibenion PD19b fel sy鈥檔 berthnasol i gostau dirprwyon proffesiynol鈥�ystyr cyffredin, sef 鈥渃yfanswm asedau minws cyfanswm rhwymedigaethau鈥�. Nid yw鈥檙 ffaith bod P yn meddiannu eiddo yn ei eithrio rhag meintioli asedau at ddibenion y Cyfarwyddyd Ymarfer鈥�.

Felly, dylai asedau net gynnwys eiddo P, ni waeth a yw P yn preswylio yn yr eiddo ai peidio. Mae asedau net hefyd yn cynnwys unrhyw gyfalaf y mae gan unigolyn hawl iddo ond nad yw鈥檔 meddu arno eto, megis dyled, etifeddiaeth yn dilyn marwolaeth neu ddyfarniad iawndal lle cytunwyd ar atebolrwydd.

Costau y gellir eu codi pan fo asedau net P yn is na 拢20,300

Mae paragraff 10 o PD19B yn datgan y caiff dirprwy proffesiynol a benodir mewn achos eiddo a materion ariannol gymryd ffi reoli flynyddol nad yw鈥檔 fwy na 4.5% o asedau P ar gylchwyl y gorchymyn llys, lle mae asedau P yn llai nag 拢20,300. Mae paragraff 18 yn datgan y caiff dirprwyon awdurdodau cyhoeddus gymryd ffi flynyddol gyfatebol ar gylchwyl y gorchymyn llys, heb fod yn fwy na 3.5% o ystad P, lle mae asedau P yn llai nag 拢20,300.

Pan fydd y llys yn penodi dirprwy proffesiynol neu ddirprwy awdurdod cyhoeddus mewn achos iechyd a lles, caiff y dirprwy gymryd ffi reoli flynyddol heb fod yn fwy na 2.5% o ystad P, hyd at uchafswm o 拢703.

Mewn achosion lle mae awdurdod proffesiynol neu gyhoeddus yn cymryd costau sefydlog a fydd yn lleihau asedau P o dan y trothwy o 拢20,300, byddai鈥檙 OPG yn disgwyl i鈥檙 dirprwy allu datgan pam mae鈥檙 costau鈥檔 rhesymol, yn gymesur ac yn unol 芒 maint ystad P.

Mewn achosion lle鈥檙 oedd asedau net P yn uwch na鈥檙 trothwy blaenorol o 拢16,000, ond yn is na 拢20,300 cyn 1 Ebrill 2024, a bod taliadau interim wedi鈥檜 cymryd, ni fyddai鈥檙 OPG yn disgwyl i鈥檙 rhain gael eu had-dalu i P.

Os oes setliad yn yr arfaeth nad yw wedi鈥檌 gwblhau eto, ond sy鈥檔 debygol o fynd ag asedau P yn y dyfodol gryn dipyn yn uwch na鈥檙 trothwy o 拢20,300, dylai鈥檙 dirprwy sicrhau bod ganddo awdurdod gan y Llys Gwarchod i ohirio cymryd costau nes bydd y setliad wedi鈥檌 osod, ac wedyn bod y costau鈥檔 cael eu hasesu.

Taliadau cyn asesu

Mae paragraff 6 PD19B yn nodi y gall dirprwyon proffesiynol adfer biliau interim ar yr amod nad yw鈥檙 cyfanswm cronnus yn fwy na 75% o鈥檙 gwaith sy鈥檔 mynd rhagddo, na 75% o鈥檙 amcangyfrif o鈥檙 costau a gyflwynwyd i鈥檙 OPG, pa un bynnag yw鈥檙 isaf. Nid oes cyfyngiad ar amlder adfer costau interim ar yr amod y glynir wrth y terfyn uchaf o 75%.

Bilio blynyddol

Os oes gan ddirprwyon proffesiynol yr awdurdod i gael costau wedi鈥檜 hasesu, mae鈥檙 OPG yn disgwyl i filiau gael eu hanfon i Swyddfa Costau鈥檙 Uwchlysoedd yn flynyddol, yn unol 芒 pharagraff 6 PD19B. Mae paragraff 16 yn nodi鈥檙 gofyniad i ddirprwyon proffesiynol ad-dalu P os nad yw鈥檙 bil costau llawn yn cael ei gymeradwyo gan Swyddfa Costau鈥檙 Uwchlysoedd o fewn 28 diwrnod i dderbyn y dystysgrif costau derfynol.

Mae鈥檙 OPG o鈥檙 farn nad yw鈥檔 dderbyniol gohirio bilio y tu hwnt i ddyddiad cylchwyl y gorchymyn dirprwyaeth, gan ddisgwyl y bydd asedau net P yn cynyddu uwchlaw鈥檙 trothwy o 拢20,300.

Amcangyfrif o鈥檙 costau

Mae paragraff 7 o PD19B yn nodi gofyniad i ddirprwyon proffesiynol ddarparu amcangyfrif o gostau鈥檙 gwaith maent yn rhagweld y bydd ei angen yn ystod y cyfnod nesaf. Os yw鈥檙 costau gwirioneddol yn debygol o fod yn fwy nag 20% yn uwch na鈥檙 amcangyfrif a nodir ar ffurflen 105 yr OPG, rhaid darparu amcangyfrif diwygiedig i鈥檙 OPG.

Mae鈥檙 OPG a Swyddfa Costau鈥檙 Uwchlysoedd wedi cyhoeddi nodyn ymarfer, Costau dirprwyon proffesiynol, sy鈥檔 nodi arferion da mewn perthynas 芒 chostau y gellir eu codi gan ddirprwy proffesiynol. Mae hyn yn cynnwys safbwynt ynghylch a yw鈥檙 dirprwy o鈥檙 farn ei bod er lles pennaf P i鈥檙 dirprwy barhau i gael ei benodi os bydd y costau a ysgwyddir yn teneuo ystad P yn sylweddol:

鈥�mae gan y dirprwy gyfrifoldeb i wneud asesiad proffesiynol os yw er lles pennaf P iddo barhau yn ei r么l, gan arwain at ostyngiad yn yst芒d P.

Dylai鈥檙 dirprwy ystyried a fyddai鈥檔 fwy priodol i aelod o鈥檙 teulu ymgymryd 芒鈥檙 ddirprwyaeth, gan leihau鈥檙 effaith ariannol ar P. Felly, dylai dirprwyon proffesiynol ystyried a yw parhau i gael eu penodi er lles pennaf P os yw鈥檙 costau parhaus yn debygol o fod yn anghynaladwy o ystyried maint ystad P. Gall y Gwarcheidwad Cyhoeddus ddewis gwneud cais i鈥檙 Llys Gwarchod os yw鈥檔 penderfynu bod amcangyfrif o鈥檙 costau鈥檔 awgrymu nad yw penodi鈥檙 dirprwy鈥檔 gynaliadwy o ystyried maint ystad P, ac felly鈥檔 groes i les pennaf P.

Categor茂au costau sefydlog

Bydd yr adran hon yn nodi safbwynt yr OPG ar y categor茂au a鈥檙 mathau canlynol o gostau sefydlog:

• ffioedd rheoli blynyddol
• ffioedd rheoli eiddo
• ceisiadau i鈥檙 Llys Gwarchod
• ffurflenni treth
• costau trawsgludo
• alldaliadau mewn achos dirprwyaeth awdurdod cyhoeddus
• ffioedd banc mewn achosion dirprwyaeth awdurdod cyhoeddus
• gwaith dirprwyaeth wedi鈥檌 allanoli gan awdurdodau cyhoeddus
• TAW a godir gan ddirprwyon nad ydynt yn gyfreithwyr
• costau teithio
• costau yn dilyn marwolaeth P

Ffioedd rheoli blynyddol

Diffinnir ffioedd rheoli blynyddol fel 鈥榰nrhyw f芒n dreuliau sy鈥檔 codi wrth reoli materion P鈥�.

Mae rheolaeth flynyddol yn cynnwys unrhyw gostau a ysgwyddwyd yn y broses o gwblhau gwaith gweinyddol arferol ar ran P. Mae鈥檔 cynnwys unrhyw f芒n dreuliau nad ydynt wedi鈥檜 cynnwys yn benodol mewn categor茂au eraill a restrir yn y cyfarwyddyd ymarfer. Mae PD19B yn datgan bod ffioedd rheoli blynyddol wedi鈥檜 capio (dylid cymryd swm nad yw鈥檔 fwy nag X). Pan nad oes llawer o waith wedi cael ei gwblhau ar ran P yn ystod y cyfnod adrodd, gall yr OPG ofyn i鈥檙 dirprwy ddarparu esboniad manwl o pam mae ffioedd wedi cael eu cymryd.

1. Dirprwyon proffesiynol

Mae paragraff 10 o fersiwn 2024 o PD19B yn datgan y gall dirprwyon proffesiynol a benodir mewn achosion eiddo a materion ariannol godi swm nad yw鈥檔 fwy na 拢2,116 (+TAW) mewn achosion eiddo a materion ariannol am y flwyddyn gyntaf, ac y gellir codi swm nad yw鈥檔 fwy nag 拢1,672 (+TAW) am yr ail flwyddyn a鈥檙 blynyddoedd dilynol. Fodd bynnag, os yw asedau net P yn is nag 拢20,300, gall y dirprwy gymryd ffi reoli flynyddol heb fod yn fwy na 4.5% o asedau net P ar gylchwyl y gorchymyn llys; bydd hyn yn berthnasol i鈥檙 flwyddyn gyntaf a鈥檙 blynyddoedd olynol. Nid oes gan ddirprwyon hawl i gymryd y symiau uwch am y flwyddyn gyntaf a鈥檙 blynyddoedd dilynol os yw asedau net P yn llai nag 拢20,300. Mewn achosion iechyd a lles, mae dirprwyon proffesiynol wedi鈥檜 cyfyngu i gymryd ffi reoli flynyddol heb fod yn fwy na 2.5% o asedau net P ar gylchwyl y gorchymyn dirprwyaeth, gydag uchafswm ffi o 拢703.

2. Dirprwyon awdurdodau cyhoeddus

Mae paragraff 18 yn nodi darpariaeth gyfatebol ar gyfer dirprwyon awdurdodau cyhoeddus. Caniateir i ddirprwyon awdurdodau cyhoeddus a benodir mewn achosion eiddo a materion ariannol gymryd swm nad yw鈥檔 fwy na 拢982 yn y flwyddyn gyntaf, a swm nad yw鈥檔 fwy nag 拢824 yn yr ail flwyddyn a鈥檙 blynyddoedd dilynol, ar yr amod bod asedau net P dros 拢20,300. Pan fo asedau net P yn is nag 拢20,300, gall y dirprwy gymryd swm nad yw鈥檔 fwy na 3.5% o asedau net P. Yn unol 芒鈥檙 safbwynt a nodir uchod o ran ffioedd rheoli blynyddol a godir gan ddirprwyon proffesiynol, mae ffioedd rheoli blynyddol yn cynnwys unrhyw f芒n dreuliau sy鈥檔 codi wrth reoli materion P. Fodd bynnag, mae gan awdurdodau cyhoeddus yr hawl o hyd i ddefnyddio arian P i dalu am unrhyw alldaliadau neu wasanaethau arbenigol sy鈥檔 ofynnol y byddai disgwyl fel arfer i P dalu amdanynt pe bai gan P alluedd.

Mewn achosion iechyd a lles, mae dirprwyon awdurdodau cyhoeddus wedi鈥檜 cyfyngu i gymryd ffi reoli flynyddol heb fod yn fwy na 2.5% o asedau net P ar gylchwyl y gorchymyn dirprwyaeth, gydag uchafswm ffi o 拢703.

Ffioedd rheoli eiddo a godir gan awdurdodau cyhoeddus

Mae paragraff 18 o PD19B yn cynnwys categori ychwanegol o ffioedd rheoli eiddo blynyddol y gall dirprwyon awdurdodau cyhoeddus eu codi. Mae ffioedd rheoli eiddo yn cynnwys unrhyw waith sy鈥檔 ymwneud 芒 pharatoi eiddo P i鈥檞 werthu, cyfarwyddo asiantaethau neu drawsgludwyr, a chynnal a chadw eiddo鈥檔 barhaus, gan gynnwys rheoli a gosod eiddo ble mae P yn denant. Dyma enghreifftiau o waith y gellir codi ffi ar P o dan ffioedd rheoli eiddo:

• sefydlu a chynnal cytundebau tenantiaeth yn barhaus;
• sicrhau bod yswiriant addas ar waith;
• sicrhau bod landlordiaid yn cyflawni eu rhwymedigaethau o dan gytundebau tenantiaeth;
• gwaith cynnal a chadw parhaus ar yr eiddo, gan gynnwys gwasanaethau glanhau a garddio;
• rheoli contractau ar gyfer glanhawyr, garddwyr ac yn y blaen;
• cysylltu 芒 landlordiaid pan fydd angen atgyweirio鈥檙 eiddo.

Dylid cynnwys gwaith sy鈥檔 ymwneud 芒 thalu biliau cyfleustodau, ceisiadau am grantiau a budd-daliadau, a thalu rhent yn barhaus o dan ffioedd rheoli blynyddol, yn hytrach na ffioedd rheoli eiddo.

Ni ellir codi ffioedd rheoli eiddo os na chodir ffioedd rheoli eiddo uniongyrchol; er enghraifft, os yw eiddo P yn cael ei reoli gan drydydd parti. Mewn achosion lle mae nifer o bobl warchodedig yn rhannu llety byw 芒 chymorth, dylid dosbarthu ffioedd yn deg. Efallai y bydd yn rhaid i ddirprwyon gyfiawnhau unrhyw ffioedd a gymerir os bydd yr OPG yn gofyn iddynt wneud hynny.

Ceisiadau i鈥檙 Llys Gwarchod

Mae paragraffau 8 ac 16 o PD19B yn caniat谩u i ddirprwyon proffesiynol a dirprwyon awdurdodau cyhoeddus gymryd costau sefydlog wrth wneud ceisiadau i鈥檙 Llys Gwarchod o dan PD9D, ar yr amod bod ceisiadau鈥檔 cael eu gwneud ar 1 Ebrill 2024 neu ar 么l hynny. Mae paragraff 4 PD9D yn rhoi enghreifftiau o鈥檙 mathau o geisiadau y gellir eu gwneud: Cyfarwyddyd Ymarfer 9D.

Ffurflenni treth

Mae paragraff 10 o PD19B yn caniat谩u i ddirprwyon proffesiynol ddefnyddio arian P i dalu am lenwi ffurflen dreth gymhleth fel gwasanaeth arbenigol y byddai disgwyl i P dalu amdano fel arfer, pe bai wedi cynnal ei alluedd. Os yw dirprwy proffesiynol yn dymuno cyfarwyddo ei gwmni ei hun i lenwi ffurflen dreth, rhaid iddo gael tri dyfynbris, yn unol 芒鈥檙 safbwynt a nodir gan y Barnwr Hilder yn nyfarniad achos ACC and Others [2020] EWCOP9 (Re ACC). Os bydd y dirprwy鈥檔 penderfynu derbyn dyfynbris ei gwmni ei hun a bod hwn dros 拢2,000 + TAW, rhaid i鈥檙 dirprwy wneud cais am awdurdodiad gan y Llys Gwarchod cyn ymgymryd 芒鈥檙 gwaith. Bydd y sefyllfa hon yn berthnasol os yw鈥檙 dirprwy鈥檔 dewis costau sefydlog neu i gael costau wedi鈥檜 hasesu. Byddai鈥檙 OPG yn disgwyl i鈥檙 dirprwy ddarparu manylion yn yr adroddiad blynyddol am unrhyw benderfyniadau i gyfarwyddo rhywun yng nghwmni鈥檙 dirprwy ei hun i lenwi ffurflen dreth gymhleth.

Mae PD19B yn diffinio ffurflen dreth sylfaenol ar gyfer achosion lle mae incwm P yn deillio鈥檔 bennaf o log banc neu CBC a buddion trethadwy, ymddiriedolaeth ddewisol neu incwm ystad. Gellir diffinio ffurflen dreth gymhleth fel un sydd hefyd yn cynnwys incwm o fuddsoddiadau mwy cymhleth, gan gynnwys stociau, cyfranddaliadau a bondiau, eiddo ar rent, incwm busnes ac eiddo tramor. Caiff dirprwyon awdurdodau cyhoeddus godi hyd at 拢89 am ffurflen dreth sylfaenol, fel y nodir ym mharagraff 18 PD19B, i gynnwys llog banc neu CBC a buddion trethadwy, a ch芒nt godi swm nad yw鈥檔 fwy nag 拢89. Gallant godi ffi ar P am lenwi ffurflenni treth mwy cymhleth gan y byddai disgwyl i P dalu am wasanaeth arbenigol pe bai wedi cynnal ei alluedd.

Costau trawsgludo

Mae paragraff 14 o PD19B yn nodi safbwynt cyfatebol i鈥檙 un a nodwyd yn yr adran flaenorol ar ffurflenni treth ar gyfer costau trawsgludo. Os bydd dirprwy proffesiynol yn dewis cyfarwyddo aelod o鈥檌 gwmni ei hun i gwblhau gwaith trawsgludo, rhaid iddo ddilyn y weithdrefn a nodir yn y dyfarniad Re ACC and Others a gwneud cais i鈥檙 Llys Gwarchod am awdurdodiad os bydd yn penderfynu cyfarwyddo aelod o鈥檌 gwmni ei hun i gwblhau鈥檙 gwaith, ac mae鈥檙 costau a ragwelir dros 拢2,000 + TAW. Bydd y safbwynt hwn yn berthnasol os yw鈥檙 dirprwy鈥檔 dewis costau sefydlog neu i gael costau wedi鈥檜 hasesu. Byddai鈥檙 OPG yn disgwyl i鈥檙 dirprwy ddarparu manylion yn yr adroddiad blynyddol am unrhyw benderfyniadau i gyfarwyddo rhywun yng nghwmni鈥檙 dirprwy ei hun i wneud gwaith trawsgludo.

Alldaliadau mewn achosion dirprwyaeth awdurdodau cyhoeddus

Mae paragraff 22 o PD19B yn datgan y 鈥渃aniateir i awdurdodau cyhoeddus ddefnyddio cyllid P ar gyfer gwasanaethau arbenigol y byddai P fel arfer wedi gorfod talu amdanynt pe bai P wedi cynnal ei alluedd, e.e. trawsgludo, ffurflenni treth, cael prisiadau a chyngor buddsoddi arbenigol, ond heb fod yn gyfyngedig i hynny鈥�. Mae鈥檙 ymadrodd 鈥渙nd heb fod yn gyfyngedig i hynny鈥� yn nodi鈥檔 glir nad yw鈥檙 rhestr o enghreifftiau鈥檔 cael ei hystyried yn gynhwysfawr.

Mae paragraff 23 o PD19B yn caniat谩u i ddirprwyon awdurdodau cyhoeddus ddefnyddio arian P i dalu am wasanaethau arbenigol i ganfod manylion asedau a rhwymedigaethau P, e.e. chwiliadau asedau, dyledion ac ewyllysiau, ac i ddiogelu materion P, e.e. y gost o gofrestru gydag asiantaeth archwilio credyd, ond heb fod yn gyfyngedig i hynny, ar yr amod y gall yr awdurdod cyhoeddus ddangos bod unrhyw wariant er lles pennaf P. Byddai鈥檙 OPG yn disgwyl i ddirprwyon awdurdodau cyhoeddus gynnwys manylion unrhyw arian sy鈥檔 cael ei wario ar alldaliadau yn yr adroddiad blynyddol.

Dylai dirprwyon bob amser ystyried terfyn eu hawdurdod, fel y nodir yn y gorchymyn dirprwyaeth, cyn cwblhau gwaith ar ran P.

Defnydd o ymwelwyr annibynnol

Yn unol 芒鈥檙 safbwynt a nodwyd gan y Barnwr Hilder yn y Gwarcheidwad Cyhoeddus v Riddle (Rhif 2 dyfarniad Riddle Rhif 2), os yw dirprwy sy鈥檔 gweithredu o dan y drefn ffioedd sefydlog yn dymuno hawlio costau ymwelydd annibynnol gan P yn ychwanegol at y ffi reoli flynyddol, mae angen awdurdodiad penodol gan y llys. Nid yw ymwelydd annibynnol yn darparu gwasanaethau arbenigol y byddai disgwyl i P eu talu be baent wedi gallu cadw eu capasiti, ac felly nid yw unrhyw ffioedd a godwyd yn dod o fewn y taliadau a ganiateir o dan baragraff 22 Cyfarwyddyd Ymarfer 19B.

Gall y dirprwy felly naill ai gynnwys y costau sy鈥檔 gysylltiedig 芒鈥檙 ymweliad o dan ffioedd rheoli cyffredinol neu wneud cais i鈥檙 llys am awdurdodiad i gomisiynu ymwelydd annibynnol. Os byddant yn dewis yr ail opsiwn, bydd angen iddynt esbonio yn y cais llys pam fod y defnydd o ymwelydd annibynnol yn gost-effeithiol, gan nodi鈥檙 costau teithio cymharol sy鈥檔 gysylltiedig 芒鈥檙 dirprwy neu weithiwr cymdeithasol sy鈥檔 cwblhau鈥檙 ymweliad os yw鈥檙 dirprwy yn awdurdod cyhoeddus

Ffioedd banc mewn achosion dirprwyaeth awdurdodau cyhoeddus

Mae鈥檙 OPG o鈥檙 farn y byddai鈥檔 rhesymol ac yn gymesur i ddirprwyon awdurdodau cyhoeddus drosglwyddo ffioedd banc i P. Dylid ystyried cost-effeithiolrwydd wrth ddewis darparwr gwasanaethau ariannol, er y cydnabyddir efallai na fydd swyddogion awdurdodedig mewn sefyllfa i bennu pa sefydliad ariannol sy鈥檔 cael ei ddefnyddio gan eu hawdurdod cyhoeddus perthnasol.

Yn ogystal, dylid caniat谩u i ddirprwyon awdurdodau cyhoeddus drosglwyddo unrhyw gostau bancio ychwanegol i P. Gall hyn gynnwys costau ar gyfer cardiau banc rhagdaledig neu ar gyfer darparu cyfriflenni banc pan fydd angen y rhain, e.e. pan fydd yr OPG yn gofyn i ddirprwyon ddarparu tystiolaeth adferol o ganlyniad i faterion a nodwyd yn dilyn adolygu鈥檙 adroddiad blynyddol.

Dylai unrhyw ffioedd unffurf a godir gan ddarparwr gwasanaethau ariannol gael eu codi ar bob P yn gyfartal. Dylai unrhyw gostau bancio a ysgwyddir am daliadau cyflymach neu drafodion debyd uniongyrchol gael eu cyfrifo a鈥檜 codi ar y P penodol sy鈥檔 elwa o鈥檙 trafodion hyn. Rhaid rhoi cyfrif am unrhyw gostau bancio sy鈥檔 cael eu trosglwyddo i P yn yr adroddiad blynyddol, gan wahaniaethu rhwng y rheini sy鈥檔 codi o ffioedd gwasanaeth safonol a chostau taliadau cyflymach neu drafodion debyd uniongyrchol.

Dylai dirprwyon awdurdodau cyhoeddus ystyried ai defnyddio cyfrifon cyfun yw鈥檙 ffordd fwyaf cost-effeithiol o weithredu cyfrifon dirprwyaeth, yn hytrach na gweithredu cyfrifon cleientiaid unigol. Rhaid i unrhyw gyfrifon cyfun a ddefnyddir gynnwys swyddogaeth sy鈥檔 galluogi鈥檙 dirprwy i wahanu ac adrodd ar gronfeydd pob P unigol pan fo angen gwneud hynny.

Dylid trin llog ar wah芒n i unrhyw gostau bancio a ysgwyddir. Ni ddylid didynnu costau bancio o log cronedig. Dylid dosrannu llog a鈥檌 gymhwyso鈥檔 unigol i bob P unigol, yn seiliedig ar eu balans. Dylid cyfrif llog yn yr adroddiad blynyddol.

Gwaith dirprwyaeth wedi鈥檌 allanoli gan awdurdodau cyhoeddus

Mae paragraff 21 o PD19B yn datgan 鈥減an fydd awdurdodau cyhoeddus yn allanoli gwaith dirprwyaeth, disgwylir na fydd y cyfraddau a godir yn fwy na鈥檙 hyn a fyddai wedi cael ei godi ar y cleient pe bai鈥檙 awdurdod cyhoeddus wedi cyflawni鈥檙 gwaith fel dirprwy ei hun鈥�.

Pan fydd awdurdodau cyhoeddus wedi penderfynu allanoli swyddogaethau dirprwyaeth craidd, e.e. defnyddio darparwyr allanol i ymweld 芒 P, ni chaniateir iddynt drosglwyddo unrhyw gostau ychwanegol i P.

TAW a godir gan ddirprwyon nad ydynt yn gyfreithwyr

Bydd dirprwyon nad ydynt yn gyfreithwyr sydd wedi鈥檜 hawdurdodi i godi costau sefydlog yn cael eu hawdurdodi i drosglwyddo costau TAW i P mewn unrhyw achos lle mae鈥檙 cyfnod a gwmpesir gan gostau sefydlog yn dod i ben ar 1 Ebrill 2024 neu ar 么l hynny. Gall dirprwyon nad ydynt yn gyfreithwyr ofyn am awdurdodiad 么l-weithredol i drosglwyddo costau TAW i P pan fydd y gorchymyn yn dawel ar y pwynt hwn mewn achosion ble cafodd y gorchymyn ei gyhoeddi ar 么l 4 Medi 2020, yn unol 芒鈥檙 safbwynt a nodwyd gan yr Uwch Farnwr Hilder yn achos y Public Guardian v Riddle (No.1) (Dyfarniad Riddle).

Costau teithio

Mae paragraff 41 o PD19B yn datgan y caniateir i ddirprwyon awdurdodau cyhoeddus a dirprwyon nid-er-elw eraill godi cyfradd sefydlog o 拢51 yr awr am gostau teithio.

Ni ddylai dirprwyon hawlio costau teithio oni bai eu bod yn ymrwymo i gyflawni eu dyletswyddau. Mae鈥檙 OPG yn ystyried bod hawliadau am gostau nad ydynt yn gysylltiedig 芒鈥檙 ddirprwyaeth (e.e. teithiau i gynnal adolygiadau gofal neu unrhyw swyddogaethau statudol eraill) yn afresymol.

Mae鈥檙 OPG yn disgwyl i鈥檙 rhan fwyaf o hawliadau ymwneud ag ymweliadau 芒 P neu eu heiddo, ond gall dirprwyon hefyd hawlio os oes rhaid iddynt deithio am resymau eraill sy鈥檔 ymwneud 芒鈥檙 ddirprwyaeth (e.e. i fynd i gyfarfod neu i fynd gyda鈥檙 cleient i apwyntiad gyda banc).

Pan fydd y dirprwy鈥檔 hawlio costau teithio am fwy nag un ymweliad 芒鈥檙 cleient mewn blwyddyn, mae angen iddo egluro pam yn ei adroddiad dirprwy.

Ni chaniateir i ddirprwyon hawlio costau teithio y maent yn eu hysgwyddo cyn dyddiad y gorchymyn sy鈥檔 eu penodi鈥檔 ddirprwy.

Dim ond os yw hyn yn gwbl angenrheidiol y gellir hawlio鈥檙 gyfradd deithio fesul awr ar gyfer mwy nag un aelod o staff. Er enghraifft, efallai fod asesiad risg wedi dangos bod angen i staff 鈥榙dyblu i fyny鈥� am resymau iechyd a diogelwch.

Mae angen i ddirprwyon gyfiawnhau hawliadau am fwy nag un aelod o staff yn eu hadroddiad dirprwy.

Dylai dirprwyon gyfrifo amser teithio o鈥檜 lleoliad gwaith i leoliad y cyfarfod, ac ar gyfer y daith yn 么l. Os yw鈥檙 amser teithio鈥檔 fyrrach (e.e. oherwydd teithio o gartref) dylent hawlio鈥檙 cyfanswm is. Os yw鈥檙 amser teithio鈥檔 hirach oherwydd teithio o gartref, yna dylai dirprwyon dynnu鈥檙 amser teithio arferol o鈥檙 cartref i鈥檙 swyddfa o鈥檙 hawliad.

Er mwyn osgoi hawliadau am unedau bach, mae鈥檙 OPG yn awgrymu bod dirprwyon yn talgrynnu amser i fyny neu i lawr i鈥檙 15 munud agosaf a dreuliwyd ganddynt yn teithio.

Pan fydd pob taith ar gyfer yr un P, dylai dirprwyon roi cyfanswm yr holl amser a dreulir yn teithio a chodi t芒l ar P ar y gyfradd fesul awr.

Pan fydd dirprwyon yn teithio i鈥檙 un lleoliad ar gyfer mwy nag un P (er enghraifft, i ymweld 芒 hwy mewn cartref gofal), dylent rannu鈥檙 amser teithio鈥檔 gyfartal rhyngddynt.

Costau yn dilyn marwolaeth P

Mewn achosion lle mae鈥檙 ddirprwyaeth yn cael ei therfynu oherwydd marwolaeth P, dylai鈥檙 dirprwy gytuno ar unrhyw gostau terfynol gyda chynrychiolydd personol P neu gyda gweinyddwr ystad P. Ni chaniateir cymryd y costau terfynol ar 么l marwolaeth P cyn i鈥檙 ystad gael ei setlo.

Am ragor o gyngor:

Swyddfa鈥檙 Gwarcheidwad Cyhoeddus Ff么n 0300 456 0300

Ffonio o tu allan i鈥檙 DU: +44 (0)203 518 9639

Relay UK (os na allwch glywed neu siarad dros y ff么n): 18001 0300 123 1300

www.gov.uk/opg