Guidance

Notice of rights and entitlements Welsh (PACE Code C) (accessible version)

Updated 6 August 2020

Cofiwch eich hawliau tra byddwch yn y ddalfa

Mae鈥檙 hawliau yn yr Hysbysiad hwn wedi eu gwarantu i chi dan y gyfraith yng Nghymru a Lloegr ac yn cydymffurfio 芒 ar yr hawl i wybodaeth mewn achosion troseddol.

Mae eich hawliau yng ngorsaf yr heddlu wedi eu crynhoi ar y dudalen hon.

Ceir rhagor o wybodaeth ym mharagraffau 1 i 11 ar y tudalennau nesaf.

Ceir manylion llawn yng Nghod Ymarfer C yr heddlu.

  1. Dywedwch wrth yr heddlu os ydych eisiau cyfreithiwr i鈥檆h helpu tra鈥檆h bod yn yr orsaf heddlu. Mae hyn am ddim.
  2. Dywedwch wrth yr heddlu os ydych eisiau rhoi gwybod i rywun ble ydych chi. Mae hyn am ddim.
  3. Dywedwch wrth yr heddlu os ydych eisiau edrych ar eu rheolau 鈥 fe鈥檜 gelwir yn Godau Ymarfer.
  4. Dywedwch wrth yr heddlu os ydych eisiau cymorth meddygol. Dywedwch wrth yr heddlu os nad ydych yn teimlo鈥檔 dda neu wedi鈥檆h anafu. Mae cymorth meddygol am ddim.
  5. Os gofynnir cwestiynau i chi dan ddrwgdybiaeth o drosedd, nid oes rhaid i chi ddweud dim byd. Fodd bynnag, fe allai niweidio eich amddiffyniad os na fyddwch chi鈥檔 s么n wrth gael eich holi am rywbeth y byddwch chi鈥檔 dibynnu arno nes ymlaen yn y Llys. Gall unrhyw beth yr ydych yn ei ddweud gael ei roi fel tystiolaeth.
  6. Rhaid i鈥檙 heddlu roi gwybod i chi ynghylch y drosedd maent yn credu eich bod wedi ei chyflawni a pham eich bod wedi鈥檆h arestio ac yn cael eich cadw yn y ddalfa.
  7. Rhaid i鈥檙 heddlu adael i chi neu鈥檆h cyfreithiwr weld eich cofnodion a dogfennau ynghylch pam eich bod wedi cael eich arestio ac yn cael eich cadw ac ynghylch eich amser yng ngorsaf yr heddlu.
  8. Os ydych chi angen cyfieithydd, rhaid i鈥檙 heddlu gael un i chi. Gallwch hefyd ofyn i gael cyfieithu rhai dogfennau. Mae hyn am ddim.
  9. Rhowch wybod i鈥檙 heddlu os nad ydych yn Brydeinig a鈥檆h bod eisiau cysylltu 芒鈥檆h llysgenhadaeth neu gonsyliaeth neu eisiau rhoi gwybod iddynt eich bod wedi鈥檆h cadw dan glo. Mae hyn am ddim.
  10. Rhaid i鈥檙 heddlu roi gwybod i chi am faint maent yn bwriadu eich cadw.
  11. Os cewch eich cyhuddo ac mae鈥檆h achos yn mynd i鈥檙 llys, bydd gennych chi neu鈥檆h cyfreithiwr yr hawl i weld tystiolaeth yr erlyniad cyn mynd i鈥檙 llys.

Os nad ydych yn si诺r am unrhyw un o鈥檙 hawliau hyn, rhowch wybod i swyddog y ddalfa

Gweler y tudalennau ar 么l y crynodeb am ragor o wybodaeth ynghylch sut ddylai鈥檙 heddlu eich trin a gofalu amdanoch

Daw鈥檙 fersiwn hon o鈥檙 Hysbysiad o Hawliau i rym o 21 Awst 2019

Cadwch yr wybodaeth hon a鈥檌 darllen cyn gynted 芒 phosibl. Bydd yn eich helpu i wneud penderfyniadau tra鈥檆h bod yng ngorsaf yr heddlu.

1. Cael cyfreithiwr i鈥檆h helpu

  • Gall cyfreithiwr eich helpu a鈥檆h cynghori yngl欧n 芒鈥檙 gyfraith.
  • Nid yw gofyn am gael siarad 芒 chyfreithiwr yn gwneud i chi edrych fel eich bod wedi gwneud unrhyw beth o鈥檌 le.
  • Rhaid i Swyddog y Ddalfa鈥檙 Heddlu ofyn i chi os ydych chi eisiau cyngor cyfreithiol. Mae hyn am ddim.
  • Rhaid i鈥檙 heddlu adael i chi siarad 芒 chyfreithiwr ar unrhyw adeg, dydd neu nos, tra鈥檆h bod yng ngorsaf yr heddlu.
  • Os ydych yn gofyn am gyngor cyfreithiol fel arfer nid yw鈥檙 heddlu yn cael gofyn cwestiynau i chi nes eich bod wedi cael cyfle i siarad 芒 chyfreithiwr. Pan fydd yr heddlu鈥檔 holi cwestiynau i chi, gallwch ofyn i gael cyfreithiwr yn yr ystafell gyda chi.
  • Os byddwch yn dweud wrth yr heddlu nad ydych eisiau cyngor cyfreithiol ond yna鈥檔 newid eich meddwl, dywedwch wrth swyddog y ddalfa a fydd yn eich helpu i gysylltu 芒 chyfreithiwr.
  • Os na fydd cyfreithiwr yn cyrraedd neu鈥檔 cysylltu 芒 chi yn swyddfa鈥檙 heddlu, neu os ydych angen siarad 芒 chyfreithiwr eto, gofynnwch i鈥檙 heddlu gysylltu 芒 nhw eto.

Cyngor cyfreithiol am ddim am faterion llai difrifol:

  • Mewn rhai achosion yn ymwneud 芒 materion llai difrifol, mae cyngor am ddim wedi ei gyfyngu i gyngor dros y ff么n am ddim gan gynghorwyr cymwys o鈥檙 Gwasanaeth Amddiffyn Troseddol (CDS Direct) oni bai fod eithriadau cyfyngedig pan ddylai cyfreithiwr ddod i orsaf yr heddlu, megis:
    • mae鈥檙 heddlu eisiau gofyn cwestiynau i chi am drosedd neu gynnal ymarfer adnabod gyda llygad-dyst
    • rydych angen cymorth gan 鈥渙edolyn priodol鈥. Gweler 鈥淧obl sydd angen cymorth鈥.
    • ni allwch gyfathrebu dros y ff么n, neu
    • rydych yn cyhuddo鈥檙 heddlu o gamymddwyn difrifol.

Pan na fydd cyngor am ddim wedi ei gyfyngu i gyngor dros y ff么n gan CDS Direct:

  • Gallwch ofyn i gael siarad 芒 chyfreithiwr rydych yn ei adnabod ac ni fydd rhaid i chi dalu os ydynt yn gwneud gwaith cymorth cyfreithiol. Os nad ydych yn adnabod cyfreithiwr neu na ellir cysylltu 芒鈥檙 cyfreithiwr rydych yn ei adnabod, gallwch siarad 芒鈥檙 cyfreithiwr ar ddyletswydd. Mae hyn am ddim.
  • Nid yw鈥檙 cyfreithiwr ar ddyletswydd yn gysylltiedig 芒鈥檙 heddlu.

I drefnu cyngor cyfreithiol am ddim:

  • Bydd yr heddlu yn cysylltu 芒 Chanolfan Alwadau Cyfreithwyr yr Amddiffyn (DSCC). Bydd y DSCC yn trefnu i roi cyngor cyfreithiol, naill ai gan CDS Direct, gan gyfreithiwr yr ydych wedi gofyn amdano neu gan y Cyfreithiwr ar Ddyletswydd.
  • Mae鈥檙 DSCC a CDS Direct yn wasanaethau annibynnol sy鈥檔 gyfrifol am drefnu cyngor cyfreithiol am ddim ac nid ydynt yn gysylltiedig 芒鈥檙 heddlu.

Os byddwch eisiau talu am gyngor cyfreithiol eich hun:

  • Ym mhob achos gallwch dalu am gyngor cyfreithiol os ydych eisiau gwneud hynny.
  • Pan fydd cyngor cyfreithiol am ddim yn gyfyngedig i gyngor dros y ff么n gan CDS Direct, byddwch yn dal i allu siarad 芒 chyfreithiwr o鈥檆h dewis ar y ff么n os ydych eisiau ond ni fydd cymorth cyfreithiol yn talu amdanynt ac fe allant ofyn i chi eu talu. Bydd y DSCC yn cysylltu 芒鈥檆h cyfreithiwr chi ar eich rhan.
  • Mae gennych hawl i siarad yn breifat gyda chyfreithiwr o鈥檆h dewis ar y ff么n neu fe allant benderfynu dod i鈥檆h gweld yng ngorsaf yr heddlu.
  • Os na ellir cysylltu 芒 chyfreithiwr o鈥檆h dewis chi, bydd yr heddlu鈥檔 dal i allu ffonio鈥檙 DSCC i drefnu cyngor cyfreithiol am ddim gan y Cyfreithiwr ar Ddyletswydd.

2. Dweud wrth rywun eich bod yng ngorsaf yr heddlu

  • Gallwch ofyn i鈥檙 heddlu gysylltu 芒 rhywun sydd angen gwybod eich bod yng ngorsaf yr heddlu. Mae hyn am ddim.
  • Byddant yn cysylltu 芒 rhywun i chi cyn gynted 芒 phosibl.

3. Edrych ar y Codau Ymarfer

  • Mae鈥檙 Codau Ymarfer yn rheolau a fydd yn rhoi gwybod i chi beth all yr heddlu ei wneud a pheidio tra鈥檆h bod yng ngorsaf yr heddlu. Maent yn cynnwys manylion yr hawliau a grynhoir yn yr Hysbysiad hwn.
  • Bydd yr heddlu yn gadael i chi ddarllen y Codau Ymarfer ond ni allwch wneud hyn os yw鈥檔 golygu oedi ymgais yr heddlu i ganfod a ydych wedi torri鈥檙 gyfraith.
  • Os ydych eisiau darllen y Codau Ymarfer, rhowch wybod i Swyddog y Ddalfa鈥檙 Heddlu.

4. Cael cymorth meddygol os nad ydych yn anhwylus neu wedi鈥檆h anafu

  • Dywedwch wrth yr heddlu os nad ydych yn teimlo鈥檔 dda neu angen meddyginiaeth neu os oes gennych anaf. Byddant yn ffonio meddyg neu nyrs neu weithiwr gofal iechyd arall ac mae am ddim.
  • Efallai y byddwch yn gallu cymryd eich meddyginiaeth eich hun ond bydd rhaid i鈥檙 heddlu ei wirio yn gyntaf. Fel arfer bydd nyrs yn eich gweld yn gyntaf, ond bydd yr heddlu yn ffonio am feddyg os ydych angen un. Gallwch ofyn i weld meddyg arall, ond efallai y bydd rhaid i chi dalu am hyn.

5. Hawl i fod yn ddistaw

Os gofynnir cwestiynau i chi dan ddrwgdybiaeth o鈥檙 drosedd, nid oes rhaid i chi ddweud dim byd.

Fodd bynnag, fe allai niweidio eich amddiffyniad os na fyddwch chi鈥檔 s么n wrth gael eich holi am rywbeth y byddwch chi鈥檔 dibynnu arno nes ymlaen yn y Llys.

Gall unrhyw beth yr ydych yn ei ddweud gael ei roi fel tystiolaeth.

6. Gwybod am y drosedd yr amheuir i chi ei chyflawni a gwybod pam eich bod wedi eich arestio a鈥檆h cadw

  • Rhaid i鈥檙 heddlu roi gwybod i chi ynghylch natur y drosedd maent yn amau eich bod wedi ei chyflawni. Mae hyn yn cynnwys pryd a ble maent yn credu y鈥檌 cyflawnwyd.
  • Rhaid i鈥檙 heddlu roi gwybod i chi pam eu bod yn credu i chi gyflawni鈥檙 drosedd a pham eu bod yn credu bod angen iddynt eich arestio.
  • Yng ngorsaf yr heddlu, rhaid i鈥檙 heddlu roi gwybod i chi pam eu bod yn credu fod angen eich cadw.
  • Cyn y gofynnir unrhyw gwestiynau i chi yngl欧n ag unrhyw drosedd, rhaid i鈥檙 heddlu roi digon o wybodaeth i chi a鈥檆h cyfreithiwr ynghylch beth mae鈥檙 heddlu yn amau eich bod wedi ei wneud er mwyn i chi allu amddiffyn eich hun, ond nid ar adeg a fyddai鈥檔 niweidio ymchwiliad yr heddlu.
  • Mae hyn yn berthnasol i unrhyw droseddau eraill mae鈥檙 heddlu o鈥檙 farn eich bod wedi eu cyflawni.

7. Gweld cofnodion a dogfennau yngl欧n 芒鈥檆h arestio a鈥檆h cadw

  • Pan fyddwch yn cael eich cadw yng ngorsaf yr heddlu, rhaid i鈥檙 heddlu:
    • Gofnodi yn eich cofnod dalfa鈥檙 rheswm a鈥檙 angen dros eich arestio a pham eu bod yn credu bod angen eich cadw.
    • Adael i chi a鈥檆h cyfreithiwr weld y cofnodion hyn. Bydd swyddog y ddalfa yn trefnu hyn.
  • Mae hyn yn berthnasol i unrhyw droseddau eraill mae鈥檙 heddlu o鈥檙 farn eich bod wedi eu cyflawni.
  • Rhaid i鈥檙 heddlu adael i chi neu鈥檆h cyfreithiwr gael mynediad at ddogfennau a deunyddiau sy鈥檔 allweddol i herio cyfreithlondeb eich arestio a chadw yn effeithiol.

8. Cael cyfieithydd ar y pryd a chyfieithiadau o ddogfennau penodol i鈥檆h helpu

  • Os nad ydych yn siarad na鈥檔 deall Saesneg bydd yr heddlu yn trefnu i rywun sy鈥檔 siarad eich iaith eich helpu. Mae hyn am ddim.
  • Os ydych yn fyddar neu鈥檔 drwm eich clyw, bydd yr heddlu yn trefnu i gyfieithydd ar y pryd Saesneg Iaith Arwyddion Prydain eich helpu. Mae hyn am ddim.
  • Os nad ydych yn gallu siarad neu ddeall Saesneg bydd yr heddlu yn gofyn i鈥檙 cyfieithydd ddweud wrthych chi pam eu bod yn eich cadw. Rhaid gwneud hyn pob tro y penderfynir eich cadw yn y ddalfa.
  • Wedi pob penderfyniad i鈥檆h cadw yn y ddalfa ac wedi i chi gael eich cyhuddo o unrhyw drosedd, rhaid i鈥檙 heddlu hefyd roi cofnod i chi yn eich iaith eich hun o pam eich bod yn cael eich cadw ac o unrhyw drosedd y鈥檆h cyhuddwyd o鈥檌 chyflawni, oni bai fod rhesymau arbennig dros beidio gwneud hynny. Y rhain yw:
    • Os byddwch chi鈥檔 penderfynu nad ydych angen y cofnod er mwyn amddiffyn eich hun gan eich bod yn deall yn llawn beth sy鈥檔 digwydd a goblygiadau peidio cael y cofnod, a鈥檆h bod wedi cael cyfle i ofyn am gyfreithiwr i鈥檆h helpu i benderfynu. Rhaid i chi hefyd gydsynio i hyn yn ysgrifenedig.
    • Os byddai cael cyfieithiad llafar neu grynodeb trwy gyfieithydd ar y pryd yn hytrach na chyfieithiad ysgrifenedig yn ddigon i chi amddiffyn eich hun ac i ddeall yn llawn beth sy鈥檔 digwydd. Rhaid i鈥檙 swyddog y ddalfa awdurdodi hyn hefyd.
  • Pan fydd yr heddlu yn gofyn cwestiynau i chi heb wneud recordiad sain, bydd y cyfieithydd ar y pryd yn gwneud cofnod o鈥檙 cwestiynau a鈥檆h atebion yn eich iaith eich hun. Byddwch yn gallu gwirio hyn cyn i chi ei lofnodi fel cofnod cywir.
  • Os byddwch eisiau gwneud datganiad i鈥檙 heddlu, bydd y cyfieithydd ar y pryd yn gwneud copi o鈥檙 datganiad hwnnw yn eich iaith eich hunan i chi ei wirio a鈥檌 lofnodi ei fod yn gofnod cywir.
  • Mae gennych hefyd hawl i gyfieithiad o鈥檙 Hysbysiad hwn. Os nad oes cyfieithiad ar gael, rhaid i chi gael yr wybodaeth trwy gyfieithydd ar y pryd a derbyn cyfieithiad heb unrhyw oedi.

9. Cysylltu 芒鈥檆h llysgenhadaeth neu gonsyliaeth

Os nad ydych yn Brydeinig, gallwch ddweud wrth yr heddlu eich bod eisiau cysylltu 芒鈥檆h Uwch Gomisiwn, Llysgenhadaeth neu Gonsyliaeth i roi gwybod iddynt ble rydych chi a pham eich bod yng ngorsaf yr heddlu. Gallant hefyd ymweld 芒 chi鈥檔 breifat neu drefnu i gyfreithiwr eich gweld.

10. Am ba mor hir ellir eich cadw

  • Fel arfer gellir eich cadw am hyd at 24 awr heb eich cyhuddo. Gall hyn fod yn hwy ond dim ond os gellid mynd a鈥檙 achos gerbron barnwr a rheithgor mewn llys y goron ac mae Uwch-arolygydd yr Heddlu neu lys yn caniat谩u i hyn ddigwydd. Wedi 36 awr dim ond llys sy鈥檔 gallu caniat谩u mwy o amser i鈥檙 heddlu eich cadw heb gyhuddiad.
  • Pob hyn a hyn rhaid i uwch swyddog yr heddlu edrych i mewn i鈥檆h achos i weld a ddylid eich cadw yng ngorsaf yr heddlu o hyd. Fe elwir hyn yn arolwg a鈥檙 swyddog yw鈥檙 swyddog arolwg. Oni bai nad ydych mewn cyflwr gweddus, mae gennych hawl i gael dweud eich barn am y penderfyniad hwn yn ysgrifenedig neu trwy ddweud wrth y swyddog arolwg yn bersonol neu trwy ddolen deledu. Mae gan eich cyfreithiwr hefyd hawl i farn am hyn ar eich rhan.
  • Os nad yw鈥檙 swyddog adolygu yn eich rhyddhau, rhaid rhoi gwybod i chi pam a chofnodi鈥檙 rheswm yn eich cofnod y ddalfa.
  • Os nad oes angen eich cadw, yna mae鈥檔 rhaid eich rhyddhau. Os yw鈥檙 heddlu yn dweud wrthych eu bod eisiau parhau i ymchwilio i鈥檙 drosedd, cewch eich rhyddhau naill ai ar fechn茂aeth neu heb fechn茂aeth. Os rhoddir mechn茂aeth, rhaid i chi gael hysbysiad ysgrifenedig i ddweud wrthych fod yn rhaid i chi ddychwelyd i swyddfa鈥檙 heddlu ac ynghylch unrhyw amodau all fod ynghlwm 芒鈥檆h mechn茂aeth.
  • Pan fydd yr heddlu eisiau gofyn i鈥檙 llys ymestyn eich cyfnod yn y ddalfa:
    • Rhaid dod 芒 chi i鈥檙 llys ar gyfer y gwrandawiad oni bai bod dolen deledu wedi ei darparu, fel y medrwch weld a chlywed y bobl yn y llys a鈥檜 bod hwy yn medru鈥檆h gweld a鈥檆h clywed chi.
    • Ni ellir darparu dolen deledu oni bai bod swyddog y ddalfa yn ystyried bod hyn yn briodol, bod cyfreithiwr wedi eich cynghori ynghylch ei defnydd a鈥檆h bod chi wedi rhoi鈥檆h cydsyniad.
    • Rhaid rhoi copi i chi o鈥檙 wybodaeth sy鈥檔 rhoi gwybod i鈥檙 llys ynghylch y dystiolaeth a pham fod yr heddlu eisiau鈥檆h cadw yn y ddalfa.
    • Bydd gennych hawl i gael cyfreithiwr gyda chi ar gyfer y gwrandawiad llys.
    • Fydd yr heddlu ddim ond yn cael eich cadw yn y ddalfa os yw鈥檙 llys yn credu fod hynny鈥檔 angenrheidiol ac os yw鈥檙 heddlu yn ymchwilio i鈥檆h achos yn ofalus a heb wastraffu amser.
  • Os oes gan yr heddlu ddigon o dystiolaeth i鈥檆h anfon i鈥檙 llys, gellir eich cyhuddo yng ngorsaf yr heddlu neu drwy鈥檙 post, i ymddangos yn y llys i gael eich erlyn.

11. Mynediad at y dystiolaeth os yw鈥檆h achos yn mynd i鈥檙 Llys

Os ydych yn cael eich cyhuddo o drosedd, rhaid i chi neu鈥檆h cyfreithiwr gael gweld y dystiolaeth yn eich erbyn yn ogystal 芒 thystiolaeth a allai helpu鈥檆h amddiffyniad. Rhaid gwneud hyn cyn i鈥檆h achos gychwyn. Yr heddlu a Gwasanaeth Erlyn y Goron sy鈥檔 trefnu hyn ac yn darparu mynediad at y dogfennau a deunyddiau perthnasol.

Pethau eraill i wybod am fod mewn gorsaf heddlu

Sut y dylid eich trin a gofalu amdanoch

Mae鈥檙 nodiadau hyn yn dweud wrthych am beth allwch ei ddisgwyl tra鈥檆h bod wedi鈥檆h cadw yng ngorsaf yr heddlu. Am ragor o wybodaeth, gofynnwch i weld y Codau Ymarfer. Maent yn cynnwys rhestr o ble i ganfod rhagor o wybodaeth am bob un o鈥檙 pethau hyn. Gofynnwch i swyddog y ddalfa鈥檙 heddlu os oes gennych unrhyw gwestiynau.

Pobl sydd angen cymorth

  • Os ydych dan 18 neu鈥檔 fregus, er enghraifft os oes gennych anawsterau dysgu neu broblemau iechyd meddwl, yna mae gennych hawl i gael rhywun gyda chi pan fydd yr heddlu yn gwneud pethau penodol. Gelwir yr oedolyn hwn eich 鈥渙edolyn priodol鈥 a bydd yn cael copi o鈥檙 Hysbysiad hwn.
  • Bydd eich oedolyn priodol yn eich helpu i ddeall beth sy鈥檔 digwydd ac yn gofalu am eich buddiannau. Rhaid iddo ef neu iddi hi fod gyda chi pan fydd yr heddlu yn dweud wrthych beth yw鈥檆h hawliau ac yn dweud pam eich bod yn cael eich cadw yng ngorsaf yr heddlu. Rhaid iddo ef neu hi hefyd fod gyda chi pan fydd yr heddlu yn darllen rhybudd yr heddlu i chi.
  • Gall eich oedolyn priodol hefyd ofyn am gyfreithiwr ar eich rhan.
  • Gallwch siarad 芒鈥檆h cyfreithiwr heb fod eich oedolyn priodol yn yr ystafell os dymunwch.
  • Efallai y bydd yr heddlu hefyd angen gwneud un o鈥檙 pethau a restrir isod tra鈥檆h bod yng ngorsaf yr heddlu. Oni bai fod rhesymau arbennig, rhaid i鈥檆h oedolyn priodol fod gyda chi鈥檙 holl amser os bydd yr heddlu yn gwneud unrhyw un o鈥檙 canlynol:
    • Eich cyfweld neu ofyn i chi lofnodi datganiad ysgrifenedig neu nodiadau鈥檙 heddlu.
    • Dynnu unrhyw beth nad ydynt yn ddillad allanol oddi arnoch i鈥檆h chwilio.
    • Cymryd eich olion bysedd, llun neu DNA neu sampl arall.
    • Gyflawni unrhyw beth yngl欧n ag ymarfer adnabod gan dyst.
  • Dylai鈥檆h oedolyn priodol gael cyfle i fod ar gael yn bersonol neu ar y ff么n i鈥檆h helpu pan fydd yr heddlu鈥檔 adolygu鈥檆h achos i weld a ddylid eich cadw yn hwy.
  • Os yw鈥檆h oedolyn priodol ar gael, dylai hefyd fod yn bresennol pan fydd yr heddlu yn eich cyhuddo o drosedd.

Cael manylion o鈥檆h amser yng ngorsaf yr heddlu

  • Mae popeth sy鈥檔 digwydd i chi pan fyddwch yng ngorsaf yr heddlu yn cael ei gofnodi. Fe鈥檌 gelwir yn Gofnod Dalfa.
  • Pan fyddwch yn gadael gorsaf yr heddlu, gallwch chi, eich cyfreithiwr neu oedolyn priodol ofyn am gopi o鈥檙 Cofnod Dalfa. Mae鈥檔 rhaid i鈥檙 heddlu roi copi o鈥檆h Cofnod Dalfa i chi cyn gynted 芒 phosibl.
  • Gallwch ofyn i鈥檙 heddlu am gopi o鈥檆h Cofnod Dalfa hyd at 12 mis wedi i chi adael gorsaf yr heddlu.

Cadw mewn cysylltiad

  • Yn ogystal 芒 siarad 芒 chyfreithiwr a rhoi gwybod i rywun eich bod wedi cael eich arestio, fel arfer byddwch yn cael gwneud un alwad ff么n.
  • Gofynnwch i鈥檙 heddlu os hoffech wneud galwad ff么n.
  • Gallwch hefyd ofyn am bapur a beiro.
  • Efallai y byddwch yn gallu gweld ymwelwyr ond gall swyddog y ddalfa wrthod caniat谩u hynny.

Eich Cell

  • Os yn bosibl, dylid eich cadw mewn cell ar eich pen eich hun.
  • Dylai fod yn l芒n, yn gynnes ac wedi ei goleuo.
  • Dylai鈥檆h dillad gwely fod yn l芒n ac mewn cyflwr da.
  • Rhaid gadael i chi ddefnyddio toiled ac ymolchi.

Personal needs 鈥 health, hygiene and welfare

  • Rhaid gofyn i chi os ydych chi eisiau siarad yn breifat ag aelod o staff y ddalfa ynghylch unrhyw anghenion personol sy鈥檔 ymwneud 芒鈥檆h iechyd, hylendid a鈥檆h lles a allai effeithio arnoch neu鈥檆h pryderu tra鈥檆h bod chi yn y ddalfa.
  • Bydd yr heddlu鈥檔 trefnu i ddarparu鈥檙 cynhyrchion yr ystyrir eu bod yn angenrheidiol i ddiwallu鈥檆h anghenion. Os dymunwch, gallwch siarad 芒 rhywun sydd o鈥檙 un rhyw 芒 chi.
  • Os ydych chi鈥檔 fenyw 18 oed neu鈥檔 h欧n, rhaid gofyn i chi a oes arnoch angen neu a ydych chi鈥檔 debygol o fod angen unrhyw gynhyrchion misglwyf tra鈥檆h bod chi yn y ddalfa a rhaid dweud wrthych:
    • y bydd y cynhyrchion misglwyf yn cael eu darparu yn rhad ac am ddim;
    • bod cynhyrchion cyfnewid ar gael; a
    • gall eich teulu neu鈥檆h ffrindiau ddarparu cynhyrchion i chi ar draul eu hunain os yw swyddog y ddalfa鈥檔 cytuno.
  • Os ydych chi鈥檔 ferch o dan 18 oed, bydd swyddog y ddalfa鈥檔 sicrhau bod menyw yng ngorsaf yr heddlu ar gael i ofalu amdanoch chi ac i ofyn am eich anghenion personol a chynhyrchion misglwyf.

Dillad

Os byddant yn cymryd eich dillad oddi arnoch, yna mae鈥檔 rhaid i鈥檙 heddlu eich darparu 芒 rhyw fath arall o ddillad.

Bwyd a diod

Dylid cynnig 3 pryd y dydd i chi gyda diodydd. Gallwch hefyd gael diodydd rhwng prydau.

Ymarfer corff

Os yn bosibl dylid gadael i chi fynd allan pob dydd am awyr iach.

Pan fydd yr heddlu yn eich holi

  • Dylai鈥檙 ystafell fod yn l芒n, yn gynnes ac wedi ei goleuo.
  • Ni ddylai fod rhaid i chi sefyll.
  • Dylai Swyddogion yr Heddlu roi eu henw a rheng i chi.
  • Dylech gael egwyl yn ystod adegau bwyta arferol ac egwyl am ddiod wedi oddeutu dwy awr.
  • Dylid caniat谩u o leiaf 8 awr o orffwys i chi mewn unrhyw gyfnod o 24 awr tra鈥檆h bod yn y ddalfa.

Anghenion Ffydd

Rhowch wybod i鈥檙 heddlu os ydych angen unrhyw beth i鈥檆h cynorthwyo i ymarfer eich crefydd tra byddwch yn yr orsaf. Gallant ddarparu llyfrau crefyddol ac eitemau eraill, fel fo angen.

Adegau pan fydd y rheolau arferol yn wahanol

Cael cyfreithiwr i鈥檆h helpu

Mae rhai adegau arbennig pan fydd yr heddlu angen eich holi ar frys cyn i chi siarad 芒 chyfreithiwr. Rhoddir gwybodaeth am yr adegau arbennig hyn yn y Codau Ymarfer. Mae鈥檙 rhain yn sefydlu beth all yr heddlu wneud a pheidio tra鈥檆h bod yng ngorsaf yr heddlu. Os ydych eisiau gweld y manylion, maent ym mharagraff 6.6 Cod C y Codau Ymarfer.

Mae un adeg arbennig pan na fydd yr heddlu yn gadael i chi siarad 芒鈥檙 cyfreithiwr a ddewisoch. Os bydd hyn yn digwydd bydd rhaid gadael i chi ddewis cyfreithiwr arall. Os ydych eisiau gweld y manylion, maent yn Atodiad B Cod C y Codau Ymarfer.

Dweud wrth rywun eich bod yng ngorsaf yr heddlu

Mae rhai adegau arbennig pan na fydd yr heddlu yn gadael i chi gysylltu ag unrhyw un. Rhoddir gwybodaeth am yr adegau arbennig hyn yn y Codau Ymarfer. Os ydych eisiau gweld y manylion, maent yn Atodiad B Cod C y Codau Ymarfer.

Troseddau yfed a gyrru a throseddau cyffuriau a gyrru

Os ydych wedi鈥檆h arestio oherwydd trosedd yfed a gyrru neu oherwydd trosedd cyffuriau a gyrru mae gennych hawl i siarad 芒 chyfreithiwr. Nid yw鈥檙 hawl hwnnw yn golygu y gallwch wrthod rhoi samplau o鈥檆h anadl, gwaed neu droeth i鈥檙 heddlu hyd yn oed os nad ydych wedi siarad 芒鈥檙 cyfreithiwr eto.

Carchariad dan y Ddeddf Iechyd Meddwl 1983

Gall yr heddlu hefyd eich cadw yng ngorsaf yr heddlu am asesiad dan y Ddeddf Iechyd Meddwl os ydych yn 18 oed neu鈥檔 h欧n ac oherwydd bod yna berygl bod eich ymddygiad yn mynd i achosi niwed difrifol neu farwolaeth i chi neu i eraill, ni allwch yn rhesymol ddisgwyl cael eich cadw yn unrhyw le arall. Os ydych wedi鈥檆h cadw dan y Ddeddf Iechyd Meddwl, nid yw hyn yn golygu eich bod wedi cael eich arestio am drosedd.

Mae鈥檔 golygu fod yn rhaid i鈥檙 heddlu drefnu ichi gael eich gweld gan feddyg a Gweithiwr Iechyd Meddwl Cymeradwy sy鈥檔 gymwys i gyflawni鈥檙 asesiad. Rhaid eich asesu o fewn 24 awr o gyrraedd, neu o gael eich cadw, yn yr orsaf heddlu, ond bydd yr heddlu yn ceisio trefnu hyn cyn gynted 芒 phosibl. Mewn gorsaf heddlu, gellir ymestyn y cyfnod cadw o 24 awr ar gyfer asesiad am 12 awr ychwanegol os yw meddyg yn meddwl bod hyn yn hanfodol a bod heddwas ar lefel uchel iawn yn cymeradwyo hynny. Yn ystod y cyfnod hwn, fe all yr heddlu eich trosglwyddo i leoliad mwy addas i allu cynnal yr asesiad.

Tra鈥檆h bod yn aros i gael eich asesu, fe all yr heddlu drefnu i Ymarferydd Gofal Iechyd Cymeradwy eich gweld. Ni allant wneud yr asesiad, ond byddant yn eich helpu gydag unrhyw bryderon iechyd eraill sydd gennych ac yn helpu esbonio beth mae鈥檙 asesiad yn ei olygu.

Ymwelwyr Dalfa Annibynnol

Maent yn aelodau o鈥檙 gymuned sy鈥檔 cael mynediad i orsafoedd heddlu heb drefnu o flaen llaw. Fe鈥檌 gelwir yn ymwelwyr dalfa annibynnol ac maent yn gweithio鈥檔 wirfoddol i sicrhau fod pobl a garcharir yn cael eu trin yn gywir ac 芒 mynediad at hawliau.

Nid oes gennych hawl i weld ymwelydd dalfa annibynnol nac i ofyn i un ymweld 芒 chi, ond gall ymwelydd ofyn i gael eich gweld chi. Os bydd ymwelydd dalfa annibynnol yn ymweld tra鈥檆h bod yn y ddalfa, byddant yn gweithredu鈥檔 annibynnol o鈥檙 heddlu i wirio y diogelwyd eich lles a hawliau. Fodd bynnag, nid oes rhaid i chi siarad 芒 nhw os nad ydych yn dymuno gwneud.

Sut i wneud cwyn

Os ydych eisiau cwyno am y modd y cawsoch eich trin, gofynnwch i siarad 芒 swyddog heddlu sy鈥檔 archwilydd neu鈥檔 rheng uwch. Wedi cael eich rhyddhau, gallwch hefyd gwyno mewn unrhyw orsaf heddlu, i Swyddfa Annibynnol Ymddygiad yr Heddlu (SAYH) neu trwy gyfreithiwr neu鈥檆h AS ar eich rhan.