Rehberlik

Birleşik Krallık Yaptırımları: Birleşik Krallık Dışı İşletmeler İçin Rehber

Birleşik Krallık dışında faaliyet gösteren Birleşik Krallık dışı işletmelerin yaptirimlarla uyum sağlamasına destekleyici bilgiler.

Bu yönerge Dışişleri, Milletler Topluluğu ve Kalkınma Ofisi tarafından, üçüncü ülkelerde (yani Birleşik Krallık veya Rusya haricinde) faaliyet göstermekte olup Birleşik Krallık yaptırımlarını delmek istemeyen işletmelere yardımcı olmak amacıyla hazırlanmıştır.

Bu, genel bir yönergedir; dolayısıyla ilgili güncel mevzuata da başvurmanız gerekir.

Bu yönergede yer alan bilgilerin doğruluğunu sağlamak için her türlü çaba gösterilmiş olmakla birlikte, bu bilgiler hukuki tavsiye niteliği taşımaz ve böyle bir nitelikleri varmış gibi istinat edilemez. Yükümlülüklerinizden emin olmadığınız herhangi bir durumla karşılaşırsanız, bağımsız hukuki tavsiye almanız önerilir.

Bu yönerge Rusya’yı hedef alan yaptırımlara özeldir; ancak Birleşik Krallık’ın uyguladığı başka yaptırım rejimleri de olduğunu bilmelisiniz. Birleşik Krallık yaptırım rejimlerinin tam listesi ӰԺ’de bulunmaktadır.

Bu yönergenin çeşitli dillerde çevirileri de mevcuttur. Bu sayfanın üst kısmından dil seçimi yapabilirsiniz. Birleşik Krallık yönergesinin çevirileri belirtilen tarih itibariyle günceldir. İngilizce dilindeki yönerge, Birleşik Krallık Hükümeti tarafından yayınlanmış ve halihazırda geçerli olan resmî yönergedir ve İngilizce orijinal yönergede değişiklik yapılıp yapılmadığını kontrol etmek sizin sorumluluğunuzdadır.

1. Bu öԱnin Amacı

Bu öԱ, Birleşik Krallık hükümeti tarafından üçüncü ülkelerdeki işletmelerin aşağıdaki konularda bilgi sahibi olmalarına yardımcı olmak amacıyla yayımlanmıştır:

  • Birleşik Krallık menşeli ve diğer uluslararası bankalar ve tedarikçiler tarafından sağlanan hizmet ve mallara erişimi kaybetme riski. Bu durum, ilgili banka ve tedarikçilerin yaptırım uygulanan kişilerle iş yapıyor olabileceğinizden veya yaptırım uygulanan malları Rusya’ya ihraç ediyor olabileceğinizden endişe duymaları halinde ortaya çıkabilir

  • İşletmeni̇zde olası ciddi aksaklık risklerini kontrol altında tutmak için atabi̇leceği̇ni̇z pratik adımlar

2. Bağlam

Birleşik Krallık ve uluslararası ortakları, Rusya’nın Ukrayna’yı işgaline cevaben daha önce eşi benzeri görülmemiş ölçekte yaptırımlar yürürlüğe koymuştur. Birleşik Krallık, Rusya’yı ilgilendiren ticari ve ekonomik faaliyetlerle bağlantılı 2000’den fazla kişi ve kuruluşu yaptırım listesine eklemiş ve bunlara geniş kapsamlı kısıtlamalar getirmiştir.

Birleşik Krallık yaptırımlarının hedefi:

  • Rusya’yı Ukrayna’yı istikrarsızlaştıran veya toprak bütünlüğünü, egemenliğini ve bağımsızlığını zayıflatan faaliyetlerine son vermeye teşvik etmek ve

  • Rusya’yı, Şubat 2022’de başlattığı işgal neticesinde Ukrayna’nın uğradığı zarar, kayıp veya yaralanmalar için tazminat ödemeye teşvik etmektir.

Birleşik Krallık, bu hedeflere ulaşılana kadar yaptırımların yürürlükte kalacağı konusunda nettir.

3. Bu durum üçüncü ülkelerde yerleşik işletmeler için neden önemlidir?

3.1. Birleşik Krallık yaptırımlarının delinmesi

Rusya yaptırımları aşmak için büyük çaba sarf etmekte ve muharebe sahası teknolojileri de dahil olmak üzere Batı kaynaklı askerî, çift kullanımlı ve diğer kritik malları üçüncü ülkeler üzerinden tedarik etmeyi sürdürmektedir. Rusya, dolambaçlı nakliye rotaları, malların nihai kullanımlarını yanlış beyan etmek ve profesyonel kaçakçılık ağları gibi aldatıcı taktikler kullanmaktadır.

Aşağıdakiler, bu durumlara örnek olarak gösterilebilir:

  1. Üçüncü ülkedeki bir firma, Birleşik Krallık yaptırımlarına tabi olan ve bu nedenle doğrudan Birleşik Krallık’tan temin edilemeyen mallar için bir Rus ithalatçıdan sipariş alabilir.

  2. Üçüncü bir ülkede yerleşik firma, malların son kullanıcısının Rusya’da olduğunu kendilerine veya ilgili diğer kişilere (bankalar, sigorta şirketleri, nakliyeciler gibi) bildirmeden Birleşik Krallık’taki bir tedarikçiden malları sipariş eder.

  3. Birleşik Krallık’taki tedarikçi, malları üçüncü bir ülkede yerleşik firmaya ihraç eder ve bu firma da malları Rusya’ya yeniden ihraç eder.

Bu ve benzeri uygulamalar yaptırımların delinmesi anlamına gelir. Bu riskler, müdahil olma şekilleri veya büyüklükleri ne olursa olsun tedarik zincirindeki tüm tarafları etkileyebilir. Birleşik Krallık, , yaptırım delme yöntemleriyle mücadele etmek için harekete geçeceğini belirtmiştir.

3.2. Kimler Birleşik Krallık yaptırımlarına uymalıdır?

Birleşik Krallık yaptırımları, Birleşik Krallık hukukunun araçlarıdır. Birleşik Krallık, aşağıdakiler hariç, Birleşik Krallık dışındaki kişilere karşı Birleşik Krallık yaptırımlarının ihlal edilmesiyle ilgili olarak hukuki veya cezai yaptırım uygulamaz:

  • Birleşik Krallık vatandaşları; örneğin Birleşik Krallık dışındaki bir işletmenin personeli veya yöneticisi olanlar

  • Birleşik Krallık’ta yerleşik şirketler ve bunların tüzel kişiliği olmayan denizaşırı şubeleri (Birleşik Krallık dışında yerleşik iştirakler, faaliyetlerinin aşağıdaki maddelerden herhangi birine tabi olduğu durumlar haricinde, genellikle Birleşik Krallık yargı yetkisi dışındadır)

  • İşlerinin herhangi bir bölümünü Birleşik Krallık’ta yürütenler, örneğin bir tedarikçiyle pazarlık etmek veya sözleşme imzalamak için Birleşik Krallık’a seyahat edenler

  • Birleşik Krallık piyasalarında sigorta, bankacılık, takas veya hukuk hizmetleri gibi hizmetler satın alan, ancak bu hizmetleri yurtdışında kullananlar

Bu kriterlerden herhangi birinin geçerli olması halinde, ilgili kişiler Birleşik Krallık yaptırımlarını ihlal etmeleri durumunda Birleşik Krallık’ta ağır para cezaları da dahil olmak üzere cezalara veya kovuşturmaya maruz kalabilirler. Bu kişilerden, üçüncü bir ülkeye tedarik ettikleri hiçbir mal veya hizmetin Rusya’ya veya yaptırım uygulanan kişilere yönlendirilmemesini sağlamak için güçlü ve etkili tedbirler almaları beklenmektedir. Birleşik Krallık yargı yetkisine tabi olan herkes bu öԱde “Birleşik Krallık Vatandaşları” olarak anılmaktadır.

3.3. Üçüncü ülkelerde yerleşik işletmeler için riskler

Bununla birlikte, her ne kadar hukuken Birleşik Krallık yaptırımlarına uymak yalnızca Birleşik Krallık vatandaşlarının yükümlülüğü olsa da, Birleşik Krallık vatandaşı olmayıp Birleşik Krallık yaptırımlarının delinmesini kolaylaştıran kişiler aşağıdaki gibi bazı risklerle karşı karşıyadır.

3.3.1. Yaptırıma maruz kalabilirsiniz

Rusya’nın Ukrayna’yı işgaline katkıda bulunabilecek faaliyetlerde bulunmanız halinde Birleşik Krallık doğrudan birey olarak size veya sahibi olduğunuz ya da kontrol ettiğiniz kuruluşlara yaptırım uygulayabilir,

Birleşik Krallık, çeşitli üçüncü ülkelerde faaliyet göstermekte olup Birleşik Krallık’ın Rusya’ya yönelik yaptırımlarının hedeflerini baltalayıcı faaliyetlerde bulunduğu tespit edilen işletmelere bu temelde yaptırımlar uygulamıştır.

Birleşik Krallık Vatandaşı olmasanız bile, Birleşik Krallık yaptırımlarına maruz kalmak işiniz ve diğer finansal ilişkileriniz açısından ciddi sonuçlar doğurabilir. Birleşik Krallık yaptırımları, dünyanın her yerindeki Birleşik Krallık vatandaşları ve kuruluşları için bağlayıcıdır. Bu nedenle, Birleşik Krallık tarafından yaptırım listesine eklenirseniz, bu durum Birleşik Krallık vatandaşlarını, işletmelerini ve Birleşik Krallık’taki diğer kişileri sizin Birleşik Krallık ekonomisine erişmenizi sağlamaktan alıkoyacaktır. Buna ek olarak, birçok uluslararası işletme, genellikle “riskten kaçınma” olarak tanımlanan bir davranış sergileyerek, kendi iradeleriyle sizinle iş yapmamayı tercih edebilir.

Uygulamada bu, şu anlama gelebilir:

  • Birleşik Krallık’taki tüm işletmeler sizinle ve sahip olduğunuz veya kontrol ettiğiniz herhangi bir kuruluşla herhangi bir iş yapmayı reddetmek zorundadır ve birçok uluslararası işletme de sizinle iş yapmayı reddedebilir. Bu, Birleşik Krallık’taki işletmelerin size mal tedarik etmeyi, sizden mal satın almayı, ekipmanınızı onarmayı veya ekipmanınıza servis hizmeti vermeyi ya da size çoğu profesyonel ve ticari hizmeti sağlamayı reddetmesi anlamına gelebilir.

  • Birleşik Krallık bankaları ellerindeki size ait varlıkları dondurmak zorundadır ve size herhangi bir hizmet vermeyi reddedecektir; keza birçok uluslararası banka da aynı şekilde hareket edebilir.

  • Sigorta veya nakliye/navlun hizmetleri Birleşik Krallık firmaları tarafından sağlanacaksa, sizin veya ilgili diğer taraflardan veya mallardan herhangi birinin yaptırıma tabi olması halinde, bu firmalar da sizden iş almayı reddedecektir.

3.3.2. Birleşik Krallık tedarikçileri tarafından yüksek riskli olarak değerlendirilebilirsiniz

Birleşik Krallık yaptırımlarının gerekliliklerini kendi ticari faaliyetlerinizde dikkate almazsanız, Birleşik Krallık yaptırımları işletmenizi etkileyebilir.

Bu durum özellikle Birleşik Krallık vatandaşlarının söz konusu olduğu durumlarda geçerlidir, zira bu kişilerin faaliyetlerinin Birleşik Krallık yaptırımlarını delmediğinden emin olmaları gerekmektedir. Herhangi bir Birleşik Krallık şirketi (Birleşik Krallık bankası dahil) size mal veya hizmet tedarik ederse, bunların Birleşik Krallık yaptırımlarına tabi bir kişiye veya Rusya’ya veya Birleşik Krallık yaptırımlarını ihlal edecek şekilde “Rusya ile bağlantılı bir kişiye” aktarılmayacağından veya bunlara yarar sağlamayacağından emin olmak isteyecektir. (“Rusya ile bağlantılı kişi”, Rusya’da bulunan veya normal olarak ikamet eden bir birey veya bireylerden oluşan topluluk ya da Rusya yasalarına göre kurulmuş veya oluşturulmuş veya Rusya’da mukim bir kuruluş anlamına gelir).

Dolayısıyla, bazı Birleşik Krallık şirketleri ihtiyatlı bir yaklaşım (zaman zaman “riskten kaçınma” olarak adlandırılır) benimseyebilir ve aşağıdaki gibi gerekçelerle sizinle iş yapmayı reddedebilir:

  • Yaptırıma tabi bir kişinin şirketinizde azınlık hisseye sahip olması

  • Yaptırıma tabi kişilerle bağlantılarınızın olması

  • Tatmin edici düzeyde gideremedikleri başka endişeleri olması

  • Kendi iç politikaları temelinde temkinli bir yaklaşım benimsemeyi tercih etmeleri

Sonuç olarak, kendilerinden aldığınız herhangi bir mal veya hizmetin Rusya’ya veya Rusya ile bağlantılı bir kişiye gönderilmesini önlemek için etkili önlemler uyguladığınızı gösteremezseniz, birçok Birleşik Krallık Vatandaşı sizinle iş yapmayı reddedecektir. Bu, mal veya hizmetin doğrudan sizin tarafınızdan mı yoksa dolaylı olarak tedarik zincirinizdeki diğer taraflarca mı gönderildiğine bakılmaksızın geçerli olabilir. Bu durum örneğin şunlara erişiminizi zorlaştırabilir:

  • Üretim süreçlerinizde kullanılan bileşenler

  • Ticaretini yaptığınız mallar

  • ۲ıı

  • ǰٲ

  • Bankacılık hizmetleri

  • 󾱲ԲԲ

  • Borç servi̇si̇

  • Ödeme hi̇zmetleri̇

  • Döviz kambiyo hizmetleri

  • 徱پڱ

  • Makineler için servis ve yedek parçalar

Birleşik Krallık vatandaşları endişelerini tatmin edici bir şekilde gideremezlerse, mallarınızın Birleşik Krallık’a ithalatı dahil olmak üzere işletmenizle ticareti tamamen durdurmayı da seçebilirler.

Ayrıca, Birleşik Krallık yaptırımlarını dikkate aldığınızı gösterememeniz halinde Birleşik Krallık’la alakası olmayan bazı işletmeler de sizinle iş yapmayı reddedebilir. Bu durum özellikle, Birleşik Krallık yaptırımlarını ihlal etme veya baltalama riski taşıyan işlemler gerçekleştirmeyi reddedebilecek olan bankalar gibi finans kuruluşları için geçerlidir.

Ayrıca bazı üçüncü ülkelerin iç hukuklarının Birleşik Krallık yaptırımları tarafından yasaklanan aynı faaliyetlerden bazılarına yönelik düzenlemeler içerebileceğini de unutmamak gerekir. Bu ülkelerin ulusal yasaları özellikle Rusya’ya ihraç veya yeniden ihraç edilebilecek ürünlere kısıtlama getiriyor olabilir. Böyle bir durum söz konusu olup olmadığını kontrol etmek için faaliyet gösterdiğiniz yargı alanında uygun hukuki tavsiye almalısınız.

4. Birleşik Krallık’ın Rusya’ya yönelik yaptırımlarına genel bakış

Bu bölüm, bir önceki bölümde tanımlanan üçüncü ülkelerde yerleşik işletmelere yönelik riskler bağlamında, Birleşik Krallık yaptırımlarının temel özelliklerini açıklamaktadır. Birleşik Krallık yaptırımlarının nasıl işlediğini anlamanız, yukarıda belirtilen risklerden korunmak adına bilgiye dayalı adımlar atabilmeniz açısından önemlidir. Bu tür adımlara ilişkin pratik tavsiyeler Bölüm 6’da yer almaktadır.

Birleşik Krallık hükümeti Rusya’ya yönelik yaptırımlara ilişkin yasal yönergeler yayınlar. Ancak, bu yönergeler kapsamlı değildir. Belirli konularda daha ayrıntılı yönergeler de yayınlanmakta olup bunlar Bölüm 6’da listelenmiştir. Yükümlülüklerinizden veya yaptırım risklerinden emin olmadığınız durumlarda da hukuki danışmanlık almalısınız.

4.1. Yasal dayanak

Birleşik Krallık’ın Rusya’ya yönelik yaptırımları şu belgelerde açıklanmıştır: Muhtelif zamanlarda yapılabilecek değişiklikler de dahil olmak üzere,  (“Yönetmelik”). Bağlantıya tıklayarak, Yönetmelik metninin tamamını okuyabilirsiniz. Yönetmelik içinde belirli bir konuyu araştırmak; örneğin ilgilendiğiniz malların yaptırıma tabi olup olmadığını kontrol etmek istiyorsanız, bu hukuki metinde gezinmenize yardımcı olacak ipuçlarını Bölüm 6.1’de bulabilirsiniz.

Birleşik Krallık yaptırım tedbirlerinin iki öğesi, üçüncü ülkelerde yerleşik işletmeler için özellikle önemlidir:

  • mal varlığı dondurma listesindeki kişiler

  • yüksek öncelikli malların ticareti

Bu yaptırım türlerinin her birine ilişkin ayrıntılar aşağıda belirtilmekte ve ardından da Birleşik Krallık’taki diğer başlıca yaptırım türleri özetlenmektedir.

4.2. Mali̇ Yaptirimlar

4.2.1. Mal varlığı dondurma listesindeki kişiler

Mal varlığı dondurma yaptırımları, Ukrayna’nın işgalinde Rus ordusuna destek veren kişi ve kurumları hedef alarak bunların fonlara ve ticari faaliyetlere erişimlerini kesmek açısından kritik bir rol oynar. Mal varlığı dondurulan kişi ve kuruluşlar “yaptırım listesindeki” veya “yaptırıma tabi” kişiler olarak bilinir.

Yukarıda Bölüm 3’te belirtildiği üzere, bir Birleşik Krallık şirketi tarafından üçüncü ülkelerde yerleşik kişilere mal veya hizmet tedarik edilecekse, Birleşik Krallık tedarikçisi, bunların Birleşik Krallık’ta yaptırım listesine alınmış bir kişiye aktarılmayacağından veya böyle bir kişiye yarar sağlamayacağından emin olmak isteyecektir. Yeterli güvence sağlanmadığı takdirde, Birleşik Krallık’taki bir tedarikçinin (ilgili Birleşik Krallık bankaları da dahil olmak üzere) söz konusu işi reddetmesi muhtemeldir.

4.2.2. Kimin yaptırım listesinde olduğu nasıl kontrol edilir

Birleşik Krallık’ın yaptırım uyguladığı tüm kişi ve kuruluşlar Birleşik Krallık Yaptırımlar Listesi içinde yer almaktadır. Bu liste her değişiklikte (ki sık sık değişiklik olur) hemen güncellenir. Mevcut veya muhtemel bir ortağınızın veya müşterinizin yaptırım listesinde olup olmadığını nasıl kontrol edeceğinize dair yönlendirmeleri Bölüm 5.3’te bulabilirsiniz. Birleşik Krallık Hükümeti ayrıca Birleşik Krallık Yaptırımlar Listesindeki değişiklikleri bildirmek için işletmelere yönelik e-uyarılar yayınlar.

4.2.3. Sahiplik ve kontrol

Birleşik Krallık’ın yaptırım listeleri sadece yaptırım uygulanan kişilerin isimlerini değil onların sahip oldukları veya kontrol ettikleri kuruluşları da içerdiğinden, bu bölümde “sahiplik ve kontrol” kavramları da açıklanmaktadır. Bu nedenle, yaptırımlara uymak için Birleşik Krallık Yaptırımlar Listesini kontrol etmekle kalmayıp buna ek ayrıntılı incelemeler de yapmanız gerekecektir. Daha detaylı yönergeleri Bölüm 5.3’te bulabilirsiniz.

Mal varlığını dondurma yaptırımı sadece Birleşik Krallık Yaptırımlar Listesinde yer alan kişiler için değil, aynı zamanda aşağıdaki özelliklere sahip kuruluşlar için de geçerlidir:

  • hisselerinin veya oy haklarının %50’sinden fazlası, doğrudan veya dolaylı olarak, yaptırım listesindeki bir kişiye ait olan

  • yönetim kurulunun çoğunluğunu atama veya görevden alma hakkı, doğrudan veya dolaylı olarak, yaptırım listesindeki bir kişiye ait olan veya

  • işlerin yürütülmesinde, yaptırım listesindeki bir kişinin kontrolünün olduğundan şüphelenildiğinde. Bunun nasıl yorumlanabileceğine ilişkin ayrıntılar Birleşik Krallık mali yaptırımlar genel yönergesi içinde açıklanmıştır.

Bu tür kuruluşlar kendi başlarına yaptırım listesine alınmayabilir; bu nedenle isimleri Birleşik Krallık Yaptırımlar Listesinde görünmeyebilir. Ancak yine de bu tür kuruluşlar, mal varlığı dondurma yaptırımına tabi kuruluş, olarak muamele görmek zorundadır.

Yaptırıma tabi iki veya daha fazla kişi birlikte bir kuruluşun hisselerinin %50’sinden fazlasına sahipse, ancak tek başına hiçbirinin hissesi %50’den fazla değilse, söz konusu kuruluş genellikle yaptırıma tabi bir kişiye ait olarak kabul edilmez. Ancak, bu kişilerin ortak hareket ettiklerine dair kanıtlarlar varsa veya hisseler müşterek elde tutuluyorsa, söz konusu kuruluşun yaptırıma tabi bir kişiye ait olduğu kabul edilecektir. 

Herhangi bir işlem yapılmadan önce, aşağıdaki kontrollerin her ikisinin birden yapılması şiddetle tavsiye olunur:

  • İşlemin taraflarından herhangi birinin Birleşik Krallık Yaptırımlar Listesinde yer alıp almadığı ve

  • İlgili tarafın Birleşik Krallık Yaptırımlar Listesinde yer alan herhangi bir kişiye ait veya böyle bir kişinin kontrolünde olup olmadığı.

Bu husus, üçüncü ülkelerde yerleşik işletmelerin Birleşik Krallık’taki taraflarla gerçekleştirdiği işlemler açısından özellikle önemlidir, zira bir Birleşik Krallık Vatandaşının şunları yapması yasaktır: 

  • Yaptırım listesindeki bir kişiye ait veya böyle bir kişinin sahibi olduğu, elinde tuttuğu veya kontrol ettiği fonlarla veya ekonomik kaynaklarla ticaret yapmak 

  • Fonları veya ekonomik kaynakları, doğrudan veya dolaylı olarak yaptırım listesindeki bir kişi için veya onun yararına kullanılabilir hale getirmek

  • Doğrudan veya dolaylı olarak mali yaptırım yasaklarını delen eylemlerde bulunmak 

Söz konusu fonlar ve ekonomik kaynaklar, bunları elinde bulunduran veya kontrol eden Birleşik Krallık Vatandaşı tarafından derhal “dondurulmalıdır”.

Aşağıdaki durumlarda, fonlar veya ekonomik kaynaklar yaptırım listesindeki bir kişiye ait olarak kabul edilir ve bu nedenle “dondurulmuş” olarak muamele görmeleri gerekir:

  • Yaptırım listesindeki bir kişi bunlarda herhangi bir yasal veya hakkaniyete dayalı menfaate sahip ise

  • Mülkiyeti yaptırım listesindeki bir kişi ile paylaşılıyor ise.

4.2.4. İstisnalar ve lisanslar

Birleşik Krallık hükümeti, farklı koşullar altında yasaklı sayılacak belirli faaliyetlere izin veren bir dizi lisans vermektedir. İki tür lisans bulunmaktadır:

  1. Genel lisanslar: Bunlar, farklı koşullar atlında yasak sayılan belirli faaliyetlere, özel bir lisans almaya gerek olmaksızın izin verir. Birleşik Krallık hükümeti, yeni lisansların verilmesi ve mevcut lisansların süresinin dolması ile sık sık güncellenen bir Genel Lisanslar listesi yayınlar. Genel lisanslar, kullanımın önceden bildirilmesi, kayıt tutma ve raporlama ile ilgili gereklilikler içerir.

  2. Özel lisanslar: Bunlar için Birleşik Krallık vatandaşları veya Birleşik Krallık vatandaşlarını istihdam eden bir şirket veya yaptırım listesindeki kişiler veya temsilcileri (örneğin onlar adına hareket eden bir hukuk firması) başvuruda bulunabilir. Lisanslar yalnızca koşulların Yönetmelikte, içinde listelenen lisanslama gerekçelerinden birine uygun olması halinde verilebilir. Bu durumlar sınırlıdır ve örneğin şunları içerir:

  • Yaptırım listesindeki bir kişinin temel ihtiyaçlarının karşılanması

  • Önceden var olan bir yargı kararının sonuçlandırılması

  • Kişinin yaptırım listesine alınmasından önce ortaya çıkan bir yükümlülüğün yerine getirilmesi

  • İnsani yardım, tıbbi veya gıda ile ilgili faaliyetler

Yönetmelik, mal varlığı dondurma yaptırımlarına belirli istisnalar getirmektedir. Bu istisnalar belirli tanımlanmış durumlarda otomatik olarak uygulanır ve Birleşik Krallık Vatandaşının lisans almasını gerektirmez. İstisnaların kapsamı ve hangi durumlarda geçerli olabileceği resmi yönergede açıklanmaktadır. Bu istisnaların geçerli olduğu durumlar çok sınırlıdır ve sizin için geçerli olduklarını varsaymadan önce hukuki tavsiye almanız önerilir.

4.3. Ti̇cari̇ Yaptirimlar

Birleşik Krallık, Rusya’ya karşı mal ve hizmetlerin büyük çoğunluğunu kapsayan geniş çaplı ticari yaptırımlar yürürlüğe koymuştur. Birleşik Krallık’ın ticari yaptırımlarının temel önceliği, Rusya’nın doğrudan Rus ordusuna katkıda bulunan mallar satın almasını engellemektir. Bu açıdan özellikle endişe konusu olan ürünler, Birleşik Krallık, ABD, AB ve Japonya’nın ortaklaşa derledikleri Genel Yüksek Öncelik (GYÖ) Listesi içinde yayınlanmaktadır. GYÖ Listesi yaptırım uygulanan mallara ilişkin eksiksiz bir liste (bkz. Bölüm 4.3.2) değildir ve Birleşik Krallık yaptırımlarını delmeye yönelik her tür girişim ciddiyetle ele alınır; bununla birlikte, üçüncü ülkelerde yerleşik işletmeler, özellikle nihai varış noktalarının Rusya olma riski söz konusu ise, bu GYÖ Listesindeki malların ticaretini yaparken özellikle dikkatli olmalıdır.

Bölüm 3’te belirtildiği üzere, bir Birleşik Krallık şirketi mal veya hizmet tedarik edecekse, tedarik edeceği mal ve hizmetlerin Rusya’ya veya Birleşik Krallık yaptırımlarını ihlal edecek şekilde Rusya ile bağlantılı bir kişiye aktarılmayacağından emin olmak isteyecektir. Yeterli güvence sağlanmadığı takdirde, Birleşik Krallık’taki tedarikçinin (ilgili Birleşik Krallık bankaları da dahil olmak üzere) söz konusu işi reddetmesi muhtemeldir.

4.3.1. Birleşik Krallık yaptırımlarına tabi faaliyetler

Birleşik Krallık’ın belirli mal ve teknolojilere yönelik yaptırımları aşağıdaki işlemlere yönelik yasakları içermektedir. Bu yaptırımlar, Yönetmelikte özel olarak listelenen mal ve teknolojiler için geçerlidir. Belirli bir ürünün Birleşik Krallık yaptırımlarına tabi olup olmadığının nasıl kontrol edileceğine ilişkin pratik bir kılavuz Bölüm 6.1’de yer almaktadır. Hukuken bu kısıtlamalara uymak yalnızca Birleşik Krallık vatandaşları ve Birleşik Krallık’ta yerleşik kişilerin yükümlülüğü olsa da, üçüncü ülkelerde yerleşik olup bu gibi işlemlerde rol alan işletmeler de Bölüm 3.3’te belirtilen risklere maruz kalabilir.

Aşağıda, Birleşik Krallık ticari yaptırımları ile kısıtlanan faaliyetlerin üst düzey bir özetini bulabilirsiniz. Kısıtlamalara ilişkin kesin şartlar, iş faaliyetlerinize konu olan spesifik mal veya hizmetlere bağlı olarak değişecektir. Daha fazla bilgiyi burada bulabilirsiniz: Rusya’ya yönelik yaptırımlar yönergesi ӰԺ.

1. İhracat:

  • Yaptırım uygulanan malların doğrudan Birleşik Krallık’tan Rusya’ya ihraç edilmesi
  • Yaptırım uygulanan malların Birleşik Krallık’tan Rusya’da “kullanılmak üzere” ihraç edilmesi; buna, malların üçüncü bir ülkeye gönderildikten sonra oradan Rusya’ya gönderilmesi de dahildir

2. İthalat:

  • Rusya’dan gönderilmiş veya Rusya menşeli olan yaptırıma tabi malların Birleşik Krallık’a ithal edilmesi; buna, yaptırım uygulanan malların Rusya’dan Birleşik Krallık’a doğrudan gönderilmeyip üçüncü bir ülke üzerinden gönderilmesi de dahildir
  • Rusya menşeli olmaları veya Rusya’da bulunmaları veya Rusya ile bağlantılı bir kişiden gelmeleri şartıyla, yaptırım uygulanan malların doğrudan veya dolaylı olarak Birleşik Krallık’a sokma niyetiyle edinilmesi

3. Tedarik ve teslimat:

  • Yaptırıma tabi malların doğrudan veya dolaylı olarak aşağıdakilerden tedarik edilmesi ve aşağıdakilere teslim edilmesi:

    • üçüncü bir ülkeden Rusya’ya

    • Rusya’dan üçüncü bir ülkeye veya

    • üçüncü ülkeler arasında

4. Yaptırıma tabi malların doğrudan veya dolaylı olarak şu şekillerde sunulması:

  • Rusya’da kullanım için

  • Rusya ile bağlantılı bir kişiye

5. Yaptırıma tabi teknolojinin (yazılım dahil) aktarılması:

  • Rusya’da bir yere

  • Rusya ile bağlantılı bir kişiye

  • Rusya’dan Birleşik Krallık dışındaki kişi veya yerlere

6. Yaptırım uygulanan mallarla ilgili teknik yardım:

  • Yaptırım uygulanan mallarla ilgili olarak doğrudan veya dolaylı olarak teknik yardım sağlamak:

    • Rusya ile bağlantılı bir kişiye

    • Rusya’da kullanım için

    • yaptırım listesindeki kişilere (hava taşıtları ve gemilerle ilgili olarak)

7. Yaptırıma tabi faaliyetlerle ilgili finansal hizmetler veya fonlar:

  • Yaptırıma tabi ticari faaliyetlerle bağlantılı olarak Rusya ile bağlantılı bir kişiye doğrudan veya dolaylı olarak finansal hizmetler veya fon sağlamak

8. Yaptırıma tabi faaliyetlerle ilgili aracılık hizmetleri:

  • Yaptırıma tabi malların tedariki veya teslimatı ile ilgili doğrudan veya dolaylı olarak aracılık hizmetleri sağlamak:

    • üçüncü bir ülkeden Rusya’daki bir yere veya

    • Rusya ile bağlantılı bir kişiye.

Benzer kısıtlamalar Ukrayna’nın Ukrayna hükümeti kontrolünde olmayan bölgeleri (Kırım, Donetsk, Luhansk, Kherson ve Zaporizhzhia) için de geçerlidir.

4.3.2. Hangi mallar Birleşik Krallık yaptırımlarına tabidir?

Rusya’ya ihracata (ve yukarıda listelenen ilgili faaliyetlere) yönelik yaptırımlar, aşağıdakiler de dahil olmak üzere, çok çeşitli mallar ve bazı durumlarda teknoloji için de geçerlidir (ilgili Yönetmeliğe bağlantılarla birlikte):

  • Askeri, savunma, güvenlik ve çift kullanımlı mallar ve teknolojiler ()

  • “Kritik sanayi”, petrol ürünlerinin rafine edilmesi, havacılık, denizcilik ve uzay ürünleri ve teknolojileri ()

  • Enerji ile ilgili mallar (

  • Lüks mallar (yaptırımlar, değeri 42.000 sterlinin üzerinde olan otomobiller de dahil olmak üzere belirli değerlerin üzerindeki listelenmiş mallar için geçerlidir) (

  • Rusya’nın özellikle Birleşik Krallık ve G7 ortaklarından tedarike bağımlı olduğu veya Rus ekonomisi için büyük önem taşıyan çok çeşitli mallar ( ve )

Rusya’dan ithalata (ve yukarıda listelenen ilgili faaliyetlere) yönelik yaptırımlar da benzer şekilde aşağıdaki gibi çok çeşitli mal, ürün ve bazı durumlarda teknolojiler için geçerlidir:

  • Petrol ve petrol ürünleri, sıvılaştırılmış doğal gaz ve kömür ile kömür ürünleri (, ve )

  • Üçüncü ülkelerde işlenmiş Rus demir ve çeliği dahil olmak üzere belirli demir ve çelik ürünleri ( ve )

  • Rusya’ya gelir sağlayan belirli malzemeler ve mamul mallar ( ve )

  • Üçüncü ülkelerde işlenenler dahil olmak üzere, altın ve elmas (, , ve )

4.3.3. Birleşik Krallık yaptırımlarına tabi hizmetler

Birleşik Krallık’ın hizmetlere yönelik yaptırımları arasında aşağıdakilerin sağlanmasına yönelik yasaklar yer almaktadır:

  • profesyonel hizmetler ve işletme hizmetleri Rusya ile bağlantılı kişilere yönelik muhasebe, iş ve yönetim danışmanlığı, halkla ilişkiler, reklamcılık, mimarlık, denetim, mühendislik ve bilgisayar danışmanlığı ve tasarım hizmetleri dahil. Yaptırımlar ayrıca, herhangi bir Birleşik Krallık vatandaşı tarafından veya Birleşik Krallık’ta gerçekleştirilmesi şartıyla, Birleşik Krallık’ın Rusya’ya yönelik yaptırımlarını delecek herhangi bir faaliyetle ilgili olarak Birleşik Krallık vatandaşı olmayan herhangi bir kişiye hukuki danışmanlık hizmeti sağlanması için de geçerlidir

  • deniz taşımacılığı, sigorta ve diğer finansal hizmetler Üçüncü ülkelere veya üçüncü ülkeler arasında Rus ham petrolü/rafine petrol ürünleri taşıyan gemiler için. Bu, ham petrol/rafine petrol ürünleri belirli bir tavan fiyatın altında satılmadığı sürece geçerlidir

  • Rusya’nın sahip olduğu veya işlettiği tüm uçak ve gemilere yönelik bir yasak Birleşik Krallık hava sahası, iskeleleri ve limanlarından.

4.3.4. İstisnalar ve lisanslar

Mali yaptırımlarda olduğu gibi, Birleşik Krallık hükümeti farklı koşullar altında yasak sayılacak belirli ticari faaliyetlere izin veren bir dizi lisans vermektedir. Genel ve özel olmak üzere iki tür lisans vardır.

  1. Genel ticaret lisansları: Bunlar, farklı koşullar atlında yasak sayılan belirli faaliyetlere, özel bir lisans almaya gerek olmaksızın izin verir. Bunlar arasında bir “tavan fiyatın” altında kalan petrol ve petrol ürünlerine yönelik bir da bulunmaktadır. Genel ticaret lisansları, kullanımın önceden bildirilmesi, kayıt tutma ve raporlama ile ilgili gereklilikler içerir.

  2. Özel lisanslar: şܱܰBirleşik Krallık vatandaşları veya Birleşik Krallık vatandaşlarını istihdam eden bir şirket veya bunların temsilcileri (örn. onlar adına hareket eden bir hukuk firması) tarafından sunulabilir. Lisans verilip verilmeyeceğine ilişkin kararlar vaka bazında değerlendirilir. Birleşik Krallık makamlarının yaptırımların hedefleriyle tutarlı olduğunu düşündüğü belirli faaliyetler, Rusya’ya Yönelik Yaptırımlar öԱsi, Bölüm 3.4’te yer alan tabloda belirtilmiştir.

Yönetmelik ayrıca, belirli tanımlanmış durumlarda ticari yaptırımlar için otomatik olarak geçerli hale gelen ve Birleşik Krallık vatandaşlarının lisans almasını gerektirmeyen sınırlı istisnalar da getirmektedir. İstisnalar özetle şunlardır:

  • Rusya’ya seyahat eden bir kişinin kişisel eşyaları

  • Sivil kullanıma yönelik tüketici iletişim cihazları ve yazılım güncellemeleri

  • Hava taşıtları ve gemilere yönelik belirli istisnalar

  • Profesyonel, ticari ve hukuki danışmanlık hizmetlerine ilişkin belirli istisnalar

  • Belirli demir ve çelik ithalatları

  • Rusya üzerinden transit geçen petrol ve petrol ürünleri

Bu istisnaların geçerli olduğu durumlar çok sınırlıdır ve sizin için geçerli olduklarını varsaymadan önce hukuki tavsiye almanız önerilir.

4.4. Diğer yaptırım türleri

Yukarıda açıklanan tedbirlere ek olarak, Birleşik Krallık yaptırımları bir dizi başka faaliyetleri de kapsamaktadır. Üçüncü ülkelerde faaliyet gösteren işletmelerle ilgili olma olasılığı daha düşük olduğu için bu faaliyetlere burada değinilmemiştir. Daha fazla bilgi Birleşik Krallık Kanunları öԱsi içinde bulunabilir.

5. Yaptirim risklerini kontrol altinda tutmak ve uyumluluğu desteklemek için pratik adimlar

Yaptırım risklerini kontrol altında tutmak konusunda herkes için geçerli tek bir yaklaşım yoktur. Genel olarak en iyi uygulama, işletmenizin yürüttüğü belirli faaliyetlere ilişkin bir risk değerlendirmesi yapmak ve ardından riskleri etkili bir şekilde kontrol altında tutmak için bir şirket yaptırım politikası tasarlayıp uygulamaktır. Aşağıda bu süreçte size yardımcı olacak basitleştirilmiş, pratik adımlar özetlenmektedir. Bu yönergeyi takip etmenin ilgili mevzuata uymanızı sağlayacağı garanti edilmez. Birleşik Krallık yaptırımlarını ilgilendiren faaliyetlere dahil olabileceğinizi düşündüğünüz durumlarda hukuki tavsiye almanız gerekir.

5.1. Risk Değerlendirmesi

Bu yönergedeki ve diğer yol gösterici kaynaklardaki (Bölüm 7’de listelenenler gibi) bilgilerden yararlanarak, işletmeniz için aşağıdakilerle ilgili riskleri belirleyin ve değerlendirin:

  • Ulusal yasalara yönelik ihlaller

  • Ulusal yasaları ihlal etmese de, gelecekte ticaret yapma imkanlarınız açısından olumsuz neticeler doğurabilecek işlemler yürütmek

Risk profilleri (zaman zaman “uyarı işaretleri” olarak da anılır) aşağıdakileri içerebilir. Bu listenin eksiksiz olmadığını, sadece örnek verme amaçlı olduğunu lütfen unutmayın. Bu liste, Birleşik Krallık’ın “Rusya’ya yönelik yaptırımların delinmesiyle mücadele - İhracatçılar için yönerge” ve “G7 Güncellenmiş Sanayi öԱsi - Rusya’ya Yönelik İhracat Kontrolünün ve Yaptırımların Delinmesinin Önlenmesi ” gibi çeşitli yol gösterici kaynaklara bakılarak oluşturulmuştur.

1. İş ortaklarınız ve müşterileriniz:

  • Yaptırım listesindekiler:

    • Yaptırım listesinde bulunan kişiler mi veya mülkiyetleri ya da kontrolleri yaptırım listesindeki kişilerin elinde mi veya bu bilgilere ulaşılamıyor mu? (bu kontrollerin nasıl yapılacağına ilişkin yol gösterici bilgiler Bölüm 6.3’te yer almaktadır)

    • Yaptırımların uygulanmasından kısa bir süre önce veya sonra nihai intifa hakkı sahipliklerinde bir değişiklik oldu mu?

    • Yaptırım listesindeki kişilerle ortak girişimler veya işbirliği anlaşmaları gibi bağlantıları var mı?

    • Adresleri veya iletişim bilgileri yaptırım listesindeki bir kişininkine benziyor mu?

  • Rusya ile bağlantılı:

    • Rusya’da ikamet eden veya bulunan bireyler mi?

    • Rusya’da kurulmuş veya mukim şirketler mi?

    • Rus şirketlerinin denizaşırı şubeleri veya iştirakleri mi?

    • Rus şirketleriyle, özellikle de Rus savunma sektörü şirketleriyle iş yapıyorlar mı?

  • Muhtemel paravan şirketler:

    • Kendileri hakkında net bilgiler vermekte isteksizler mi; web siteleri yok mu ya da çok az bilgi mi içeriyor?

    • Çok katmanlı akreditif yapıları, aracılar veya komisyoncular kullanmak gibi gereksiz karmaşık ticaret süreçlerine başvuruyorlar mı?

    • Adresleri işletmenin doğru adresini mi yansıtıyor, yoksa bir ikametgâh adresi mi?

    • Tesislerini veya kayıtlı adreslerini birden fazla işletme veya benzer mallarla iş yapan holding şirketleriyle paylaşıyorlar mı? Bu, yaptırıma tabi malların yasa dışı ticaretini gizlemeyi amaçlıyor olabilir

    • Yeni kurulmuş, yeniden faaliyete geçmiş veya sahipleri ya da yöneticileri yakın zamanda değişmiş bir şirket mi?

    • Söz konusu üründen daha önce çok az mı satın almışlar veya hiç satın almamışlar mi?

    • Üst yönetim kademesine erişilemezken iletişim bir temsilci aracılığıyla mı yönlendiriliyor?

    • Ürünle ilişkili rutin montaj, eğitim veya bakım hizmetlerini sağlamayı ret mi ediyorlar?

  • Malların son kullanımı:

    • Yaptırımların delinmesinde kullanıldıklarından şüphelenmek için herhangi bir neden var mı?

    • Malların amaçlanan nihai kullanımı açık ve rasyonel mi, yoksa bu konuda ayrıntı vermekte isteksizler mi?

    • Fatura gibi destekleyici belgeleri tutarsız bilgiler içeriyor mu ya da gerçek son kullanıcıyı belirtmek yerine yalnızca posta merkezi, ticaret şirketi veya lojistik şirketi gibi bir aracının adını mı veriyor?

2. Mallarınız ve nakliye:

  • Doğrudan veya dolaylı olarak Birleşik Krallık’tan mı (veya Rusya’ya yaptırım uygulayan diğer ülkelerden mi) ithal ediliyor?

  • Herhangi bir yaptırıma veya ihracat veya ithalat kontrolüne tabiler mi? – mal kodlarını, özellikle de bu kodların GYÖ Listelerinde olup olmadığını kontrol edin? Birleşik Krallık’taki tedarikçiniz herhangi bir ürünün yaptırıma tabi veya GYÖ Listelerinde olup olmadığı konusunda sizi bilgilendiriyor mu?

  • GYÖ Listelerinde yer alan, çıkarılması ve yönlendirilmesi muhtemel bileşenler içeriyor mu?

  • Size teklif edilen ticari faaliyet normal ticaret kalıplarıyla uyuşmuyor mu? Örneğin yaptırımların uygulanmasından bu yana malların hacimleri veya fiyatları önemli ölçüde arttı mı?

  • Mallar müşterinin işinin doğasına uymuyor mu (örn. küçük bir ekmek fırını için sofistike bir bilgisayar siparişi)?

  • Malların menşe ülkesinin veya mal kodunun yanlış beyan edildiğinden şüphelenmek için herhangi bir neden var mı?

  • Mallar için anormal veya dolambaçlı bir rota kullanıyorlar mı?

  • Fatura değerleri, yaptırım uygulanan malların veya ihracat kontrollerinin değer sınırlarının altında kalması için daha küçük tutarlara bölünüyor mu?

3. Ödemeleriniz:

  • Müşterileriniz uluslararası banka havaleleri yapmak için paravan şirketler kullanıyor mu?

  • Ödeme için kripto para birimi kullanıyorlar mı?

  • Finansal akışları için küçük denizaşırı bankalar aracılığıyla dolambaçlı (örneğin SWIFT harici) yönlendirmeler mi kullanıyorlar?

  • Satın alımlar, gerçek son kullanıcıya değil de amir bankaya açılmış bir akreditif kapsamında mı yapılıyor?

  • Garantiler, bakım, servis, yedek parçalar vb. ile ilgilenmiyorlar mı?

  • İşlemler, ödeme yönlendirmelerinde farklı ülke veya şirketlerin devreye sokulduğu son dakika değişiklikleri mi içeriyor?

  • Müşteri, mallar için piyasa fiyatının çok üzerinde ödeme yapmaya razı mi?

5.2. Bir Şirket Politikası Oluşturun

İşletmenizin risk analizine dayanarak, yaptırımlara uyum konusunda bir şirket politikası oluşturun. Bu politikanın uzun veya karmaşık olması gerekmez; ancak risklerle orantılı ve riskleri kontrol altında tutmak konusunda etkili olmalıdır. Aşağıda, bir şirket politikasında olması gereken üç ana bileşene ilişkin açıklayıcı bir örneği bulabilirsiniz:

  1. CEO tarafından, üst düzey yönetimin uyum konusundaki kararlılığı gösterilmeli, görev sorumlulukları belirlenmeli ve personele eğitim verilip farkındalıkları artırılmalıdır.

  2. Risk Değerlendirmesinde listelenen soruları dikkate alarak, mevcut ve olası ortaklarınız/müşterileriniz hakkında ayrıntılı incelemeler yürütün. Onlardan, açık olmayan hususlara açıklık getirmelerini ve malların yaptırımlara tabi olması halinde malların Rusya’ya tedarik edilmeyeceğini belgeleyen bir Son Kullanıcı Belgesi imzalamalarını talep edin ve aranızdaki sözleşmelere yaptırımlara uyulmasını şart koşan hükümler ekleyin. Bu hususlara ilişkin daha ayrıntılı bilgiler aşağıda yer almaktadır.

  3. Politikanızı güncel tutun. Ulusal yasa ve yaptırımlardaki değişikliklere karşı dikkatli olun ve prosedürlerinizi gerektiği şekilde uyarlayın. Prosedürlerin etkili olduğundan emin olmak için kontroller ve denetimler gerçekleştirin. Personel eğitiminizi düzenli olarak güncelleyin.

5.3. Ortaklarınızın/müşterilerinizin mal varlıklarının dondurulup dondurulmadığını kontrol edin

Mevcut ortaklar/müşteriler için: Mal varlıkları, Risk Değerlendirme sürecinin bir parçası olarak kontrol edilmiş olmalıdır. Yaptırım listesine eklenmiş olma ihtimallerine karşı gelecekte de aynı kontroller düzenli olarak tekrarlanmalıdır.

Muhtemel yeni ortaklar/müşteriler için de aynı kontroller yapılmalıdır. Mevcut ve muhtemel ortakların/müşterilerin isim ve bilgilerinin taranması manuel olarak veya ticari yazılım araçları kullanılarak gerçekleştirilebilir. Tarama kontrolü şunları içerir:

  1. İsmi kontrol edin: OFSI’nin Birleşik Krallık Yaptırımlar Listesinde “Ctrl + f” tuş kombinasyonuyla veya ismi ve ayrıca da adresi aratın. İsim için bir eşleşme bulursanız, eşleşmenin doğru olup olmadığını teyit etmek için listelerde verilen diğer ayrıntıları (takma adlar, doğum tarihleri ve adresler gibi) kontrol edin. Yaptırım listelerindeki bir adresle eşleşen bir adresin, paravan şirketlerin veya vekil ve şirket hizmeti sağlayıcıların kullanıldığına işaret edebileceğini unutmayın; bu durum daha ayrıntılı olarak incelenmelidir.

  2. Mülkiyet durumunu inceleyin: Bir ortak/müşteri yaptırım listelerinin hiçbirinde yer almıyor bile olsa, Bölüm 4.3.2’de açıklandığı gibi, %50’den fazla hissesinin yaptırım listesindeki bir kişiye ait olup olmadığını da araştırmalısınız. Bu bilgiler ortaklar/müşteriler tarafından sağlanmış olabilir; yine de bunları kamuya açık kaynaklardan kontrol etmelisiniz. Sahiplerin ve nihai intifa hakkı sahiplerinin kimlikleri hakkında güvenilir bilgi bulunamıyorsa veya bunların yaptırım listesindeki bir kişiye ait olduğundan şüphelenmek için herhangi bir neden varsa, çok dikkatli hareket etmelisiniz.

  3. Kontrol yapısını inceleyin: Bir ortağın/müşterinin adı yaptırım listesinde olmasa ve mülkiyeti de yaptırım listesindeki birine ait olmasa bile, Bölüm 4.3.2’de açıklandığı gibi, yaptırım listesindeki bir kişi tarafından kontrol edilip edilmediğini de dikkate almalısınız. Keza ortakların/müşterilerin yaptırım listesindeki bir kişinin kontrolünde olabileceğinden şüphelenmek için herhangi bir nedeniniz varsa da son derece dikkati hareket etmeniz önerilir.

Bir ortak/müşteri yaptırım listesinde ise veya yaptırım listesindeki bir kişiye ait ya da böyle biri tarafından kontrol ediliyorsa veya böyle olabileceğinden şüphelenmek için ciddi nedenler varsa, bu kişilerle hiçbir şekilde iş yapmamanız şiddetle tavsiye edilir. Böyle kişilerle iş yapmanız:

  • Ulusal yasaları ihlal etmenize neden olabilir

  • Bankalarınızın, tedarikçilerinizin ve diğer ortaklarınızın sizinle iş yapmayı bırakmasına yol açabilir

  • Ciddi durumlarda, sizin de yaptırım listesine alınmanıza yol açabilir

5.4. Rusya ile bağlantıları kontrol edin

Doğrudan yaptırım listesindekilerin söz konusu olduğu durumlardan farklı olarak, bir ortağın veya müşterinin Rusya ile bağlantısı olması, onlarla hiçbir şekilde iş yapmamanız gerektiği anlamına gelmez. Ancak yeni bir ortak veya müşteriyle iş yapmayı düşünürken, geçmişleri ve iş uygulamaları hakkında ve özellikle de onlara tedarik ettiğiniz malların son kullanımı, son kullanıcısı ve nihai varış ülkesi hakkında net olmalısınız. Atmanız gereken adımlar şunlardır:

  • Sözleşmelerinize malların hem Rusya’ya yeniden ihracını yasaklayan hem de bu yasağa uymayı taahhüt etmeyen herhangi bir üçüncü tarafa yeniden satışını engelleyen maddeler eklemek

  • Kamu iş kayıtlarına ve ticaret veri tabanlarına bakmak da dahil olmak üzere açık kaynak araştırması yapmak

  • Mallarınızın Rusya’ya yeniden ihraç edileceğinden şüphelenmek için bir neden olmadığını mümkün mertebe teyit etmek için Bölüm 6.1’deki Risk Değerlendirmesinde belirtilen son kullanıma ilişkin soruları dikkate almak; müşterinin beyanlarını destekleyen başka kanıt belgeler olup olmadığını kontrol etmek

  • Aracılar, alt yükleniciler ve nakliye komisyoncuları da dahil olmak üzere işlemlere dahil olan üçüncü tarafların kimliklerini ve rollerini doğrulamak

  • Sözleşmelerinize, belirli bir eylemin ulusal yasalarınızı veya Birleşik Krallık’taki ve diğer ülkelerdeki tedarikçilerinizle olan sözleşmelerinizi ihlal etmenize neden olacak olması halinde, söz konusu eylemi herhangi bir yükümlülük altına girmeden yerine getirmemenize izin veren maddeler eklemek

  • İlgili malların güvenilir, meşru nihai kullanım amacını belirten ve malların Rusya’ya veya Rusya ile bağlantılı herhangi bir kişiye veya aynı taahhüdü veren başka bir kişiye tedarik edilmeyeceğini, satılmayacağını, ihraç edilmeyeceğini veya devredilmeyeceğini belgeleyen imzalı bir son kullanıcı belgesi talep etmek (son kullanıcı belgesi örneği Bölüm 7.2’de verilmiştir).

Mallarınızın Rusya’ya gönderilebileceğinden şüphelenmeniz için herhangi bir neden varsa, ortağınıza/müşterinize, başta GYÖ Listelerindekiler olmak üzere, yaptırıma tabi mallar tedarik etmemeniz şiddetle tavsiye edilir. Aksi takdirde aşağıdakiler gibi bir dizi ciddi riske açık hale gelebilirsiniz:

  • Ulusal yasaları ihlal etmek

  • Bankalarınızı, tedarikçilerinizi ve diğer ortaklarınızı sizinle iş yapmayı bırakmaya sevk etmek

  • Ciddi durumlarda, bizzat yaptırım listesine alınmak

5.5. Düzenli kontroller ve güncellemeler

Yaptırımlar ve bunları uygulayan ulusal yasalar hızla değişebilir. Her türlü değişikliğe karşı tetikte olun ve prosedürlerinizi gerektiği şekilde güncelleyin. Birleşik Krallık Hükümetinin gönderdiği e-posta uyarıları için kaydolabilirsiniz (bkz. Bölüm 7).

Yaptırımları delme arayışında olanlar her yolu deneyebilirler. Tespit edilmemek için sıklıkla dolambaçlı yollar ve teknikler benimserler. İşletmenizin yaptırımları delmek amacıyla hedef alındığını gösterebilecek olası işaretlere karşı tetikte olmanız önemlidir.

İşletmenizin geçmiş ticaret akışları ve müşteri davranışları incelediğinde, yüksek riskli ürünlerin ihracatında ciddi değişimler olduğu ortaya çıkıyorsa, bu ürünlerin Rusya’ya yönlendirilmek üzere tedarik ediliyor olabileceği anlamına gelebilir.

İşletmeler, uyum prosedürlerinin ve ayrıntılı inceleme çerçevelerinin etkili kalmasını sağlamak adına, yaptırımları delmeye yönelik faaliyetler değişip geliştikçe yaptırımlar bağlamındaki risklerini sürekli olarak yeniden değerlendirmelidir.

Ticari müşteriler ve ticaret akışları değiştikçe, yeni yaptırımlar kabul edildikçe ve bunları delmeye yönelik yeni teknikler geliştirildikçe, işletmeye özgü güvenlik açığı haritaları düzenli aralıklarla yeniden çizilmelidir.

Köklü ticari ortaklar için bile, riskin değişmediğinden emin olmak adına, düzenli aralıklarla ayrıntılı incelemeler yürütülmelidir. Örneğin, yöneticilerinin, kurumsal statüsünün veya işlem kalıplarının değişmesi, bir müşterinin ticari faaliyetlerinde daha önemli bir değişime işaret edebilir.

Prosedürlerin etkili olduğundan emin olmak için yerinde kontroller ve denetimler gerçekleştirin. Özellikle, yapılan ödemelerin Rusya ile herhangi bir bağlantısı olup olmadığını veya şüpheli faaliyetler için başka bir neden olup olmadığını kontrol etmek için işlem sonrası incelemeler yapın.

6. Daha fazla bilgi

6.1. Malların yaptırıma tabi olup olmadığının kontrol edilmesi

  1. İlk olarak, ilgili ürünün mal koduna ihtiyacınız vardır. (İlk altı hane “Armonize Sistem” (HS) kapsamında tüm dünyada aynıdır; dolayısıyla bu kodlar bazı durumlarda “HS kodları” olarak anılmaktadır. Ülkeler daha sonra kendi sınıflandırma amaçları doğrultusunda 4 basamak daha ekleyebilir; ülkeler aynı ürüne biraz farklı kodlar uygulayabilir). Birleşik Krallık’tan ürün ithal ediyorsanız, Birleşik Krallık mal kodu ticari faturada belirtilecektir. Kodu bilmiyorsanız, Birleşik Krallık’ın Ticaret Tarifesi aracını kullanarak bakabilirsiniz.

  2. Söz konusu ürünlerin, Çizelgelerinde (yani eklerinde) yer alıp almadığını kontrol edin. Şu anda bunu yapmak için bir arama aracı mevcut değildir; Yönetmelik manuel olarak aranarak bu kontrolün yapılması gerekir. Aşağıda bunun nasıl yapılacağı açıklanmaktadır:

  3. “İçindekiler” sayfasında sol taraftaki menüden Yönetmeliğin mevcut en son sürümüne bakıp bakmadığınızı kontrol edin.

  4. Sayfanın üst kısmındaki menüden “Print Options” (Yazdırma Seçenekleri) bağlantısına tıklayın ve “The Whole Instrument” (Belgenin Tamamı) öğesini seçin (pdf veya web sayfası).

  5. Ürününüzün mal kodunu aramak için “Ctrl + f” tuş kombinasyonunu kullanın; arama yaparken 4 haneli koddan başlayın ve 6 ve 8 haneli kodlarla devam edin. Eğer 4 haneli kod listelenmişse, o başlık altındaki tüm mallar yaptırımlara tabidir ve bu durum 6 ve 8 haneli kodlar için de geçerlidir.

  6. Mal kodu birden fazla yerde listelenebilir; kodun görüldüğü Çizelgenin numarasını ve ardından o Çizelge için geçerli olan Yönetmeliği kontrol edin; bunlardan bazıları Rusya’ya ihracatı (ve ilgili eylemleri) yasaklarken, diğerleri Rusya’dan ithalatı (ve ilgili eylemleri) yasaklamaktadır.

  7. Son olarak, eğer ürününüz listede yoksa, ‘ya bakın. Bu listede “Kritik endüstri malları ve teknolojileri” mal kodu yerine tanımlarına göre listelenir. Ürününüzün kategorilerden herhangi birine girip girmediğini kontrol etmek için başlıklara ve uygun durumlarda da ayrıntılı listelere bakın. Bu ürünlerin tamamının Rusya’ya ihracatı (ve ilgili eylemler) yasaktır.

6.2. Son kullanıcı belgeleri ve sözleşme hükümleri

Aşağıda, müşterinizle yaptığınız işlemin yaptırımların delinmesiyle sonuçlanmayacağına dair onların güvencelerini almak için imzalamalarını veya aranızdaki sözleşmeye dahil edilmesini isteyebileceğiniz taahhütlere ilişkin açıklayıcı bir örnek yer almaktadır. Birleşik Krallık, AB, ABD ve diğer ülkelerdeki tedarikçilerinizin de sizden benzer belgeler sunmanızı veya aranızdaki sözleşmelere benzer maddeler eklenmesini talep ettiklerini görebilirsiniz.

Müşterinizden şunları onaylamasını isteyebilirsiniz:

  • Birleşik Krallık, Amerika Birleşik Devletleri, Avrupa Birliği yaptırım yasaları veya diğer geçerli ulusal yaptırım yasaları kapsamında mal varlığı dondurma listesinde yer almadıkları ve hisselerinin %50 veya daha fazlasının veya kontrollerinin bu yasalar kapsamında yaptırım uygulanan herhangi bir kişiye ait olmadığı;

  • Malların, doğrudan veya dolaylı olarak, Birleşik Krallık, Amerika Birleşik Devletleri, Avrupa Birliği yaptırım yasaları veya diğer geçerli ulusal yaptırım yasaları kapsamında mal varlığı dondurma listesinde bulunan herhangi bir kişi veya kuruluşa ya da bu yasalar kapsamında yaptırım uygulanan bir kişi veya kuruluşun %50 veya daha fazla hissesine sahip olduğu veya kontrol ettiği herhangi bir kuruluşa satılmayacağı, tedarik edilmeyeceği veya başka bir şekilde sağlanmayacağı;

  • Malların, doğrudan veya dolaylı olarak Rusya’ya ya da Birleşik Krallık, Amerika Birleşik Devletleri veya Avrupa Birliği tarafından uygulanan yaptırımlara tabi olup söz konusu eylemlerin bu ülkelerin veya Avrupa Birliği Üye Devletlerinden birinin vatandaşı tarafından gerçekleştirilmesi halinde ilgili yaptırım hükümlerine yönelik bir ihlal teşkil edeceği başka bir ülkeye veya bölgeye satılmayacağı, tedarik edilmeyeceği veya başka bir şekilde sağlanmayacağı;

  • Malların, normalde Rusya’da ikamet eden veya bulunan bir kişiye veya Rusya’da veya Birleşik Krallık’ın uyguladığı yaptırımlara tabi olup bu eylemlerin Birleşik Krallık vatandaşı tarafından gerçekleştirildiği takdirde ilgili yaptırım hükümlerine yönelik bir ihlal teşkil edeceği başka bir ülke veya bölgede kurulmuş veya ikamet eden bir kuruluşa doğrudan veya dolaylı olarak satılmayacağı, tedarik edilmeyeceği veya başka bir şekilde sağlanmayacağı;

  • Söz konusu üçüncü taraf bu beyanda listelenen taahhütleri kendisi için bağlayıcı olarak kabul etmedikçe ve üçüncü taraf bu taahhütlere uyacağı konusunda tarafımızca güvenilir ve inanılır bulunmadıkça, malların doğrudan veya dolaylı olarak üçüncü bir tarafa ihraç edilmeyeceği, satılmayacağı veya başka bir şekilde tedarik ve teslim edilmeyeceği;

  • Belirli bir taahhüdün ihlalinin, sözleşmeye dayalı bir Anlaşmanın temel bir unsuruna yönelik önemli bir ihlal teşkil edeceği ve bunun da size başta Anlaşmayı feshetmek ve ceza uygulamak olmak üzere uygun çözümler talep etme hakkı vereceği;

  • Üçüncü tarafların bu taahhütlerin yerine getirilmesini engelleyebilecek ilgili faaliyetleri de dahil olmak üzere, bu beyannamede yer alan taahhütlerin yerine getirilmesindeki herhangi bir sorunu size derhal bildirecekleri.

6.3. Tarama araçları

İşletmelerin müşterilerle ilgili ayrıntılı incelemeler yürütmelerini desteklemek için bir dizi ek yaptırım odaklı tarama aracı sunulmuştur.

Burada önerilen araçlar Birleşik Krallık hükümeti tarafından sunulan kaynaklar olmayıp harici kuruluşlar tarafından işletilmektedir. Dolayısıyla bunların doğru veya eksiksiz sonuç vereceklerini teyit edemeyiz.

ç çı
Open Sanctions (Açık Yaptırımlar) veritabanı, ticari ve sivil tarama amacıyla açık kaynaklı verileri harmanlamaktadır
War Sanctions (Savaş Yaptırımları) portalı, işletmelerin potansiyel taraflar, yatırımlar ve anlaşmalar hakkında ayrıntılı incelemeler yürütmelerine destek olmak için bir dizi kaynak sunmaktadır
Trade Integrity Project (TIP: Ticarette Dürüstlük Projesi), kamuya açık ticaret verilerine göre 2023’ten bu yana Rusya’ya GYÖ Listesinden ürünler sevk eden üçüncü ülke kuruluşlarını listeleyen ve içinde arama yapılabilen bir veritabanıdır
  v  Kiev Ekonomi Okulu (KSE) tarafından oluşturulan SelfSanctions ve LeaveRussia, Rusya pazarında faaliyet gösteren yabancı şirketlere ilişkin verileri bir araya getirmekte ve Rusya ile iş faaliyetlerinin tasfiyesi ile ilgili olarak desteklenmektedir

7. Faydalı bağlantılar

Birleşik Krallık’ın Rusya’ya yönelik yaptırımlarına ilişkin Yönetmeliğin

Birleşik Krallık’ın Rusya’ya yönelik yaptırımları hakkında öԱ

Genel Yüksek Öncelikli Ürünler Listesi (GYÖL)

Birleşik Krallık mali yaptırım hedeflerinin Konsolide Listesi (yaptırım listesindeki kişiler)

Birleşik Krallık mali yaptırımları hakkında genel yönerge

Birleşik Krallık’ın Rusya’ya yönelik mali yaptırımları hakkında öԱ

Birleşik Krallık mali yaptırımları hakkında Sıkça Sorulan Sorular

AB’nin Rusya’ya yönelik yaptırımları hakkında

ABD yaptırımları hakkında

En son güncellemeler ve yaptırım listesindeki kişilere ilişkin ayrıntılar için, 

Updates to this page

Yayınlama 27 Haziran 2025

Print this page