ÌìÃÀÓ°Ôº

Fel arfer, swm y TAW y mae busnes yn ei thalu neu’n ei hawlio’n ôl gan Gyllid a Thollau EF (CThEF) yw’r gwahaniaeth rhwng y TAW y mae’r busnes yn ei chodi ar gwsmeriaid a’r TAW y mae’r busnes yn ei thalu ar ei bryniannau ei hunain.

Os ydych yn rhan o’r Cynllun Cyfradd Unffurf:

• rydych yn talu cyfradd sefydlog o TAW i CThEF
• rydych yn cadw’r gwahaniaeth rhwng yr hyn yr ydych yn ei godi ar gwsmeriaid a’r hyn yr ydych yn ei dalu i CThEF
• ni allwch hawlio TAW yn ôl ar eich pryniannau – oni bai am rai asedion cyfalaf penodol dros £2,000 (yn agor tudalen Saesneg)

Efallai y byddwch yn gallu ymuno â’r cynllun os yw’ch trosiant TAW yn £150,000 neu lai (heb gynnwys TAW).

I ymuno â’r cynllun, mae’n rhaid i chi wneud cais i CThEF.

Gallwch siarad â chyfrifydd neu ymgynghorydd treth os ydych am gael cyngor ynghylch a yw’r Cynllun Cyfradd Unffurf yn addas i chi.

Gallwch ymuno â’r Cynllun Cyfradd Unffurf os yw’r canlynol yn berthnasol:

• rydych yn fusnes sydd wedi’i gofrestru ar gyfer TAW
• rydych yn disgwyl i’ch trosiant trethadwy TAW fod yn £150,000 neu lai (heb gynnwys TAW) yn ystod y 12 mis nesaf

Eithriadau

Ni allwch ymuno â’r cynllun os yw’r canlynol yn berthnasol:

• gwnaethoch adael y cynllun yn ystod y 12 mis diwethaf
• gwnaethoch gyflawni trosedd TAW yn ystod y 12 mis diwethaf, er enghraifft osgoi TAW
• gwnaethoch ymuno â grŵp TAW (neu yr oeddech yn gymwys i ymuno â grŵp TAW) yn ystod y 24 mis diwethaf
• gwnaethoch gofrestru ar gyfer TAW fel is-adran busnes yn ystod y 24 mis diwethaf
• mae’ch busnes â chysylltiad agos â busnes arall (yn agor tudalen Saesneg)
• rydych wedi ymuno â chynllun gorswm TAW neu gynllun nwyddau cyfalaf TAW

Ni allwch ddefnyddio’r cynllun gyda’r Cynllun Cyfrifyddu Arian Parod. Yn lle hynny, mae gan y Cynllun Cyfradd Unffurf ei ddull ei hun o gyfrifo trosiant, a hwnnw ar sail arian parod (yn agor tudalen Saesneg).

Mae’n rhaid i chi fod yn gymwys i ymuno â’r Cynllun Cyfradd Unffurf.

Mae’r ffordd y byddwch yn ymuno â’r cynllun yn dibynnu ar p’un a ydych wedi cofrestru ar gyfer TAW ai beidio.

Os nad ydych wedi cofrestru ar gyfer TAW

Dylech gofrestru ar gyfer TAW ac ymuno â’r Cynllun Cyfradd Unffurf ar yr un pryd. Gallwch hefyd gofrestru ar gyfer y Cynllun Cyfrifyddu Blynyddol TAW (yn agor tudalen Saesneg). Byddwch yn cael gwybod sut i ymuno â’r cynlluniau pan fyddwch yn cofrestru.Ìý

Os ydych eisoes wedi cofrestru ar gyfer TAW

Gallwch wneud cais i ymuno â’r Cynllun Cyfradd Unffurf ar-lein neu drwy’r post.

Os ydych am ymuno â’r Cynllun Cyfrifyddu Blynyddol TAW (yn agor tudalen Saesneg) bydd angen i chi wneud hynny ar wahân.

Ar ôl i chi wneud cais

Byddwch yn cael cadarnhad eich bod wedi ymuno â’r cynllun:

• drwy’ch cyfrif TAW ar-lein – os gwnaethoch gais ar-leinÌý
• drwy’r post – os gwnaethoch gais gan ddefnyddio ffurflen bapur

Fel arfer, mae’r gyfradd unffurf TAW yr ydych yn ei defnyddio yn dibynnu ar eich math o fusnes. Gallwch dalu cyfradd wahanol os mai dim ond swm bach yr ydych yn ei wario ar nwyddau.

Byddwch yn cael gostyngiad o 1% os yw’ch busnes yn ei flwyddyn gyntaf o fod yn fusnes wedi’i gofrestru ar gyfer TAW.

Os ydych yn gwario swm bach ar nwyddau

Byddwch yn cael eich ystyried yn ‘busnes cost gyfyngedig’ os yw eich nwyddau’n costio llai na naill ai:

• 2% o’ch trosiant
• £1,000 y flwyddyn (os yw eich costau dros 2%)

Mae hyn yn golygu eich bod yn talu’r gyfradd uwch, sef 16.5%. Gallwch a chyfrifo pa nwyddau sy’n cyfrif fel costau.

Os nad ydych yn fusnes cost gyfyngedig, dylech ddefnyddio’ch math o fusnes i gyfrifo’ch cyfradd unffurf.

Cyfraddau unffurf ar gyfer mathau o fusnesau

*Mae ‘gwasanaethau adeiladu – llafur yn unig’ yn golygu gwasanaethau adeiladu lle mae gwerth y deunyddiau a gyflenwir yn llai na 10% o drosiant y gwasanaethau hynny. Os yw’r gwerth yn fwy na’r swm hwnnw, caiff y math o fusnes ei ystyried yn ‘Gwasanaethau adeiladu cyffredino’.

Yr hyn rydych yn ei dalu

Dylech gyfrifo’r dreth rydych yn ei thalu drwy luosi eich cyfradd unffurf TAW â’ch ‘trosiant gan gynnwys TAW’.

Enghraifft

Mae trosiant sy’n cynnwys TAW yn wahanol i drosiant TAW safonol. Yn ogystal ag incwm busnes (megis o werthiannau), mae’n cynnwys y TAW a dalwyd ar yr incwm hwnnw.

Cyfrifo 2 gyfradd unffurf

Dylai’r cyfrifiad cyntaf gwmpasu’r cyfnod o ddiwrnod cyntaf eich cyfnod cyfrifyddu hyd at ddiwrnod olaf y gyfradd unffurf honno. Dylai’r ail gyfrifiad gwmpasu’r cyfnod o ddyddiad y gyfradd unffurf newydd hyd at ddiwedd eich cyfnod cyfrifyddu.

Cael help

Os oes gennych unrhyw gwestiynau am y Cynllun Cyfradd Unffurf, gallwch ffonio Gwasanaeth Cwsmeriaid Cymraeg CThEF.

Mae’n rhaid i chi adael y cynllun os yw’r canlynol yn berthnasol:

• nid ydych bellach yn gymwys i fod yn rhan ohono
• ar ddiwrnod pen-blwydd eich busnes yn ymuno, roedd eich trosiant yn ystod y 12 mis diwethaf yn fwy na £230,000 (gan gynnwys TAW) – neu rydych yn disgwyl iddo fod yn y 12 mis nesaf
• rydych yn disgwyl i gyfanswm eich incwm fod yn fwy na £230,000 (gan gynnwys TAW) yn ystod y 30 diwrnod nesaf

Gallwch ddewis gadael y cynllun ar unrhyw adeg. Mae’n rhaid i chi adael y cynllun os nad ydych bellach yn gymwys i fod yn rhan ohono.

Ar ôl i chi adael, bydd yn rhaid i chi aros 12 mis cyn i chi allu ailymuno â’r cynllun.

Sut i adael

I adael y cynllun, cysylltwch â CThEF gyda’r wybodaeth ganlynol:

• eich enw
• eich llofnod
• eich rhif TAW
• enw a chyfeiriad eich busnes

Bydd CThEF wedyn yn cadarnhau eich dyddiad gadael.

Cysylltu â CThEF

Gallwch gysylltu â CThEF drwy e-bost, drwy’r post, neu dros y ffôn.

I gysylltu â CThEF drwy’r post, anfonwch eich llythyr i’r cyfeiriad canlynol. Mae’n rhaid i chi ei lofnodi yn gyntaf.